Inwazja babki byczej neogobius melanostomus (pallas, 1814) – ekozagrożenie czy wzbogacenie środowiska?

• Autorzy: Stepanowska K , Biernaczyk M , Wrzecionkowski K , Neja Z

Warianty tytułu

EN

Invasion of round goby neogobius melanostomus (pallas, 1814) – eco-threat or enviromental enrichment?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Babka bycza Neogobius melanostomus (Pallas, 1814) jest rybą naturalnie bytującą w basenie pontokaspijskim. Jednak od drugiej połowy lat 80-tych ubiegłego wieku obserwuje się rozprzestrzenianie tego gatunku w wodach Europy, w tym również w wodach polskich. W ostatnim dwudziestoleciu, począwszy od 1990 roku kiedy to po raz pierwszy złowiono babkę byczą w okolicach portu rybackiego w Helu trwa masowe i szybkie rozprzestrzenianie się tej ryby po całej Zatoce Gdańskiej, Zalewie Wiślanym, wzdłuż południowego wybrzeża Bałtyku, a także w Zatoce Pomorskiej oraz estuarium Odry. W 2009 roku odnotowano pierwsze okazy babki byczej w połowach gospodarczych prowadzonych w jeziorze Dąbie. Obserwując inwazję babki byczej w polskiej strefie przybrzeżnej Bałtyku oraz estuarium Odry należy postawić pytanie czy zjawisko to może być dla człowieka ekozagrożeniem czy wręcz wzbogaceniem jego środowiska?

EN

Round goby Neogobius melanostomus (Pallas, 1814) is a fish species of Ponto-Caspian basin origin. However, since the second part of the 80’s of the last century has observed spreading of this species in European waters, including in Polish waters. In the last two decades, from 1990 when it was first caught of round goby near the fishing port in Hel, takes a massive and rapid spread of this fish throughout the Gulf of Gdańsk, Vistula Lagoon, along the southern Baltic coastal zone and the Pomeranian Bay and also the River Odra estuary. In 2009, first round goby in commercial catches conducted in Lake Dąbie was recorded. In this situation the question is that invasion can be a eco-threat or even enrichment of the environment to the human being?

Słowa kluczowe

PL

babka bycza; gatunek inwazyjny; strefa przybrzeżna Bałtyku; estuarium Odry

EN

round goby; invasive species; Baltic coastal zone; Odra River estuary

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 35
• Strony: 69--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab., fot.

Twórcy

autor

Stepanowska K

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zakład Hydrochemii i Biologicznych Zasobów Wód, ul. Kazimierza Królewicza 4, 71-550 Szczecin
• greyseal@ o2.pl

autor

Biernaczyk M

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zakład Hydrochemii i Biologicznych Zasobów Wód, ul. Kazimierza Królewicza 4, 71-550 Szczecin
• [e-mail]

autor

Wrzecionkowski K

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zakład Hydrochemii i Biologicznych Zasobów Wód, ul. Kazimierza Królewicza 4, 71-550 Szczecin
• [e-mail]

autor

Neja Z

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zakład Hydrochemii i Biologicznych Zasobów Wód, ul. Kazimierza Królewicza 4, 71-550 Szczecin
• [e-mail]

Bibliografia

• 1. Budzyńska-Topolowska J., Ziemlański Ś. 1993. Rola wielonienasyconych kwasów tłusz-czowych z rodziny n-3 w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy. Czynniki Ryzyka, 2, 55–63.
• 2. Czugała A., Woźniczka A. 2010. The River Odra estuary – another BalticSea area colonized by the round goby Neogobius melanostomus Pallas, 1811. Aquatic Invasions, 5, suppl. 1, 61–65.
• 3. Grygiel W. 1995. Występowanie nowego gatunku babki Neogobius melanostomus (Pallas 1811) w polskich obszarach morskich. Notatka w Zakładzie Biologii i Ochrony Zasobów MIR, Gdynia.
• 4. Kostrzewa J., Grabowski M. 2003. Oportunistic feeding strategy as factor promoting the expansion of racer goby (Neogobius gymnotrachelus Kessler, 1857) in the Vistula basin. Lauterbornia, 48, 91–100.
• 5. Kuczyński J. 1995. Babka krągła N.melanostomus (Pallas 1811) - emigrant z Basenu Pon-tokaspijskiego w Zatoce Gdańskiej. Bulletin Sea Fish Institut, 2(135), 68–71.
• 6. Nikolski G. 1956. Ichtiologia szczegółowa. PWRiL, Warszawa, 483–488.
• 7. Sapota G., Szaniawska A., Normant M. 2005. Contamination by persistant organic pol¬lutants of invasive species from the Baltic sea region. Oceanological and Hydrobiological Studies 1. Supplement.
• 8. Sapota M.R. 2002. Invasion of round goby (Neogobius melanostomus) from the Ponto- Caspian to the Baltic. BIOMARE Newsletter, 2, 7.
• 9. Sapota M.R. 2004. Round goby (Neogobius melanostomus) fishy invader in the Gulf of Gdańsk – a new case of general species introduction into the Baltic. Hydrobiologia, 514, 219–224.
• 10. Sapota M.R. 2005. Biologia i ekologia babki byczej Neogobius melanostomus (Pallas 1811), gatunku inwazyjnego w Zatoce Gdańskiej. [Biology and ecology of round goby Neogobius melanostomus (Pallas 1811), invasive species in the Gulf of Gdansk]. Wydawnictwo Uni¬wersytetu Gdańskiego, s. 117.
• 11. Sapota M.R., Skora K.E. 2005. Spreading of alien (nonindigenous) fish species Neogobius melanostomus in the Gulf of Gdańsk (South Baltic). Biological Invasions 7, 157–164.
• 12. Skóra K.E. 2004. Current zoogeographical range of the expansion of Neogobius melanos-tomus in Poland and in other regions in Europe. Baltic Sea – Great Lakes Workshop on Aquatic Invasive Species, April 27-29, 2004, Ann Arbor, Michigan.
• 13. Skóra K.E., Stolarski J. 1993a. New fish species in the Gulf of Gdańsk Neogobius sp. [cf. Neogobius melanostomus (Pallas 1811)]. Bulletin of the Sea Fisheries Institute, Gdynia, 1 (128), 83.
• 14. Skóra K.E., Stolarski J. 1993b. Neogobius melanostomus (Pallas 1811) a new immigrant species in the Baltic Sea. Estuarine ecosystems and species, Proceedings of 2nd Interna¬tional Estuary Symposium held in Gdańsk, October 18-22, 1993, PAS, Gdynia, Crangon, 1, 101–108.
• 15. Stepanowska K., Arciszewski B. 2008. Skład chemiczny ciała babki byczej Neogobius melanostomus (Pallas 1811) ze szczególnym uwzględnieniem zawartości kwasów tłusz¬czowych obecnych w jej tłuszczu – badania wstępne. Wydawnictwo SETU, Petersburg, tom 1, 131–136.
• 16. Winkler H.M. 2006. Die Fischfauna der südlichen Ostsee. Meeresangler-Magazin, 16, 17–18.
• 17. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J. 1992. Współczesne poglądy na rolę fizjologiczną wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3. Żyw. Człow. Metab., 1, 41–47.