„Jesteśmy i być chcemy”. Z organizacji i statystyki zjazdów międzyzaborowych polskich środowisk medycznych i przyrodniczych, 1869-1914. część I.

• Autorzy: Cabaj J.

Warianty tytułu

EN

„We are and want to be”. On the organization and statistics of congresses of polish medical and naturalist milieus from all the lands of partitioned Poland , 1869-1914

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century, when the potential for the development of Polish culture and science was curbed by restrictions imposed by the partitioning powers in the Russian- and Prussian-held parts of the country, an important role in the maintenance of national ties, as well as the exchange of scientific knowledge, and professional achievements and experiences on an international scale, was played by cyclical congresses of scientific asnd socio-professional milieus. A total of sixty five such congresses were held between 1869 and 1914; they were attended by delegates from all the three occupied parts of Poland, representing numerous professional groups and sciences. Thus, for example, congresses of Polish physicians and naturalists brought together specialists from fields as diverse as: anatomy, archaeology, botany, chemistry, pharmacy, philosophy, physics, geology, hygiene, mathematics, psychology, agricultural sciences, veterinary science, forensic medicine, and a variety of medical specializations (surgery, dermatology, gynaecology, dentistry, laryngology, ophthamology, neurology, pediatrics and psychiatiy). Congresses of other professional groups also had such an interdiscplinary character. The congresses were organized and hosted above all by two Polish university centres, Cracow and Lwow (Lemberg), which were situated in the Austrian partition. Four congresses were held in Warsaw, and two in Poznań. The series of congresses was initiated in 1869 by physicians and naturalists. Their meetings were modelled on the example of their German peers, who had held similar congresses regularly since 1822 (the first such congress was organized in Leipzig). The congresses of physicians and naturalists were the most frequent among the congresses of all professional group, but they were not held very regularly. It turned out to be impossible to hold congresses either on an annual basis, as originally planned, or even every three years, as later envisaged. In total, ten congresses of physicians and naturalists from all parts of partitioned Poland were held until the outbreak of World War One. Basing on those congresses, congresses of narrower specializations were held as well: surgeons (seventeen congresses from 1889 to 1911), hygienists (in 1914), psychologists, neurologists nd psychiatrists (in 1909 and 1912), general practitioners (in 1909 and 1914), and balneologists (three congresses: in 1905 . 1909 and 1914).

Słowa kluczowe

PL

polskie środowiska naukowe; polskie zjazdy społeczno-zawodowe; polskie zjazdy naukowe

EN

Polish scientific milieus; Polish congresses of socio-professional milieus; Polish congresses of scientific

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 49, nr 3/4
• Strony: 127--156
• Opis fizyczny: Bibliogr. 50 poz.

Twórcy

autor

Cabaj J.

