Zastosowanie metod analizy termicznej w badaniach skał silikoklastycznych o zróżnicowanym zaileniu

• Autorzy: Przelaskowska A. , Klaja J. , Kulinowski P. , Gaweł A.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2017.07.05

Warianty tytułu

EN

Thermal analysis of siliciclastic rocks of different clay content

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono możliwość zastosowania metod analizy termicznej w charakterystyce skał silikoklastycznych o zróżnicowanym zaileniu. Badania wykonano dla dwóch grup próbek: słabo zdiagenezowanych skał mioceńskich i fliszowych oraz mocno przeobrażonych mułowców dolnopaleozoicznych. Dla wszystkich próbek przeprowadzono pomiary symultanicznej analizy termicznej STA, sprzężone ze spektrometrią masową QMS. Analiza wykonanych badań pozwoliła na określenie zakresów temperatur i ubytków masy charakterystycznych dla takich procesów jak: dehydratacja i dehydroksylacja minerałów ilastych, spalanie substancji organicznej i rozkład węglanów.

EN

The possibility of applying thermal methods to the characterization of siliciclastic rocks of different clay content was studied in the presented work. Two series of samples were investigated: highly diagenetic lower Paleozoic mudstones and less altered Miocene and Flysch rocks. Simultaneous thermal analysis STA coupled with mass spectrometry QMS was conducted for all samples. The reaction temperatures and mass changes of such processes as: dehydration and dehydroxylation of clay minerals, thermooxidative decomposition of organic substance and carbonates were determined.

Słowa kluczowe

PL

analiza termiczna; kwadrupolowy spektrometr masowy; minerały ilaste

EN

thermal analysis; quadrupole mass spectrometer; clay minerals

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 73, nr 7
• Strony: 479--487
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Przelaskowska A.

• Zakład Geofizyki Wiertniczej. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków

autor

Klaja J.

• Instytut Techniki Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków

autor

Kulinowski P.

• Instytut Techniki Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków

autor

Gaweł A.

• Wydziałowe Laboratorium Badań Fazowych, Strukturalnych, Teksturalnych i Geochemicznych. Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska; AGH al. Mickiewicza 30 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] Durand B.: Kerogen: Insoluble Organic Matter from Sedimentary Rocks. Editions Technip Paris 1980.
• [2] Földvari M.: Handbook f thermogravimetric system of minerals and its use in geological practice. Occasional Papers of the Geological Institute of Hungary 2011, vol. 213.
• [3] Gips J.P: Shale Characterization Using TGA, Py-GC-MS, and NMR. Msc Thesis, The University of Texas, Austin 2014.
• [4] Handverger D.A., Suarez-Rivera R., Vaughn K.I., Keller J.F.: Improved petrophysical core measurements on tight shale reservoirs using retort and crushed samples. SPE Paper 147456, SPE Annual Technical Conference and Exhibition, Denver, USA 30.10-02.11.2011.
• [5] KaljuveeT., Keelmann M., Trikkel A., Kuusik R.: Thermooxidative decomposition of oil shales. J. Therm. Anal. Calorim. 2011, vol. 105,s.395-403.
• [6] Kowalska S.: Określenie ilościowego składu mineralnego skał zawierających minerały ilaste metodą Rietvelda. Nafta-Gaz 2013, nr 12, s. 894-902.
• [7] Labus M., Labus K., Bujok P.: Determination of the pore space parameters in microporous rocks by means of thermal methods. Journal of Petroleum Science and Engineering 2015, vol. 127, s. 482-489.
• [8] Przelaskowska A., Łykowska G., Klaja J., Kowalska S., Gąsior I.: Wykorzystanie parametru pojemności wymiany kationowej CEC do charakterystyki zdolności pęcznienia skal ilastych dolnego paleozoiku, fliszu karpackiego i miocenu zapadliska przedkarpackiego. Nafta-Gaz 2015, nr 6, s. 384-389.
• [9] Stoch L.: Minerały ilaste. Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa 1974.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).