Historia regionalnych badań geologicznych Oddziału Dolnośląskiego PIG-PIB we Wrocławiu oraz perspektywy na najbliższe lata

Cymerman, Zbigniew

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Historia regionalnych badań geologicznych Oddziału Dolnośląskiego PIG-PIB we Wrocławiu oraz perspektywy na najbliższe lata

Autorzy

Cymerman Zbigniew

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Cymerman_Z_Historia_PG_Vol.68_nr 5_2020.pdf

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

History of regional geological research at the Lower Silesian Branch of the Polish Geological Institute– National Research Institute in Wrocław and prospects for the coming years

Języki publikacji

Abstrakty

The specificity of the activities of the Lower Silesian Branch of the Polish Geological Institute - National Research Institute (PGI-NRI) is due to main factors: (1) mosaic-like geological structure of Lower Silesia, (2) the wealth of various mineral resources, (3) centuries-old mining traditions of the region. Initially, the researches included mainly geological cartography, subsequently expanding the scope of work to include regional (structural) geology and deposit geology. The contribution of applied geology, especially hydrogeology and environmental geology, has increased significantly in the previous decades. Three chapters present different periods of the Lower Silesian Branch of the PGI-NRI with its most important milestones for the Polish geology in the last seven decades. This division includes three periods: (1) years of development (1949-1989); (2) years of stagnation (1989-2013), and (3) years of disorganization (2014-2019). The period of intensification of geological researches carried out by the Lower Silesian Branch of the PGI-NRI lasted until the years of the so-called system transformation. During that period, the programs of deep boreholes were finished. In the 1990s, detailed cartographic works in Lower Silesia were completed. Acute shortage of new factographic material caused the necessity to analyze the archival material stored during previous decades at the Lower Silesian Branch. In 2014, it has practically decommissioned the regional branches, including the Lower Silesian Branch. Full centralization has led to the liquidation of both the branches’ independence and their previous focus on the implementation of tasks related to the specificity of a given region. In the forthcoming future, new challenges would depend on a proper organization chart of the PGI-NRI and the position of the regional branches in this scheme.

Słowa kluczowe

Oddział Dolnośląski Państwowy Instytut Geologiczny historia badań geologicznych mapowanie wiercenia geologiczne złoża minerałów Sudety

Lower Silesian Branch Polish Geological Institute history of geological research mapping geological drillings mineral deposits Sudetes

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2020

Tom

Vol. 68, nr 5

Strony

378--386

Opis fizyczny

Biblogr. 87 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Cymerman Zbigniew

zbigniew.cymerman@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Dolnośląski, al. Jaworowa 19, 53-122 Wrocław