• Akademia Podlaska Siedlce

Bibliografia

• 1 „Dziennik Drugiego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich” nr 2 z 21 VII 1875 r., s. 9.
• 2 A. Galos : Procesy integracyjne i dezintegracyjne na ziemiach polskich w dobie popowstaniowej (do 1914 r.), [w:] Drogi integracji społeczeństwa w Polsce XIX-XX w. Pod redakcją Henryka Zielińskiego. Wroclaw-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976, s. 29-30.
• 3 L. Dydyński, A. Ławrynowicz: Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich od r. 1869. „Medycyna” nr 17, 1933.
• 4 Historia nauki polskiej. Red. B. Suchodolski. T. 4 1863-1918, cz. 1 i 2. Red. Z. Skubała-Tokarska , Wrocław 1987.
• 5 B. Kalabiński: I Zjazd Techników Polskich (8-10 września 1882 r.). „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 1960, nr 3-4; tenże: Zjazdy techników polskich w latach 1882-1917. „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, 1963, z. 4.
• 6 J. Piłatowicz: Ruch stowarzyszeniowy inżynierów i techników polskich do 1939 r., t. 1, Warszawa 2003;
• 7 J. Piłatowicz: Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie 1898-1939. Część I. 1898-1918, Warszawa 1993;
• 8 J. Piłatowicz: Technicy Lwowa i Krakowa wobec perspektywy odzyskania przez Polskę niepodległości, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1999, nr 3-4;
• 9 J. Piłatowicz: Wizja niepodległej Polski w rozważaniach techników warszawskich w I. 1914-1918, „Kronika Warszawy”, 1988, 3-4.
• 10 Trudy wtorago sjezda russkich wraczej w Moskwe. T. 1, Moskwa 1887, s. V.
• 11 J. Majer: Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich odbytego w Krakowie w r. 1869. Kraków 1870, s. 18-19.
• 12 Protokoły i reczi obszczych zasedanij piatago sjezda russkich jesteslwoispytatelej i wraczej. Pod redakceju A.N. Popowa i P.K.Stefanowicza. Warszawa 1876, s. 4-16.
• 13 J. Majer, L. Blumenstock: Zjazd lekarzy i przyrodników w Krakowie. Kraków 1869, s. 2.
• 14 Pamiętnik V Zlotu Sokolstwa Polskiego w Krakowie w dniach 14-16 lipca 1910. Lwów 1911, s. 73-78.
• 15 Pamiętnik 1 Wiecu Narodowego odbytego we Lwowie w dniach 30 maja i 1 czerwca 1903 r. Lwów 1903, s. 7-8.
• 16 J. Majer: Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Lekarzy ...., s. 6.
• 17 Pamiętnik Drugiego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie (19-24 lipca 1875 roku). Lwów 1876, s. 7.
• 18 Sprawozdanie z czynności stałej delegacji stałej IV Zjazdu Techników Polskich za czas od r. 1899po rok 1910, [w:] Pamiętnik V Zjazdu Techników Polskich we Lwowie w roku 1910. Pod redakcją Stanisława Anczyca, Lwów 1910, s. 1.
• 19 Kronika miejscowa i zagraniczna. „Czas” nr 214 z 19 IX 1869 r„ s. 3.
• 20 Dwa zjazdy. Zjazd przyrodników i lekarzy polskich. „Czas” nr 170 z 28 VII 1881 r., s. 2.
• 21 Prace I-go Zjazdu Neurologów, Psychiatrów i Psychologów Polskich odbytego w Warszawie 11-12-13 października 1409 r Warszawa 1910, s. V-VI.
• 22 Pamiętnik Zjazdu Chirurgów Polskich w Warszawie d. 6. 7 i 8 października 1910 r. Pod redakcją sekretarza zjazdu Ludwika Zembrzuskiego. Warszawa 1911, s. 1-2.
• 23 S. Sokół: Ludwik Rydygier (1850—1920), Warszawa 1961, s.71.
• 24 L. Dydyński. A. Ławrynowicz: Zjazdy Lekarzy Przyrodników Polskich od r.I869, s. 25.
• 24 M. Mastyńska: Historia niedoszłego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu w 1898 r., jako przyczynek do dziejów walki z kulturą polską w b. zaborze pruskim. „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny oraz Historii Nauk Przyrodniczych". 1934, T. XIV, s. 171-172. 25 Tamże, s. 173.
• 25 Pamiętnik V Zjazdu Techników Polskich we Lwowie..., s. IX.
• 26 „Dziennik IV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu” nr 1 z 2 VI 1884 r„ s. 15-17.
• 27 Prace I-go Zjazdu Neurologów, Psychiatrów i Psychologów..., s. XVI1I-XIX.
• 28 P. Gantkowski: X Zjazd Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie (22-25 lipca 1907). „Nowiny Lekarskie”, 1907, z. 9, s. 468.
• 29 Uchwały III Zjazdu Techników Polskich. „Gazeta Narodowa” nr 164 z 1.3 VII 1894 r„ s. 2.
• 30 L. Dydyński, A. Ławrynowicz: Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich od r. 1869..., s. 44.
• 31 S. Schnür-Pepłowski: Nasze zjazdy (1868-1894). „Gazeta Narodowa” nr 170 z 19 VII 1894 r„ s. 1.
• 32 A. Baraniecki: O stowarzyszeniach lekarskich prowincjonalnych. Lwów 1861, s. 18-19.
• 33 Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich odbytego w r. 1869 w Krakowie skreślony w imieniu Wydziału Gospodarczego przez prof. dra J. Mayera. Kraków 1870, s. 2.
• 34 L. Kryński: VII zjazd lekarzy i przyrodników polskich we Lwowie 1894 roku. Kraków 1895, s. 4.
• 35 Pamiętnik Drugiego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie..., s. 69.
• 36 Statystyka uczestników zjazdu. „Dziennik IX Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie”, s. 248.
• 37 Program obrad naukowych w sekcjach. „Dziennik IX Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie”, s. 7-16.
• 38 Pamiętnik Zjazdu Chirurgów Polskich zgromadzonych w Krakowie w dniu 16 i 17 października 1889 r. Kraków 1890, s. VII—VIII.
• 39 Pamiętnik XI Zjazdu Chirurgów Polskich w Krakowie. Dnia 15 i 16 lipca 1901 roku. Kraków 1902, s. 2.
• 40 Pamiętnik Zjazdu Chirurgów Polskich w Warszawie d. 6. 7 i 8 października 1910 r. Warszawa 1911, s. 15-20.
• 41 Porządek obrad. [w:] Pamiętnik I Zjazdu Chirurgów Polskich zgromadzonych w Krakowie w dniu 16 i 17 października 1889 r. Kraków 1890, s. X.
• 42 Artykuł redakcyjny bez tytułu i podpisu autora, datowany: Warszawa, w lipcu 1914 r.. „Zdrowie”, lipiec 1914 r, z. 7, s. 491-492.
• 43 Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego. Rok 1905. T. I. Kraków 1906, s. V.
• 44 R. Radziwiłłowicz: Sprawozdanie z II- go Zjazdu Neurologów, Psychiatrów i Psychologów Polskich w Krakowie. 20—23 grudnia 1912 r. „Medycyna i Kronika Lekarska” nr 3 z 18 stycznia 1913 r„ s. 55.
• 45 Sprawozdanie delegata TNW (Edwarda Flatau -J.C) z II Zjazdu Neurologów. Psychiatrów i Psychologów Polskich w Krakowie (w 20-23 grudnia 1912 r). Rękopis. A PAN Warszawa, TNW, 68, k. 361.
• 46 11 Zjazd Internistów Polskich. „Kurier Lwowski” nr 303 z 21 lipca 1914 r., s.5.
• 47 Artykuł redakcyjny bez tytułu. „Zdrowie”, z. 7, lipiec 1914 r, s. 491.
• 48 XI Zjazd Przyrodników i Lekarzy Polskich (korespondencja własna "Gazety Warszawskiej"), Kraków 20 lipca. „Gazeta Warszawska” nr 198 z 21 lipca 1911 r., s. 1.
• 49 Artykuł redakcyjny bez tytułu. „Zdrowie”, z. 7, lipiec 1914 r., s. 492-493.
• 50 I Zjazd Higienistów Polskich. Lwów, d. 19 lipca. „Czas" nr 288 z 20 lipca 1914 r. s. 2.