Audyt wewnętrzny (jakości) jako narzędzie zapewniające bezpieczeństwo obrotu gospodarczego

• Autorzy: Szczerbak M.

Warianty tytułu

EN

Internal audit (quality) as a tool to ensure the safety of economic turnover

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bezpieczeństwo obrotu gospodarczego w warunkach zmieniającego się otoczenia jest niezwykle ważne nie tylko z punktu widzenia gospodarki narodowej jako całości ale również z punktu widzenia podmiotów gospodarczych. Podmioty gospodarcze funkcjonują w określonym otoczeniu makroekonomicznym. W związku z tym podlegają − jako składniki systemu − takim samym prawidłowościom jak cała gospodarka. Kryzys w gospodarce przekłada się na pojedyncze przedsiębiorstwa albo ich grupy. Dodatkowo może być on wywołany przez czynniki należące do otoczenia konkurencyjnego, jak i wynikać z wnętrza samego przedsiębiorstwa. Zarządzanie jakością jest jednym z podstawowych elementów sukcesu firmy. W nowoczesnej organizacji, niezależnie od profilu prowadzonej działalności, staje się podstawą jej skutecznego funkcjonowania. Jest wyznacznikiem kultury organizacji i głównym czynnikiem jej sukcesu rynkowego. Przede wszystkim liczy się zadowolenie klienta, czyli wytwarzanie takich towarów i usług, które posiadają wysoką jakość . Audyt wewnętrzny jest jednym z najlepszych i sprawdzonych narządzi umożliwiających nowe spojrzenie na organizację. Na znaczącą rolę audytu wewnętrznego w zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu gospodarczego w procesie zarządzania ryzykiem wskazują zarówno badania autorskie jak i badania przeprowadzane przez zewnętrzne firmy consultingowe, które wykazały, iż przedsiębiorstwa najczęściej wskazują audyt zewnętrzny, wewnętrzne mechanizmy kontrolne i audyt wewnętrzny jako główne elementy zapobiegawcze i wykrywające w systemie zarządzania ryzykiem nadużyć. Na podstawie analizy literatury przedmiotu i przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski: 1. Wielkie światowe skandale finansowe w ostatnich dziesięcioleciach – były niezmiennie związane ze słabościami systemu kontroli wewnętrznej. Dobrze działający audyt może je wykryć, a dobrze działająca organizacja – odpowiednio szybko usunąć- utrzymując tym samym bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. 2. Raporty z audytów wewnętrznych powinny być podstawą do oceny przyjętej strategii, misji i celów przedsiębiorstwa, zdolności konkurowania na rynku, dynamiki rozwoju i w końcu skuteczności działań korygujących i zapobiegawczych, swoistą mapą ryzyka, która umożliwia na szczegółowe wyodrębnienie zdarzeń i zjawisk mających negatywny wpływ na działalność firmy. 3. Obecne czasy wymagają od zarządzających przedsiębiorstwami elastyczności działania i bycia przygotowanym na każdą ewentualność. Dzięki sprawnemu systemowi zarządzania jakością przedsiębiorstwa są w stanie przygotować się na potencjalne zagrożenia, wdrażać programy zapobiegawcze i obronne. 4. Zapewnieniem bezpieczeństwa ekonomicznego obrotu gospodarczego są pojedyncze podmioty gospodarcze stosujące trafne i efektywne współczesne narzędzia zarządzania skuteczne mechanizmy ograniczania ryzyk. Do takich niewątpliwie możemy zaliczyć wewnętrzne audyty jakości. 5. Celem audytu jakości jest przekazywanie spostrzeżeń i wniosków oraz rekomendacji kierownictwu w doskonaleniu zarządzania w przedsiębiorstwie. 6. Tylko systematyczne przeglądy wszystkich działań, i procesów mających miejsce w przedsiębiorstwie w ramach audyt wewnętrznego umożliwiają określenie profilu ryzyka pod kątem powstawania obecnych i potencjalnych zagrożeń jak również pozwalają na identyfikację tendencji związanych z prowadzoną działalnością biznesową.

