Wybrane właściwości fizyczne nadkładów zastosowanych w doświadczeniu z rekultywacją popiołów z węgla kamiennego w zespole elektrowni „Dolna Odra”

• Autorzy: Błażejczak D. , Dawidowski J. B. , Tomaszewicz T.

Warianty tytułu

EN

Chosen physical properties of overlays used in the experiment with the reclamation of coal ash in the “Dolna Odra” power station

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań były nadkłady o grubości 40 cm tworzące wierzchnią warstwę składowiska popiołu, wytworzone z zastosowaniem osadów i kompostów. Nadkład II zawierał około dwa razy mniej materii organicznej od nadkładu IV. Obiektem porównawczym był czysty popiół. Na głębokościach 5-10 i 15-20 cm oznaczono wilgotność aktualną (Waw), gęstość objętościową (ρd), opór ścinania (Sc) i zwięzłość gleby (Zw). Wartości ρd różniły się istotnie, najniższe były w nadkładzie IV (0,77 g*cm-3), najwyższe zaś w II (1,19 g*cm-3). Zmierzone w nadkładach Sc (33-61 kPa) i Zw (497-1121 kPa) były zbliżone do stwierdzanych w glebach naturalnych. W popiele były one istotnie wyższe i mieściły się odpowiednio w przedziałach 90-218 oraz 2021 – 4020 kPa.

EN

Overlays of 40 cm (II and IV) forming the top layer of ash disposal, created by using sludge and compost were the object of the study. Overlay II contained about two times less organic matter than IV. Clean ash was the object of comparison. At depths of 5-10 and 15-20 cm were determined: moisture content (Waw), bulk density (ρd), shear resistance (Sc) and soil penetration resistance (Zw). ρd values differed significantly - the lowest were in the overlay IV (0,77 g*cm-3), and the highest in the second (1,19 g*cm-3). Strength parameters Sc (33-61 kPa) and Zw (497-1121 kPa), measured in overlays, were similar to those found in natural soils, in the ashes were significantly higher, and were respectively in the ranges 90-218 and 2021-4020 kPa.

Słowa kluczowe

PL

popiół; węgiel kamienny; osady; rekultywacja

EN

ashes; coal; sludge; reclamation

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, nr 1
• Strony: 21--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Błażejczak D.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Katedra Budowy i Użytkowania Urządzeń Technicznych ul. Papieża Pawła VI/3; 71-459 Szczecin

autor

Dawidowski J. B.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Katedra Budowy i Użytkowania Urządzeń Technicznych ul. Papieża Pawła VI/3; 71-459 Szczecin

autor

Tomaszewicz T.

• Zakład Rekultywacji i Chemii Środowiska, ZUT w Szczecinie

Bibliografia

• [1] Bielińska E. J., Baran S., Stankowski S.: Ocena przydatności popiołów fluidalnych z węgla kamiennego do celów rolniczych. Inżynieria Rolnicza, 2009: 6(115): 7-15.
• [2] Krzywy E., Stankowski S., Krzywy-Gawrońska E.: Zawartość form ogólnych i rozpuszczalnych w 1 m HCl kadmu, miedzi, niklu, ołowiu i cynku w nadkładach modeli rekultywacyjnych Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2008: 533: 231-238
• [3] Zawisza E.: Analiza przydatności drobnoziarnistych odpadów przemysłowych do uszczelniania obwałowań przeciwpowodziowych. Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, PAN, Oddział w Krakowie, 2007: 4/2: 223–230.
• [4] Chudecka J., Tomaszewicz T.: Wybrane właściwości fizyczne i chemiczne gleb antropogenicznych wytworzonych na bazie odpadów paleniskowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2009: 540: 321-327.
• [5] Giegużyńska E.: Ilościowa i jakościowa ewolucja substancji organicznej w procesie rekultywacji przyrodniczej prowadzonej z zastosowaniem odpadowych materiałów organicznych oraz popiołów lotnych. Raport końcowy z wykonania projektu badawczego nr NN 305 3623 33. Sprawozdanie merytoryczne. ZUT w Szczecinie, 2010: 93. D. Błażejczak, J. B. Dawidowski, T. Tomaszewicz „Journal of Research and Applications in Agricultural 24 Engineering” 2013, Vol. 58(1)
• [6] Stankowski S., Maciorowski R., Krzywy E., Krzywy J., Koćmit A., Tomaszewicz T., Chudecka J., Nowak A., Bacieczko W., Zieliński J., Nowak G., Czyż H., Kitczak T.: Sprawozdania etapowe od I do VI, do umowy „Zaprojektowanie i wykonanie modelu rekultywacji odpadami paleniskowymi z Zespołu Elektrowni Dolna Odra S.A. w Nowym Czarnowie oraz ocena właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych środowiska glebowego oraz wzrostu, rozwoju i jakości roślin”, 2003-2006. Nr umowy 029/03/EAE, nr umowy AR 223/2003.
• [7] Skawina T., Kossowski J., Stępniewski W.: Fizyczne właściwości gleb. W: Gleboznawstwo (red. Dobrzański B., Zawadzki S.), Warszawa: PWRiL, 1993.
• [8] Sowiński P., Smólczyński S., Orzechowski M.: Wpływ rolniczego użytkowania na właściwości fizyczno-wodne gleb w katenie moreny dennej Pojezierza Mazurskiego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin – Polonia, 2004, 59, 3 Sectio E: 1057–1064.
• [9] Białczyk W., Jędrzejewski M., Kordas L.. Ocena zmian niektórych parametrów mechanicznych gleby w różnych technologiach uprawy wybranych roślin. Inżynieria Rolnicza, 2001, 13 (33): 64-70.
• [10] Włodek S., Kukuła S., Pabin J., Biskupski A., Kaus A.: Zmiany gęstości, zwięzłości i wilgotności gleby powodowane różnymi sposobami uprawy roli. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1998, 460: 413-420.
• [11] Iancu M. 2001. Technique for Reducing Subsoil Compaction of Pedogenetic Origin. Proceedings of the 3rd INCO Copernicus Workshop on Subsoil Compaction. Busteni-Romania. June 14-18. 2001: 437-451.
• [12] Norma PN-88/B-04481.