Bibliografia

1. AUGUSTYNIAK K. 1970 - Atlas geologiczny Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego, cz. II. Inst. Geol., Warszawa.
2. BADURA J., PRZYBYLSKI B. 2000a - Korelacja morfologiczna i wiekowa tarasów głównych rzek regionu dolnośląskiego. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
3. BADURA J., PRZYBYLSKI B. 2000b - Mapa neotektoniczna Dolnego Śląska. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
4. BAŁAZIŃSKA J., BOSSOWSKI A. 1979 - Wgłębna budowa geologiczna środkowej i zachodniej części synklinorium północnosudeckiego w świetle nowych danych. Kwart. Geol., 23 (2): 309-322.
5. BARANIECKI L., GROCHOLSKI A., MYDLARSKI T. 1955 - Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów 1 : 25 000, ark. Iwiny. Wyd. Geol., Warszawa.
6. BEREZOWSKA B., BEREZOWSKI Z., MILEWICZ J. 1955 - Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów 1 : 25 000, ark. Nowogrodziec. Wyd. Geol., Warszawa.
7. BOSSOWSKI A. 1970 - Badanie podłoża kredy śląsko-opolskiej, woj. wrocławskie, woj. Opolskie. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
8. BOSSOWSKI A. 1973 - Określenie perspektyw surowcowych górnego karbonu w południowej części obszaru przedsudeckiego między Gubinem a Fosowskim. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
9. BOSSOWSKI A. 1982 - Stratyfikowane złoża rud miedzi w południowo-zachodniej Polsce na tle ewolucji basenu cechsztyńskiego. Biul. Inst. Geol., 341: 291-298.
10. BOSSOWSKI A., BAŁAZIŃSKA J. 1982 - Ewolucja tektoniczno-strukturalna synklinorium północnosudeckiego. Biul. Inst. Geol., 341: 163-167.
11. BOSSOWSKI A., IHNATOWICZ A. 2006 - Atlas Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego 1 : 100 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
12. BOSSOWSKI A., SAWICKI L., WROŃSKI J. 1980 - Mapa geologiczna Polski w skali 1 : 200 000, ark. Wałbrzych. Wyd. Geol., Warszawa.
13. CHOROWSKAM. 1973 - Stratygrafia wapienia węglowego Gór Bardzkich na podstawie konodontów. Kwart. Geol., 17 (4): 917-918.
14. CHOROWSKA M. 1978 - Wizeńskie wapienie w epimetamorficznym kompleksie Gór Kaczawskich (Sudety). Rocz. Pol. Tow. Geol., 48 (2): 245-261.
15. CHOROWSKA M. 1990 - Utwory syluru i dewonu w południowej części struktury bardzkiej (Sudety). Kwart. Geol., 34 (3): 411-432.
16. CHOROWSKA M., MILEWICZ J., RADLICZ K., RYDZEWSKI A. 1984 - Badania wgłębnej budowy geologicznej wschodniej części Dolnego Śląska. Dokumentacja wynikowa otworu Boguszyn IG-1. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
17. CWOJDZIŃSKI S. 1980 - Ewolucja geologiczna Polski południowo-zachodniej w interpretacji tektoniki płyt. Geol. Sudet., 15 (1): 43-66.
18. CWOJDZIŃSKI S. 1991 - Kompleksowy program geologicznych badań regionalnych, surowcowych i środowiskowych Dolnego Śląska w latach dziewięćdziesiątych. Biul. Inst. Geol., 367: 7-12.
19. CWOJDZIŃSKI S. 2019 - Oddział Dolnośląski Państwowego Instytutu Geologicznego imienia prof. Henryka Teisseyre’a we Wrocławiu - ostatnie 50 lat historii: ludzie, praca, wydarzenia. Prz. Geol., 67 (10): 799-804.
20. CWOJDZIŃSKI S. (kier.) 2008 - Ocena perspektyw występowania złóż rud metali w Sudetach i na Bloku Przedsudeckim w nawiązaniu do aktualnych modeli geotektonicznych. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
21. CWOJDZIŃSKI S., PACUŁA J. 2015 - Sudety. Przewodnik geoturystyczny wzdłuż trasy drogowej Jelenia Góra-Zgorzelec-Bolesławiec-Złotoryja-Strzegom-Legnica. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