EN

The safety of economic trade in a changing environment is highly important not only from the holistic angle of national economy, but also from the business entities point of view. Business entities operate in a specific macroeconomic environment. Therefore, as components of the system, they underlie the same regularities as the whole economy. The crisis in the economy translates into individual companies or their groups. It can be caused by factors connected to the competitive environment, but also by the company itself. Quality management in a company is one of the key elements of success. In a modern organization, regardless of a business profile, it becomes essential for its effective functioning. It is a determinant of a company’s organizational culture and a major factor in its success on the market. Customer satisfaction comes first, therefore, production of high quality goods and services. Internal audit is one of the best and proven tools that enables a new approach to the organization. The important role of internal audit in ensuring the safety of business transactions in the risk management is not only indicated in individual research but also studies carried out by external consulting companies. These show that enterprises usually point out external audit, internal control measures and internal audit as key elements of prevention and detection in fraud risk management system. Based on the analysis of literature and studies the following conclusions have been formulated: 1. The biggest global financial scandals in recent decades were invariably associated with internal control weaknesses. A wellfunctioning audit can detected these flaws, and a well-functioning organization quickly remove them - thereby maintaining the safety of business transactions. 2. The internal audit reports should be the foundation for evaluating the strategy, mission and objectives of a business, the ability to compete on the market, the dynamics of development and finally the effectiveness of corrective and preventive actions, a kind of risk map that allows to isolate specific events and phenomena affecting the business. 3. Today’s world requires managers to possess operational flexibility and to be prepared for any eventuality. Thanks to the efficient quality management system companies are able to prepare for potential risks and implement prevention and defense programs. 4. Single business entities ensure economic security of business transactions by using relevant and effective modern management tools and proven mechanisms for mitigating risks, including internal quality audit. 5. The goal of quality audit is to provide management with findings, conclusions and recommendations that would improve the managing of a company. 6. Regular reviews of all activities and processes taking place in a company as part of an internal audit are able to determine the risk of existing and potential threats formation as well as allow the identification of trends related to business activities.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo obrotu gospodarczego; współczesne narzędzia zarządzania; system zarządzania jakością; wewnętrzny audyt jakości; działania korygująco-zapobiegawcze

EN

safety of economic trade; modern tools of management; quality management system; internal quality audit; risk mitigation; corrective and preventive actions; fraud

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 1
• Strony: 128--133, CD1
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Szczerbak M.

• Uczelnia Techniczno-Handlowa im. H. Chodkowskiej w Warszawie

Bibliografia

• [1] Bamford, D.R., Greatbanks, R.W.,The use of quality management tools and techniques: a study of application in everyday situations, International Journal of Quality & Reliability Management, no. 4,2005.
• [2] Crosby P.B., Quality is Free, McGraw-Hill, 1979 .
• [3] Haffer R., Systemy zarządzania jakością w budowaniu przewag konkurencyjnych przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2003.
• [4] Hamrol A. , W. Mantura, Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa–Poznań 1998.
• [5] Juran, J. M., The Quality Control Handbook, 4th ed., McGraw Hill, New York, 1988.
• [6] Kowalczyk A., Ocena implementacji i skuteczności metod zarządzania jakością w opinii dostawców branży motoryzacyjnej, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Przyrodniczych Podstaw Jakości, Poznań 2012. 1 Toruński J., Znaczenie audytu w procesie zarządzania jakością, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach nr 98, Siedlce 2013.
• [7] Raczkowski K., Bezpieczeństwo ekonomiczne obrotu gospodarczego. Ekonomia. Prawo. Zarządzanie, Wolter Kluwer SA, Warszawa 2014.
• [8] Raczkowski K., Schneider F., The Economic Security of Business Transactions: Management in Business, Chartridge Books Oxford, Oxford 2013.
• [9] Skowronek-Mielczarek A., Controlling, analiza i monitoring w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Centrum Doradztwa i Informacji Difin Sp. z o.o., Warszawa, 2007.
• [10] Stachowiak Z., Stachowiak B., Kontrowersje i dylematy rozwiązania problemu bezpieczeństwa ekonomicznego w Polsce, Ekonomia Bezpieczeństwa i Logistyka, Zeszyty Naukowe AON nr 3(96 2014.
• [11] Steibeck H.H.,Total Quality Management - Kompleksowe Zarządzanie Jakością - doświadczenia praktyczne z IBM Niemcy - Warszawa, 1998.
• [12] Toruński J., Znaczenie audytu w procesie zarządzania jakością, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo- Humanistycznego w Siedlcach nr 98, Siedlce 2013.
• [13] Vernon, M., Business: the key concepts, Routledge, London 2002.
• [14] S. Wawak, Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Helion, Gliwice 2002.
• [15] H. Wyrębek, Audyt systemów zarządzania, [w:] J. Toruński (red.), Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie. Wybrane problemy, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Siedlce 2012.
• [16] 10. Światowe Badanie Nadużyć Gospodarczych. Korupcja czy zapewnienie zgodności – co więcej kosztuje? www.blog.ey.pl/audytsledczy/badania-naduzyc-gospodarczych/
• [17] 13. Światowe Badanie Nadużyć Gospodarczych. Trudna droga do zgodności. Starania na rzecz etycznego wzrostu. www.blog.ey.pl/audytsledczy/badania-naduzyc-gospodarczych/
• [18] http://www.liners.pl/tag/analiza-danych/
• [19] GUS – Departament Przedsiębiorstw, Badanie koniunktury gospodarczej, Warszawa 2013.
• [20] http://www.edufin.pl/index.php/component/k2/item/91-jak-skutecznie-zarządzać-przedsiębiorstwem
• [21] http:// www.governica.com/Nowe_narzędzia_jakości
• [22] Wyniki badań przeprowadzonych w ramach II edycji Mazowieckiej Akademii Firm Rodzinnych, Szkoła Biznesu Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2013. Wśród 50 właścicieli firm rodzinnych tylko 6 właścicieli pochwaliło się skutecznie wdrożonym system zarządzania jakością.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.