Gęstość tkanki kostnej młodych osób w zależności od aktywności fizycznej

• Autorzy: Pusz-Sapa Aleksandra , Sobczyk Joanna

Warianty tytułu

EN

Bone tissue density in young people depending on physical activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie. Tkanka kostna jest tkanką aktywną metabolicznie, która podlega dynamicznym przeciwstawnym procesom kościotworzenia i resorpcji. Coraz większą uwagę zwraca się na znaczenie aktywności fizycznej jako czynnika warunkującego zdrowy układ kostny. Cel badania. Celem badania była ocena zawartości mineralnej (BMC) i gęstości tkanki kostnej (BMD) oraz wskaźników T-Score i Z-Score: całego szkieletu, kręgosłupa lędźwiowego i nasady bliższej kości udowej prawej i lewej młodych osób w zależności od aktywności fizycznej. Materiał i metoda. W badaniu udział wzięło 120 osób w wieku od 20 do 29 lat – (60 kobiet i 60 mężczyzn), w tym po 60 osób (30 kobiet i 30 mężczyzn) w grupie bardziej aktywnych i mniej aktywnych fizycznie, którzy w badaniu zostali określeni jako nieaktywni fizycznie. Oceniane parametry uzyskano przy użyciu densytometru Lunar iDXA (GE Healthcare). Analizie poddane zostały następujące parametry: BMC, BMD, T-Score i Z-Score całego szkieletu, odcinka L1-L4 kręgosłupa lędźwiowego i nasady bliższej kości udowej prawej i lewej, a także BMI i BSA. Wyniki. Uzyskano wyższe wartości ocenianych parametrów w grupie aktywnych fizycznie w porównaniu z grupą nieaktywnych fizycznie. Istotnie statystyczne różnice uzyskano dla: a) BMD i BMC całego szkieletu oraz BMC odcinka L1-L4 kręgosłupa lędźwiowego i nasady bliższej obu kości udowych, porównując obie grupy bez podziału na płeć; b) BMD i BMC oraz T-Score całego szkieletu i Z-Score odcinka L1-L4 kręgosłupa lędźwiowego tylko w grupie kobiet. Analizując korelację między BMI a BMD oraz BSA a BMD całego szkieletu, stwierdzono istotnie statystyczne dodatnie korelacje w obu grupach bez podziału na płeć oraz w grupie mężczyzn. Natomiast istotność statystyczną wykazano dla różnicy współczynników korelacji pomiędzy grupami dla korelacji BMI i BMD total. Wnioski. Uzyskane w prezentowanej pracy wyniki wskazują, że nawet niewielki, regularny wysiłek na poziomie rekreacyjnym wpływa na zwiększenie gęstości kości.

EN

Introduction. Bone tissue is a metabolically active tissue that undergoes dynamic opposing processes of bone formation and resorption. More and more attention is paid to the importance of physical activity as a determinant of a healthy skeletal system. Aim. The aim of the study was to assess the bone mineral content (BMC) and bone tissue density (BMD) as well as the T-Score and Z-Score indicators: of the whole skeleton, lumbar spine and proximal femoral right and left femurs in young people depending on physical activity. Material and methods. 120 people aged 20 to 29 (60 women and 60 men) took part in the study, including 60 people (30 women and 30 men) in the more active group and less physically active people who were described as physically inactive in the study. The evaluated parameters were obtained using a Lunar iDXA densitometer (GE Healthcare). The following parameters were analyzed: BMC, BMD, T-Score and Z-Score of the whole skeleton, the segment L1-L4 of the lumbar spine and the proximal epiphysis of the right femur and left, as well as BMI and BSA. Results. Higher values of the assessed parameters were obtained in the physically active group compared to the group of physically inactive. Significant statistical differences were obtained for: a) BMD and BMC of the whole skeleton and BMC of the L1-L4 segment of the lumbar spine and proximal epiphysis of both femurs comparing the two groups without gender division; b) BMD and BMC as well as T-Score of the whole skeleton and Z-Score of the L1-L4 segment of the lumbar spine only in the group of women. Analyzing the correlation between BMI and BMD as well as BSA and BMD of the whole skeleton, statistically significant positive correlations were found in both groups without division into sex and in the group of men. On the other hand, statistical significance was demonstrated for the difference in correlation coefficients between the groups for the correlation between BMI and BMD total. Conclusions. The results obtained in the presented study indicate that even small, regular exercise at the recreational level increases bone density.

