Półmaski filtrujące – ryzyko wprowadzenia na rynek górniczy wyrobu niespełniającego warunków bezpiecznego stosowania w atmosferach zagrożonych wybuchem (Komunikat)

• Autorzy: Malisz W. , Makarski S. , Lewko M.

Warianty tytułu

EN

Filtering half masks – the risk of introducing to the mining market a product which does not fulfil requirements of safe use in the potentially explosive atmospheres

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Środki ochrony indywidualnej stosowane w górnictwie w atmosferze zagrożonej wybuchem powinny spełniać wymogi ujęte w §670 rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych, to znaczy nie mogą być źródłem iskry lub łuku elektrycznego spowodowanych elektrycznością statyczną lub uderzeniem. Praktyka wykazała, że jeżeli zamawiający nie sformułuje odpowiednio wymagań, producent może w dobrej wierze dostarczyć półmaski filtrujące wyposażone w elementy konstrukcyjne wykonane ze stopów aluminium, które mogą być źródłem iskry. W artykule przedstawiono obowiązujący stan prawny w zakresie bezpiecznego stosowania środków ochrony indywidualnej w wyrobiskach górniczych, a także opisano przykład wprowadzenia tego typu wyrobu do stosowania. Zaproponowano również sposób redagowania wymagań, uniemożliwiający zaistnienie takiej sytuacji.

EN

The article presents the legal status concerning the use of filtering half masks as personal protective equipment in mines with explosion hazards and the consequences of the lack of full consistency in normative requirements, tender requirements and the provisions of the EC certificate. The regulations unquestionably require that antistatic materials which cannot constitute a source of mechanically generated sparks be used for production. The bodies certifying the conformity of the filtering half masks with Council Directive 89/686/EEC issue the EC certificate only on the basis of results of tests conducted in accordance with the standard PN-EN 149+A1:2010, which does not provide for testing the electrostatic properties and the possibility to generate sparks. The article describes a situation where an offer was made to introduce to the market a half mask with the nose clip made of aluminium alloy, which is considered to constitute a potential source of mechanically generated sparks. The National Appeals Chamber resolved a protest entered by one of the parties participating in the tender requesting to reject such a design and admitted the filtering half masks with elements made of light alloys to the tender. Since there exists a laboratory methodology of verifying aluminium alloys in terms of possibility of generating sparks capable of ignition of gas mixture, the conclusions contain a suggestion to draw up orders in such a way that, on the basis of specialist tests, will make it possible to avoid occurrence of similar situations in the future.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie wybychem; aluminium; półmaska filtrująca

EN

explosion hazard; aluminium; filtering half mask

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 11
• Strony: 26--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Malisz W.

• Minova Ekochem S.A., Siemianowice Śląskie

autor

Makarski S.

• Minova Ekochem S.A., Siemianowice Śląskie

autor

Lewko M.

• ADP Popiołek, Adwokaci i Doradcy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Spółka Komandytowa, Katowice

Bibliografia

• 1. ATEX – wytyczne wdrażania. Wytyczne wdrażania dyrektywy Rady 94/9/WE z 23 marca 1994 r. w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Wyd. 4 – wrzesień 2012 r. (tłumaczenie polskie: GIG Katowice).
• 2. Cybulski K., Niedziela D.: Wybrane metody badania zjawiska iskrzenia mechanicznego stopów aluminium, jako inicjału zapalenia wybuchowych mieszanin metanowo-powietrznych. Mat. konf. Wybrane zagadnienia wentylacyjne i pożarowe w kopalniach, Jaworze, 1–3 października 2012 r. Wyd. GIG.
• 3. Dyrektywa Rady 89/686/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do wyposażenia ochrony osobistej (Dz. Urz. UE L 399 z z 30.12.1989, str. 18, z późn. zm.).
• 4. Dyrektywa 94/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 marca 1994 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. (Dz. Urz. UE L 100 z 19.04.1994, str. 1, z późn. zm.).
• 5. Lipowczan A.: Wymagania dla środków ochrony indywidualnej (ŚOI) w górnictwie podziemnym. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach 2009, nr 1(5), s. 5–13.
• 6. Łobejko A.: Możliwości powstania iskier zapalających metan przy uderzeniu rozmazu stopu lekkiego na zardzewiałej stali. Wyd. GIG, Katowice 1975.
• 7. Norma PN-EN 149+A1:2010 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Półmaski filtrujące do ochrony przed cząstkami. Wymagania, badanie, znakowanie.
• 8. Norma PN-EN 1127-1:2011 Atmosfery wybuchowe. Zapobieganie wybuchowi i ochrona przed wybuchem. Część 1. Pojęcia podstawowe i metodologia.
• 9. Norma PN-EN 1127-2+A1:2010 Atmosfery wybuchowe. Zapobieganie wybuchowi i ochrona przed wybuchem. Część 2. Pojęcia podstawowe i metodologia dla górnictwa.
• 10. Norma PN-EN 1149-5:2009 Odzież ochronna. Właściwości elektrostatyczne. Część 5. Wymagania materiałowe i konstrukcyjne.
• 11. Norma PN-EN 1710+A1:2010 Urządzenia i podzespoły przeznaczone do stosowania w przestrzeniach zagrożonych wybuchem w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych.
• 12. Norma PN-EN 13463-1:2010 Urządzenia nieelektryczne w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Część 1. Podstawowe założenia i wymagania.
• 13. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz. 1169, z późn. zm.).
• 14. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks Pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.).
• 15. Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z póź. zm.).
• 16. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 stycznia 2013 r., sygn. akt: KIO/UZP 63/13.