Jakość wody w potokach górskich a możliwość jej wykorzystania dla potrzeb ludności wsi

• Autorzy: Pawełek J. , Dubas S.

Warianty tytułu

EN

Water quality in mountain streams and its possible utilisation for rural community needs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono jakość wody w ciekach górskich na przykładzie dwóch potoków: Jastrzębiec, będącego źródłem wody dla wodociągu Zawoja Centrum i potoku Gościbia ujmowanego dla Harbutowic i Sułkowic oraz jakość wody czystej uzdatnionej w zakładach uzdatniania tych wodociągów. Omówiono także czynniki determinujące zakres i możliwości uzdatniania wody ujętej z potoków górskich, a także możliwości stosowania przy jej uzdatnianiu zbiorników zapasowych wody surowej oraz filtrów powolnych. Następnie omówiono własności fizyko-chemiczne oraz bakteriologiczne wody w obydwu potokach, oraz wody uzdatnionej na podstawie obowiązujących rozporządzeń. Jakość wody surowej w potoku Jastrzębiec pod względem fizykochemicznym, poza przekroczoną mętnością, a w potoku Gościbia manganu, odpowiada wodzie kategorii Al wg nowego Rozporządzenia Ministra Środowiska. W obydwu potokach została przekroczona dopuszczalna liczba bakterii grupy Coli w myśl ww. rozporządzenia. W wodzie uzdamionej obydwu wodociągów zaobserwowano przekraczanie dopuszczalnej wartości mętności i dodatkowo w wodzie z Gościbi manganu, żelaza oraz barwy. Analiza bakteriologiczna wody uzdatnionej dla wodociągu Zawoja Centrum wykazała obecność bakterii grupy Coli w wodzie uzdatnionej.

EN

Water quality in mountain streams was discussed on an example of two streams: the Jastrzębiec, which is a source of water for Zawoja Centrum water supply system and the Goscibia where water intake for Harbutowice and Sulkowiee villages is located, as well as quality of pure water treated in the treatment plants of the respective water utilities. The factors determining the range and possibilities of water taken from mountain streams treatment were also discussed together with possibilities of storage reservoir and slow filter utilisation for its treatment. Subsequently physico-chemical and biological properties of water in both streams and properties of treated water were discussed according to the regulations in force. Concerning physico-chemical properties, the raw water from the Jastrzębiec stream, except the exceeded turbidity value and in the Gościbia manganese value, meets the quality requirements for class A1 according to the current regulation of the Minister of Natural Environment. In both streams coliform count permissible according to the above mentioned regulation was exceeded. In the treated water supplied by both water mains an exceeded values of turbidity were observed, whereas water from the Gościbia revealed excessive values of manganese, iron and colour. Bacteriological analysis of water treated at Zawoja Centrum water supply system revealed presence of coliforms in this water.

Słowa kluczowe

PL

potok górski; właściwości fizykochemiczne; właściwości bakteriologiczne; uzdatnianie; wymagania

EN

mountain streams; physicochemical properties; bacteriological properties; treatment; requirements

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 7, nr 3, t. 2
• Strony: 111--123
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Pawełek J.

• Katedra Zaopatrzenia Osiedli w Wodę i Kanalizacji, Akademia Rolnicza w Krakowie

autor

Dubas S.

• Katedra Zaopatrzenia Osiedli w Wodę i Kanalizacji, Akademia Rolnicza w Krakowie

Bibliografia

• Heidrich Z. 1988. unie mikrosit i filtrów powolnych do uzdatniania wód powierzchniowych. Mat. konf. „Ujmowanie wód powierzchniowych dla zaopatrzenia w wodę miast i osiedli”, Zielona Góra, s, 96-116.
• Pawełek J., Tylek W. 1991. Możliwości stosowania filtrów powolnych do oczyszczania wód z rzek i potoków górskich. Ochrona Środowiska 2(43), Wrocław, s. 73-40.
• Pawełek J. 1996. Wykorzystanie zapasu wody w celu zabezpieczenia ujęć wodociągowych z rzek i potoków górskich przy stanach podwyższonych mętności i zawiesin. Zesz. Nauk. AR w Krakowie. Seria Rozprawy, nr 215, Kraków.
• Pawełek J. 2002. Zabezpieczenie zbiornikami zapasowymi ujęć wody z małych cieków dla potrzeb wodociągów wiejskich. Inżynieria Rolna, nr 3/2002, s. .9-19.
• Pawełek J. Ślizowski R., Satora S., Długosz M., Bergel T., Bugajski P. 2003. „Badanie częstości i czasu trwania podwyższonych mętności wody w ciekach górskich w świetle jej wykorzystania do celów wodociągowych”. Raport końcowy. Grant 5 06H01118. AR Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji (maszynopis), Kraków.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000 roku w sprawie warunków, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze, woda w kąpieliskach, oraz zasady sprawowania kontroli jakości wody przez organy Inspekcji Sanitarnej. 2000. Dz.U., nr 82, poz. 937.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 roku w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczanej do spożycia przez ludzi. 2002. Dz.U., nr 203, poz. 1718.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. 2002a. Dz.U., nr 204, poz. 1728.
• Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. 2002. Wyniki analiz próbek wody pobranych w przekroju ujęcia na potoku Jastrzębiec, Sucha Beskidzka.
• Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. 2002a. Wyniki badań wody pobranej z wodociagu publicznego Zawoja Centrum, Sucha Beskidzka.
• Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. 2001. Analiza wody dla celów wodociągowych z potoku Gościbia, Kraków.
• Tylek W., Długosz M., Pawełek J., Sroczyński J., Satora S. 1986. Zasady projektowania wodociągów wiejskich w terenach górskich. CPBR - 10.8.5.1.A.37. AR, Kraków.
• Zakład Uzdatniania Wody. 2000. Analizy fizykocherniczna wody surowej z potoku Gościbia i uzdatnionej w ZUW Harbutowice.