Zarządzanie kwestiami środowiskowymi, w tym ryzykami dotyczącymi gospodarki wodnej w projektach energetycznych – analiza barier instytucjonalnych i praktyk inżynierskich

• Autorzy: Telega Adrianna

Warianty tytułu

EN

Environmental issue management, including risks water management in energy projects – the analysis of institutional barriers and engineering practices

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł podejmuje krytyczną analizę uwarunkowań instytucjonalnych oraz praktyk inżynierskich determinujących zarządzanie zagadnieniami środowiskowymi w sektorze energetycznym w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem ryzyk związanych z gospodarką wodną w kontekście realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Zwrócono uwagę na niespójności przepisów prawa, trudności interpretacyjne w zakresie procedur wodnoprawnych i środowiskowych oraz na ograniczony poziom współpracy między instytucjami. Na podstawie studiów przypadków i konsultacji ze specjalistami realizującymi inwestycje energetyczne zidentyfikowano istotne problemy praktyczne, tj. m.in. ograniczenia swobody projektowej, opóźnienia proceduralne oraz utrudniania we wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Podkreślono konieczność systemowego powiązania wyników ocen oddziaływania na środowisko z harmonogramami realizacji inwestycji oraz poszczególnymi etapami zarządzania cyklem życia projektów. Zwrócono również uwagę na potrzebę szerszego wdrażania rozwiązań technicznych, takich jak lokalne systemy retencji, technologie ponownego wykorzystania wód oraz odzysku zasobów, a także narzędzi wspierających prognozowanie hydrologiczne. Podkreślono ponadto kluczowe znaczenie współpracy pomiędzy administracją publiczną a podmiotami projektowymi i wykonawczymi zaangażowanymi w realizację przedsięwzięć inwestycyjnych.

EN

The article provides a critical analysis of institutional conditions and engineering practices determining the management of environmental issues in the energy sector in Poland, with particular emphasis on the risks associated with water management in the context of the implementation of infrastructure investments. The article highlights inconsistencies in legislation, interpretative difficulties as regards water legal and environmental procedures and the limited cooperation between institutions. A comprehensive review of case studies and consultations with energy investment specialists have revealed a number of significant practical issues. These include restrictions on design freedom, procedural delays and obstacles to the implementation of modern technological solutions. The article emphasizes the need for a systemic link not only between the results of environmental impact assessments and investment implementation schedules but also various stages of project life cycle management. Furthermore, special attention is drawn to the necessity for enhanced implementation of technical solutions, including local retention systems, water reuse methodologies and resource recovery technologies, in addition to the utilization of tools designed to facilitate hydrological forecasting. Moreover, the article underlines the pivotal importance of cooperation between public administration and design and construction entities involved in investment projects.

Słowa kluczowe

PL

woda; gospodarka wodna; projekt energetyczny; energetyka; środowisko; prawo wodne; zarządzanie ryzykiem

EN

water; water management; energy project; energy sector; environment; Water Law; risk management

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Energia [Stowarzyszenie Elektryków Polskich - COSiW]
• Czasopismo: Energetyka
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 10
• Strony: 553--563
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Telega Adrianna

• "Energopomiar" Sp z o.o.