22. CYMERMAN Z. 1991 - Regionalna strefa ścinania we wschodniej części bloku przedsudeckiego. Prz. Geol., 10: 457-463.
23. CYMERMAN Z. 1997 - Structure, kinematics and an evolution of the Orlica-Śnieżnik Dome, Sudetes. Pr. Państw. Inst. Geol., 156: 5-120.
24. CYMERMAN Z. 2002 - Analiza strukturalno-kinematyczna i waryscyjska ewolucja tektoniczna kompleksu kaczawskiego. Pr. Państ. Inst. Geol., 175: 1-149.
25. CYMERMAN Z. 2004 - Tectonic Map of the Sudetes and the Fore-Sudetic Block 1 : 200 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
26. CYMERMAN Z., JERZMAŃSKI J. 1987 - Metamorfik wschodniej części bloku przedsudeckiego w okolicy Niedźwiedzia koło Ziębic. Kwart. Geol., 31 (2/3): 239-262.
27. CYMERMAN Z., PIASECKI M.A.J., SESTON R. 1997 - Terranes and terrane boundaries in the Sudetes, northeast Bohemian Massif. Geol. Mag., 134 (5): 717-725.
28. ČECH S., GAWLIKOWSKA E. 1999 - Góry Stołowe - Adršpašsko-teplické skály. Mapa geologiczno-turystyczna w skali 1:50 000. Państw. Inst. Geol. - Česky geologicky ustaw. Warszawa-Praha.
29. DYJOR S. 1982 - Osiągnięcia Oddziału Dolnośląskiego Instytutu Geologicznego w badaniach geologicznych Dolnego Śląska. Biul. Inst. Geol., 341: 7-14.
30. DYJOR S., FARBISZ J., KASIŃSKI J., PIWOCKI M., SADOWSKA A. 1998 - Atlas formacji trzeciorzędowej i związane z nią surowce mineralne Polski południowo-zachodniej. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
31. DYJOR S., KOŚCIÓWKO H. 1982 - Formacja trzeciorzędowa południowo-zachodniej Polski i związane z nimi perspektywy wybranych surowców. Biul. Inst. Geol., 341: 339-351.
32. GAWLIKOWSKA E. 2000 - Ochrona georóżnorodności na Dolnym Śląsku. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
33. GAWLIKOWSKA E., OPLETAL M. 1997 - Masyw Śnieżnika. Kralický SneŹnik. Mapa geologiczno-turystyczna w skali 1 : 50 000. Państw. Inst. Geol. - Česky geologicky ustaw. Warszawa-Praha.
34. GROCHOLSKI A. (red.) 1975 - Badania utworów podkenozoicznych obszaru bloku przedsudeckiego dla oceny perspektyw występowania surowców mineralnych. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
35. GROCHOLSKI A. 1982 - Serie krystaliczne bloku przedsudeckiego i związane z nimi perspektywy surowcowe. Biul. Inst. Geol., 341: 90-116.
36. GROCHOLSKI A. 1987 - Paleozoik Południowo-Zachodniej Polski. Geol. Sudet., 22: 69-90.
37. GROCHOLSKI A., AUGUSTYNIAK K. 1971 - Atlas geologiczny Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego, cz. I. Inst. Geol., Warszawa.
38. GROCHOLSKI A., MICHNIEWICZ M. 1991 - Osiągnięcia Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego w latach 19791989. Biul. Inst. Geol., 367: 13-18.
39. IHNATOWICZ A., CZERSKI D. 1998 - Opracowanie bazy danych geologicznych Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego w związku z zakończeniem eksploatacji węgli kamiennych. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
40. JAWORSKA Z. 1975 - Wyniki badań palinologicznych z utworów trzeciorzędowych bloku przedsudeckiego. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
41. JERZMAŃSKI J. 1957 - Wstępne wiadomości o złożu barytu w Stanisławowie na Dolnym Śląsku. Prz. Geol., 5 (3): 136-136.
42. JERZMAŃSKI J. 1982 – Mineralizacja barytowa i fluorytowa w rozwoju metalogenicznym Sudetów. Biul. Inst. Geol., 341: 319-328.
43. JERZMAŃSKI J. 1986 - Dokumentacja wynikowa otworów: Wilków IG-1, Środa Śląska IG-1, Chomiąża IG-1, Cesarzowice IG-1. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