Słowa kluczowe

PL

zawartość mineralna tkanki kostnej; BMC; gęstość tkanki kostnej; BMD; T-Score; Z-Score; indeks masy ciała; BMI; powierzchnia ciała; BSA; absorpcjometria dwuenergetyczna rentgenowska; DXA; aktywność fizyczna

EN

bone mineral content; BMC; bone density; BMD; T-Score; Z-Score; Body Mass Index; BMI; Body Surface Area; BSA; Dual Energy X-Ray Absorptiometry; DXA; physical activity

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 11, nr 3
• Strony: 253--259
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pusz-Sapa Aleksandra

• Zakład Diagnostyki Obrazowej i Medycyny Nuklearnej, Instytut Nauk Medycznych, Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego, ul. Warzywna 4 a, 35-310 Rzeszów

autor

Sobczyk Joanna

• Zakład Diagnostyki Obrazowej i Medycyny Nuklearnej, Instytut Nauk Medycznych, Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego, ul. Warzywna 4 a, 35-310 Rzeszów

Bibliografia

• 1. H. Horst-Sikorska: Profilaktyka osteoporozy, Medycyna po Dyplomie, 5, 2004, 54-57.
• 2. G. Vicente-Rodriguez, J. Jimenez-Ramirez, I. Ara, et al.: Enhanced bone mass and physical fitness in prepubescent footballers, Bone, 33(5), 2003, 853-859.
• 3. C. Berger, D. Goltzman, L. Langsetmo, L. Joseph, et al.: Peak bone mass from longitudinal data: implications for the prevalence, pathophysiology, and diagnosis of osteoporosis, J Bone Miner Res, 25(9), 2010, 1948-1957.
• 4. B. Iwańczak, E. Krzesiek, F. Iwańczak: Osteoporoza i osteopenia u dzieci i młodzieży – przyczyny, diagnostyka i leczenie, Adv Clin Exp Med, 13(1), 2004, 177-184.
• 5. S.J. Whiting, H. Vatanparast, A. Baxter-Jones, et. al.: Factors that affect bone mineral accrual in the adolescent growth spurt, J Nutr, 134(3), 2004, 696-700.
• 6. T. Kato: Effect of Exercise and Sports Activity on Bone Health During the Period of Adolescence to Young Adulthood, Clin Calcium, 27(1), 2017, 101-106.
• 7. M. Rabijewski: Czynniki ryzyka osteoporozy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego rozwoju i metabolizmu tkanki kostnej, Forum Zakażeń, 8(5), 2017, 77-82.
• 8. R. Jode, A.K. Stunes, J. Kubiak, et al.: Smoking and other determinnants of bone turnover, Plos One, 14(11), 2019, 1-16.
• 9. A.M. Al.-Bashaired, G. Haddad, M. Weawer, X. Chengguo, et al.: The effect of tabaco smoking on bone mass: an overview of pathopsysiologic mechanisms, Journal of Osteoporos, 1206235, 2018.
• 10. K. Laitinen, M. Valimaki: Bone and the „Comforts of life”, Ann Med, 25(4), 1993, 413-425.
• 11. P. Malik, R.W. Gasser, G. Kemmler, et al.: Low bone mineral density and impaired bone metabolism in young alcoholic Patients without liver cirrhosis: a cross-secional study, Alcohol Clin Exp Res, 33(2), 2009, 375-381.
• 12. K.T. Bohrer: Physical Activity in the prevention and amelioration of Osteoporosis in Women. Interaction of Mechanical, Hormonal and Dietary factors, Am J Sports Med, 35, 2005, 779.
• 13. O. Valdimarsson, J.O. Kristinsson, S.O. Stefansson, A. Valdimarsson, et al.: Lean mass and physical activity as predictors of bone mineral Density in 16-20 year old women, J Inter Med, 245(5), 1999, 489-496.
• 14. Wytyczne UE dotyczące aktywności fizycznej Bruksela 2008 [dostęp: 01.03.2021].