Bibliografia

• [1] Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Polityka energetyczna Polski do 2040 r. (PEP2040), Warszawa 2021, https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski [dostęp: 20.06.2025].
• [2] IMGW-PIB, Raport o stanie klimatu w Polsce 2022, Warszawa 2023, https://www.imgw.pl/sites/default/files/2023-05/klimat-polski-2022_raport-koncowy.pdf [dostęp: 20.06.2025].
• [3] Główny Urząd Statystyczny, Zużycie wody w gospodarce narodowej w 2022 r„ Warszawa 2023, https://stat.gov.pl/files/ gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5492/10/6/1 / infrastruktura_komunalna_-_wodociagowa_i_kanalizacyjna_w_2022_r_2.pdf [dostęp: 20.06.2025].
• [4] Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, Dz. U. UE L 327 z późn. zm.
• [5] PGW Wody Polskie, Raport z konsultacji społecznych projektu aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, Warszawa 2021, https://www.apgw.gov.pl/, https:// www.wody.gov.pl/o-wodach-polskich/patronat-panstwowego-gospodarstwa-wodnego-wody-polskie/114-nieprzypisany/549-aktualizacje-planow-gospodarowania-wodami [dostęp: 20.06.2025].
• [6] Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Założenia Krajowej Polityki Miejskiej 2030, Warszawa 2022, https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/polityka-miejska [dostęp: 20.06.2025].
• [7] Zarząd Infrastruktury Wodnej w Krakowie, Wytyczne do projektowania i budowy systemu odwodnienia dla miasta Krakowa, Kraków 2022, https://ziw.krakow.pl/wp-content/uploads/2025/01/Wytyczne_06_2022_KEGW_v2-pdf.pdf [dostęp: 20.06.2025].
• [8] Wydział Klimatu i Środowiska Urzędu Miasta Poznań, Standardy Retencji dla Miasta Poznania, Poznań 2024, https://bip.poznan.pl/bip/zarzadzenia-prezydenta/321-2024-p,NT0019C6FE/ [dostęp: 20.06.2025].
• [9] Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2011 roku, Kraków 2012, https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/rwms/publications/card/396 [dostęp: 20.06.2025].
• [10] Fundeko Korbel. Krok-Baściuk Sp. J., Analiza barier prawnych, administracyjnych i organizacyjnych utrudniających rozwój społeczności energetycznych w Polsce, Warszawa 2024, https://www.gov.pl/web/klimat/analiza-barier-utrudniajacych-rozwoj-spolecznosci [dostęp: 20.06.2025].
• [11] Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Część III Dzieła: Obecne bariery regulacyjne i propozycje zmian regulacji prawnych w zakresie magazynowania energii (z wyłączeniem magazynowania energii elektrycznej), 2022, https://www.gov.pl/web/klimat/analiza-i-opracowanie-raportu-dotyczacego-wsparcia-technologii-magazynowania-energii-elektrycznej [dostęp: 20.06.2025].
• [12] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 16 listopada 2022 r. w sprawie Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry, Dz. U. 2023 poz. 335.
• [13] PGW Wody Polskie, Raport z konsultacji projektu aktualizacji planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy, Warszawa 2021, https://www.gov.pl/web/infrastruktura/raport-z-konsultacji-spolecznych-projektow-planow-zarzadzania-ryzykiem-powodziowym-pzrp-oraz-projektow-aktualizacji-planow-zarzadzania-ryzykiem-powodziowym-apzrp [dostęp: 20.06.2025].
• [14] Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Wytyczne dotyczące opracowywania raportów o oddziaływaniu na środowisko dla przedsięwzięć energetycznych, Warszawa 2023, https://www.gov.pl/web/gdos/wytyczne-i-poradniki2 [dostęp: 20.06.2025].
• [15] Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Przewodnik dobrych praktyk. Wytyczne, Warszawa 2021, https://przetargi. wody.gov.pl/wp/auctions/download/165399,WytyczneKNP-dlaPGWWP1-3.html [dostęp: 20.06.2025].
• [16] Lecomte T., de la Fuente J. F. F., Neuwahl F., Canova M., Pinasseau A., Jankov I., Brinkmann T., Roudier S., Sancho L. D., Best Available Techniques (BAT) Reference Document for Large Combustion Plants, 2017, https://eippcb.jrc.ec.europa.eu/sites/default/files/2019-11/JRCJ 07769_LCPBref_2017.pdf [dostęp: 20.06.2025].
• [17] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, Dz. U. UE L26/1.
• [18] Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, Dz. U. UE L 197/30.
• [19] Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dz. U. LUE 206 z 22.7.1992.
• [20] Skwara J., Możliwości wykorzystania elektrodializy odwracalnej (EDR) w procesie odzyskiwania wody ze ścieków przemysłowych do celów technologicznych. Doświadczenia z badań pilotażowych, „Energetyka" nr 9, 2025.