Architektura nowo powstających polskich szkół podstawowych w kontekście współczesnych problemów projektowych

• Autorzy: Bernatek-Bączyk Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.9820

Warianty tytułu

EN

The architecture of newly emerging polish primary schools in the context of contemporary design problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł przedstawia analizę nowo powstających polskich szkół, a jego celem jest określenie najważniejszych tendencji i problemów projektowych w kontekście wysokich oczekiwań stawianym obiektom dla najmłodszych użytkowników. Analiza wykonana została w oparciu o dane źródłowe (materiały projektowe) i obejmowała badania układu funkcjonalnego budynku oraz lokalizacji obiektu w odniesieniu do jednostki osadniczej. W rezultacie udało się zidentyfikować kilka tendencji dominujących w projektach oraz elementy występujące tylko w pojedynczych przypadkach. Na ich podstawie można zdefiniować wnioski charakteryzujące architekturę nowo powstających szkół, wskazując mocne strony opracowań oraz elementy, które należałoby brać pod uwagę w przygotowywaniu przyszłych projektów szkół w kontekście dzisiejszego podejścia do projektowania. Bezsprzecznie jakość przestrzeni oraz architektury analizowanych obiektów reprezentuje wysoki poziom. Pozostają jednak obszary, w których wiele można zrobić, aby architektura współczesnych polskich szkół jeszcze lepiej odpowiadała wymogom zmieniających się uwarunkowań społeczno-gospodarczych.

EN

This article presents an analysis of newly established Polish schools and its aim is to identify the most important trends and design problems in the context of high expectations for facilities for the youngest users. The analysis was based on source data (design materials) and included an analysis of the functional layout of the building and the location of the facility in relation to the settlement unit. As a result, it was possible to identify several trends dominating projects and elements occurring only in individual cases. On their basis, it is possible to define conclusions characterizing the architecture of newly created schools, indicating the strengths of the studies and elements that should be taken into account in the preparation of future school projects in the context of today's approach to design. Undoubtedly, the quality of the space and architecture of the analysed objects is on a high level. However, there are still areas where much can be done to make the architecture of contemporary Polish schools to even better meet the requirements of the changing socio-economic conditions.

Słowa kluczowe

PL

architektura; projektowanie architektoniczne; szkoła podstawowa; edukacja; dzieci

EN

primary school; architecture; education; children; architectural design

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2023
• Tom: R.27, nr 12
• Strony: 42--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., il.

Twórcy

autor

Bernatek-Bączyk Katarzyna

• Politechnika Łódzka, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska

• https://orcid.org/0000-0001-8001-299X

Bibliografia

• [1] MacBeath J., Schartz M., Meuret D., Jacobson L., Czy nasza szkoła jest dobra?, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2003.
• [2] Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły, Impuls, Kraków 2002.
• [3] Barrett P., Davies F., Zhang Y., Barrett L., The impact of classroom design on pupils' learning: Final results of a holistic, multi-level analysis, „Building and Environment” 2015, 89, s. 118-133.
• [4] Tanner C.K., Effects of school design on student outcomes, „Journal of Educational Administration” 2000, Vol. 47 No. 3, s. 381-399, https://doi.org/10.1108/09578230910955809.
• [5] Heschong Mahone Group. Daylighting in schools, Fair Oaks CA: Pacific Gas and Electric Company, 1999.
• [6] Wargocki P., Wyon D.P., The effects of moderately raised classroom temperature and classroom ventilation rate on the performance of schoolwork by children, „HVAC&R Res” 2007, 13(2), s. 193-220.
• [7] Coley D.A., Greeves R., Saxby B.K., The Effect of Low Ventilation Rates on the Cognitive Function of a Primary School Class, „International Journal of Ventilation” 2007, 6:2, s. 107-112, DOI: 10.1080/14733315.2007.11683770.
• [8] Crandell C.C., Smaldino J.J., Classroom acoustics for children with normal hearing and with hearing impairment, „Language, speech, and hearing services in schools” 2000, 31(4), s. 362-370.
• [9] Włodarczyk J., Architektura szkoły, Arkady, 1999.
• [10] Dudek M., Children spaces, Architectural Press, 2005.
• [11] Wałaszewski K., Tysiąc szkół na Tysiąclecie. Szkoły Tysiąclecia - architektura, propaganda, polityka, Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018.
• [12] Dobek J. (red.), Architektura i budynki szkolne PRL, WSiP, Warszawa 1976.
• [13] Bernatek-Bączyk K., Poprawa jakości środowiska zbudowanego a rola edukacji architektonicznej dzieci, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2018.
• [14] Bańka A., Architektura psychologicznej przestrzeni życia: behawioralne podstawy projektowania, Gemini, Poznań 1997.
• [15] Hall E.T., Ukryty wymiar, Muza, 2009.
• [16] Day Ch., Environment and Children. Passive Lessons from the Everyday Environment, Architectural Press, 2007.
• [17] Palej A., Schneider-Skalska G., Architektura od ABC… czyli o tym, jak rozumieć świat, który nas otacza, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie, Kraków 2008.
• [18] Chawla, L., Benefits of nature contact for children, „Journal of planning literature” 2015, 30(4), s. 433-452.
• [19] Balcer-Zgraja M., Architektura budynku szkolnego lat najnowszych w aspekcie wpływów współczesnej techniki i wymagań społecznych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.
• [20] Märit J., Mårtensson F., Green School Grounds: A Collaborative Development and Research Project in Malmö, Sweden, „Children, Youth and Environments” 2012, 22(1), s. 260-269, https://doi.org/10.7721/chilyoutenvi.22.1.0260.
• [21] Fram S.M., Dickmann E.M., How the School Built Environment Exacerbates Bullying and Peer Harassment, „Children, Youth and Environments” 2012, 22(1), s. 227-249, https://doi.org/10.1353/cye.2012.0027.
• [22] Woolner P., Clark J., Laing K., Thomas U., Tipladyb L., Changing Spaces: Preparing Students and Teachers for a New Learning Environment, „Children, Youth and Environments” 2012, 22(1), s. 52-74, https://doi.org/10.7721/chilyoutenvi.22.1.0052.

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).