• 15. R.M. Malina, C. Bouchard, O. Bar-Or: Growth, maturation and physical activity, Champaign: Human Kinetics, 300, 2004.
• 16. W. Osiński: Antropomotoryka, AWF Poznań, 2, 2003, 320.
• 17. E.T. Howley, B.D. Franks: Health Fitness Instructors, Handbook: Champaign, III, Human Kinetics, 1997.
• 18. I. Kiełbasiewicz-Drozdowska: Osobowościowe i społeczne uwarunkowania rekreacji, [w]: W. Siwiński [red.], Teoria i metodyka rekreacji (zagadnienia podstawowe), AWF Poznań, 2001, 53.
• 19. B. Lewandowski, K. Kita, J. Kita i wsp.: Osteoporoza – część 2. Badanie gęstości mineralnej kości oraz badania obrazowe w diagnostyce osteoporozy, Nowa Medycyna – Osteoporoza, 3, 2004, 124-131.
• 20. H.K. Genant, C. Cooper, G. Poor, et al.: Interim report and recommendations of the World Health Organization Task-Force for Osteoporosis, Osteoporos Int, 10(4), 1999, 259-264.
• 21. D. DuBois, D.F. DuBois: A formula to estimate the approximate surface area if height and weight be known, Arch Int Med, 17, 1916, 863-871.
• 22. D.E. Hinkle, W. Wiersma, S.G. Jurs: Applied Statistics for the Behavioral Sciences, 5th ed. Boston, Houghton Mifflin, 2003.
• 23. A. Gómez-Cabello, I. Ara, A. González-Agüero, J.A. Casajús, et al.: Effects of training on bone mass in older adults: a systematic review, Sports Med, 42(4), 2012, 301-325.
• 24. J.A. Calbet, C. Dorado, P. Díaz-Herrera, L.P. Rodríguez-Rodríguez: High femoral bone mineral content and density in male football (soccer) players, Med Sci Sports Exerc, 33(10), 2001, 1682-1687.
• 25. M. Zouch, C. Jaffré, T. Thomas, et al.: Long-term soccer practice increases bone mineral content gain in prepubescent boy, Joint Bone Spine, 75(1), 2008, 41-49.
• 26. M. Zouch, L. Vico, D. Frere, Z. Tabka, et al.: Young male soccer players exhibit additional bone mineral acquisition during the peripubertal period: 1-year longitudinal study, Eur J Pediatr, 173(1), 2014, 53-61.
• 27. M. Zouch, A. Zribi, C. Alexandre, et al.: Soccer increases bone mass in prepubescent boys during growth: a 3-yr longitudinal stud, J Clin Densitom, 18(2), 2015, 179-186.
• 28. R.R. Agostinete, K.R. Lynch, L.A. Gobbo, et al.: Basketball Affects Bone Mineral Density Accrual in Boys More Than Swimming and Other Impact Sports: 9-mo Follow-Up, J Clin Densitom, 19(3), 2016, 375-381.
• 29. K. Söderman, E. Bergström, R. Lorentzon, H. Alfredson: Bone mass and muscle strength in young female soccer players, Calcif Tissue Int, 67(4), 2000, 297-303.
• 30. E. Egan, T. Reilly, M. Giacomoni, L. Redmond, et al.: Bone mineral density among female sports participants, Bone, 38(2), 2006, 227-233.
• 31. E. Ubago-Guisado, A. Gomez-Cabello, J. Sanchez-Sanchez, J. Garcia-Unanue, et al.: Influence of different sports on bone mass in growing girls, J Sports Sci, 33(16), 2015, 1-9.
• 32. M. Plaza-Carmona, G. Vicente-Rodríguez, A. Gómez-Cabello, et al.: Higher bone mass in prepubertal and peripubertal female footballer, Eur J Sport Sci, 16(7), 2016, 877-883.
• 33. G. Lozano-Berges, A. Matute-Llorente, A. González-Agüero, et al.: Soccer helps build strong bones during growth: a systematic review and meta-analysis, Eur J Pediatr, 177(3), 2018, 295-310.