44. JERZMAŃSKI J. 1991 - Nowo wykryte ciała bazytów i ultrabazytów w okolicy masywu Ślęży na bloku przedsudeckim. Biul. Inst. Geol., 367: 87-104.
45. JERZYKIEWICZ J. 1971 - Wyniki analizy palinologicznej prób z okolicy Unisławia. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
46. KORNAŚ I. 1974 - Fauna graptolitów najniższego syluru z rejonu Krępnicy (Dolny Śląsk). Mat. I Kraj. Konf. Nauk Paleont., Wrocław: 34-35.
47. KORWIN-PIOTROWSKA A., SERAFIN R., WOJTKOWIAK A., KRAWCZYK J., SKRZYPCZYK L., ZAWISTOWSKI K., CHUDZIK L., BIEL A., KOROŠ I., UHLÍK J., ECKHARDT P. 2014 - Monitoring wód podziemnych w strefie przygranicznej Sudetów w latach 2005-2012. Informator PSH. Państw. Inst. Geol.; https://www.pgi.gov.pl/psh/materialy-informacyjne-psh/informatory-psh.html
48. KOŚCIÓWKO H., GAWROŃSKI O. 1975 - Ocena występowania kaolinów na obszarach masywów krystalicznych. Opracowanie monograficzne masywów Strzegom-Sobótka i Strzelin-Zulowa. Praca zbiorowa. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
49. KOWALSKI A. 2018 - Osuwiska jako przyczyna błędnych interpretacji budowy geologicznej - przykłady z Sudetów. Biul. Państw. Inst. Geol., 473: 27-48.
50. KOZMA J. 2002 - Dokumentacja ekofizjograficzna obszaru Doliny Odry dla potrzeb opracowania projektu strategii rozwoju regionalnego oraz oceny wpływu jego ustaleń na środowisko ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień gospodarki kopalinami. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
51. KOZMA J., CWOJDZIŃSKI S., IHNATOWICZ A., PACUŁA J. 2011 - Geostrada Sudecka - studium geologiczno-krajobrazowe z inwentaryzacją obiektów dziedzictwa przyrody nieożywionej. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
52. KRENTZ O., WALTER H., BRAUSE H., HOTH K., KOZDRÓJ W., CYMERMAN Z., OPLETAL M., MRÁZOVÁ Š. 2000 - The Geological Map Lausitz-Jizera-Karkonosze (without Cenozoic sediments) 1 : 100 000. Sächsisches Landesamt für Umwelt und Geologie, Freiberg; Państw. Inst. Geol., Warszawa; Český geologický ústav, Praha.
53. KURAL S. 1960 - Uwagi o występowaniu kaolinów w okolicy Roztoki. Prz. Geol., 8 (4): 212-215.
54. KURAL S. 1979 - Geologiczne warunki występowania, geneza i wiek kaolinów zachodniej części granitowego masywu strzegomskiego. Z badań złóż surowców mineralnych w Polsce. T. 2. Biul. Inst. Geol., 313: 9-68.
55. MICHNIEWICZ M. 1981 - Próba interpretacji wczesnych etapów tektogenezy Sudetów w nawiązaniu do teorii diapiryzmu wgłębnego oraz koncepcji rozłamów. Geol. Sudet., 16 (2): 75-141.
56. MICHNIEWICZ M., BOBIŃSKI W., SIEMIĄTKOWSKI J. 2006 - Mineralizacja cynowa w środkowej części pasma łupkowego Starej Kamienicy (Sudety Zachodnie). Pr. Państw. Inst. Geol., 185: 1-136.
57. MICHNIEWICZ M., GAWLIKOWSKA E., SEIFERT K. 1994 - Model rozprzestrzenienia cynonośnych stref rudnych w zachodniej części Pasma Kamienickiego - złoże „Gierczyn”, gmina Mirsk, woj. Jeleniogórskie. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
58. MILEWICZ J. 1973 - Próba poznania struktury depresji północnosudeckiej. Prz. Geol., 21 (1): 6-13.
59. MILEWICZ J., SZAŁAMACHA J., SZAŁAMACHA M. 1979 - Mapa geologiczna Polski w skali 1 : 200 000, ark. Jelenia Góra. Wyd. Geol., Warszawa.
60. MILEWICZ J., RADLICZ K., SIEMIĄTKOWSKI J., CHOROWSKA M., MACIEJEWSKI S. 1985 - Badania wgłębnej budowy geologicznej wschodniej części Dolnego Śląska. Dokumentacja wynikowa otworu Zdanów IG-1. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
