Grawimetryczno-hydrometryczny system monitoringu wstrząsów górniczych na Górnym Śląsku

• Autorzy: Kotyrba Andrzej , Frolik Adam , Kortas Łukasz , Siwek Sławomir

Identyfikatory

DOI

10.7306/2020.35

Warianty tytułu

EN

Gravimetric and hydrometric system for monitoring of mining tremors in Upper Silesia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents the characteristics of the gravimetric and hydrometric system for observation of mining tremors in Upper Silesia. Individual system components were installed in the years 2018-2019 as part of the European Platform Observing System -Poland project with the acronym EPOS-PL, financed from the EU program - Intelligent Development. The system records the changes in gravitational acceleration and groundwater level with a frequency of 1 Hz in the mining and post-mining areas. The analysis of the measurement data collected allows evaluating the sensitivity of the system and the possibilities of its use in the mining seismicity studies in Upper Silesia, as well as monitoring rock mass movements under the influence of seismic and geodynamic phenomena in other parts of the world.

Słowa kluczowe

PL

grawitacja; wody gruntowe; górnictwo; drżenie; monitorowanie

EN

gravity; groundwater; mining; tremors; monitoring

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 68, nr 11
• Strony: 833--842
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kotyrba Andrzej

• Zakład Geologii i Geofizyki, Główny Instytut Górnictwa, 40-166 Katowice, plac Gwarków 1

autor

Frolik Adam

• Zakład Geologii i Geofizyki, Główny Instytut Górnictwa, 40-166 Katowice, plac Gwarków 1

autor

Kortas Łukasz

• Zakład Geologii i Geofizyki, Główny Instytut Górnictwa, 40-166 Katowice, plac Gwarków 1

autor

Siwek Sławomir

• Zakład Geologii i Geofizyki, Główny Instytut Górnictwa, 40-166 Katowice, plac Gwarków 1

Bibliografia

• 1. DUBIŃSKI J., STEC K., BUKOWSKA. 2019 - Geo-mechanical and tectono-physical conditions of mining-induced seismicity in the upper silesian coal basin in Poland: a case study. Arch. Min. Sci., 64 (1): 163-180.
• 2. FAJKLEWICZ Z. 1980 - Mikrograwimetria górnicza. Wyd. Śląsk, Katowice.
• 3. FAJKLEWICZ Z. 2007 - Grawimetria stosowana. Wyd. Nauk.-Dydak. AGH, Kraków.
• 4. FROLIK A., SIWEK S., KIEREPKA W. 2020 - Wahania zwierciadła wód podziemnych pod wpływem wstrząsów górniczych w obszarze górniczym kopalni Rydułtowy. Prz. Geol., 68 (3): 204-210.
• 5. GOSZCZ A. 1980 - Wpływ naprężeń tektonicznych na niektóre własności skał i warunki górnicze w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). Zesz. Nauk. AGH, Geologia, 27.
• 6. JACOBY W., SMILDE L.P. 2009 - Gravity Interpretation. Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
• 7. KOPYLOVAG.N., LYUBUSHIN A.A., BOLDINA S.V. 2019 - Statistical Analysis of Precision Water Level Data from Observations in a Seismoactive Region: Case Study of the YuZ-5 Well, Kamchatka. Seismic Instruments, 55 (5): 507-523.
• 8. KOTYRBA A., KORTAS Ł. 2020 - Co-seismic signals of mining tremors in continuous recordings of gravity by gPhoneX tidal gravimeters. Inter. J. Rock Mech. Min. Sci., 129: 104288.
• 9. KORTAS Ł. 2020 - Sejsmo-grawitacyjne sygnatury wstrząsów górniczych w ciągłych zapisach siły ciężkości grawimetrów pływowych gPhoneX. Prz. Górn., 3 (76): 37-44.
• 10. KOWALSKI W.C. 1988 - Geologia inżynierska. Wyd. Geol., Warszawa.
• 11. MARCAK H., MUTKE G. 2013 - Seismic activation of tetonic stresses by mining. J. Seismolog., 17(4): 1139-1148; doi: 10.1007/s10950-013-9382-3
• 12. MICRO-g LA COSTE 2013a - gPhoneX. Version 4.0.01, PN: 115-550-002E. 01 October 2013.
• 13. MICRO-g LA COSTE 2013b - gMonitor Gravity Data Acquisition and Processing Software User's Manual. Version 2.0. PN: 115-550-001B. 01 October 2013.
• 14. MICRO-g LA COSTE 2016 - Odin Levelling Platform Operation Manual. PN: 115-550-004A. 15 July 2016.
• 15. MUTKE G., KOTYRBA A., LURKA A., OLSZEWSKA D., DY- KOWSKI P., BORKOWSKI A., ARASZKIEWICZ A., BARAŃSKI A. 2019 - Upper Silesian Geophysical Observation System - a unit of the EPOS project. J. Sustain. Min., 198-207
• 16. NAWA K., SUGIHARA M. 2011- Continuous gravity observations with gPhones and a CG3M at Hachijo Island, Japan, Abstract, 116th meeting the Geodetic Society of Japan: 18.
• 17. NIEBAUER T.M., MACQUEEN J., ALIOD D., FRANCIS O. 2011 - Monitoring earthquakes with gravity meters. Geod. Geodyn., 2 (3): 71-75.
• 18. RUMMEL R., HORVATH M., YI W., ALBERTELLA A., BOSCH W., HAAGMANS R. 2011 - GOCE, Satelite Gravimetry and Antarctic Mass Transports. Surv.Geophys., 32: 643-657.
• 19. SOŚNICA K., ROHM W., BOSY J., ZAJDEL R., HADAS T., KAPŁON J., KUDŁACIK I., PAWLUSZEK K., SIERNY J., ILIEVA M., BORKOWSKI A., KRYŃSKI J., DYKOWSKI P., MUTKE G., KOTYRBA A., OLSZEWSKA D. 2018 - Monitoring of Earth surface displacements using integrated multi-GNSS, gravity, seismic, and InSAR data in the framework of GGOS-PL++. 42nd COSPAR Scientific Assembly. Held 14-22 July Pasadena, CA, USA: 37-18.
• 20. WAKITA H. 1975 - Water wells as possible indicators of tectonic strain. Sci., 189: 553-555.
• 21. WANG C., CHIA Y. 2008 - Mechanism of water level changes during earthquakes: Near field versus intermediate field. Geophys. Res. Let., 35, L12402.
• 22. WLAZŁO P. 2019 - Instalacja 3 zestawów systemu pomiarowego do automatycznego monitorowania poziomu zwierciadła wody. Dokumentacja powykonawcza PM Ecology Sp. z o.o. Gdynia, pr. niepubl.
• 23. VAN CAMP M., VAUTERIN P. 2005 - Tsoft: graphical and interactive software for the analysis of time series and Earth tides. Comp. Geosci., 31(5): 631-640.
• 24. www.dgfi/tu.eu
• 25. www.emsc-csem.org
• 26. www.esa.eu
• 27. www.grss.eu
• 28. www.is-epos.eu

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).