61. MILEWICZ J., BUKSIŃSKI S., DYJOR S., KORNAŚ J., ZAWIŁA H. 1981 - Atlas litologiczno-surowcowy depresji północnosudeckiej w skali 1 : 100 000. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
62. MROCZKOWSKA B. 1995 - Atlas hydrogeochemiczny kredy niecki śródsudeckiej i rowu Nysy Kłodzkiej 1 : 200 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
63. NARKIEWICZ M. 2019 - Sto lat badań głębokiej budowy geologicznej Polski w Państwowym Instytucie Geologicznym - zarys historii. Prz. Geol., 67 (7): 336-347.
64. PASIECZNA A., SIEMIĄTKOWSKI J., LIS J. 1996 - Atlas geochemiczny Wałbrzycha i okolic. Państw. Inst.Geol., Warszawa.
65. RADWAŃSKI S. 1955 - Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów 1 : 25 000, ark. Wambierzyce. Wyd. Geol., Warszawa.
66. SADURSKI A., SKRZYPCZYK L., WOZNICKA M. 2019 - Powstanie i rozwój państwowej służby hydrogeologicznej w Państwowym Instytucie Geologicznym. Prz. Geol., 67 (7): 535-546.
67. SAWICKI L. 1980 - Mapa geologiczna Polski w skali 1 : 200 000, ark. Kłodzko. Wyd. Geol., Warszawa.
68. SAWICKI L. 1982 - Badania strukturalne na Dolnym Śląsku. Biul. Inst. Geol., 341: 15-25.
69. SAWICKI L. 1999 - We Wrocławiu przed pięćdziesięciu laty. Prz. Geol., 47 (6): 529-533.
70. SAWICKI L. 2014 - Pies i geolog droga nie chodzą. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
71. SAWICKI L. 1995 - Mapa geologiczna regionu dolnośląskiego z przyległymi obszarami Czech i Niemiec (bez utworów czwartorzędowych) 1 : 100 000. Warszawa.
72. SAWICKI L., GROCHOLSKI A. (red.) 1982 - Stan rozpoznania i kierunki badań strukturalnych Dolnego Śląska. Inst. Geol., Wrocław.
73. SAWICKI L. i in. 1989 - Badanie strefy dyslokacyjnej środkowej Odry między Wrocławiem a Opolem. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
74. SROGA C., BOBIŃSKI W., SIEMIĄTKOWSKI J., SZTROMWASSER E., HORBOWY K., GAWLIKOWSKA E. 1994 - Dokumentacja geologiczna złoża barytu z fluorytem „Jeżów Sudecki” w kategorii C2. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
75. SROGA C., MIKULSKI S., BOBIŃSKI W., ADAMSKI M. 2018 - Stare hałdy w Sudetach - nowa geobaza Państwowego Instytutu Geologicznego. Zesz. Nauk. IGSMiE PAN, 106: 147-162.
76. STACHOWIAK A., CWOJDZIŃSKI S., IHNATOWICZ A., PACUŁA J., MRAZOVA S., SKACELOVA D., OTAVA J., PECINA V., REJCHRT M., SKACELOVA Z., VECERA J. 2013 - Geostrada sudecka. Przewodnik geologiczno-turystyczny. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
77. STELTENPOHL M.G., CYMERMAN Z., KROGH E., KUNK M.J., 1993 - Exhumation of eclogitized continental basement during Variscan lithospheric delamination and gravitational collapse, Sudety Mountains, Poland. Geology, 21: 1111-1114.
78. SZAŁAMACHA M. 1976 - O złożowej mineralizacji barytowo-fluorytowej w Jeżowie Sudeckim. Kwart. Geol., 20 (2): 215-237.
79. SZAŁAMACHA M. 1978 - Dokumentacja geologiczna złoża rud cyny „Krobica” - woj. Jelenia Góra (kat. C2). Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.
80. SZAŁAMACHA M. 1982 - Rudy cyny na Dolnym śląsku i kierunki dalszych poszukiwań. Biul. Inst. Geol., 341: 299-318.
81. SZAŁAMACHA J. 1982 - Badania metalogeniczne i surowcowe na Dolnym Śląsku. Biul. Inst. Geol., 341: 27-36.
82. ŚWIĘTNICKA-GOLDSZTEJN E. 1984 - Surowce węglanowe Gór Kaczawskich. Monografie surowców mineralnych Polski. Inst. Geol., Warszawa.
83. URBAŃSKI K. 2018 - Badania Geologiczne wykonywane na inwestycjach liniowych ważnym źródłem nowych danych geologicznych wykorzystywanych do uaktualnienia Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000. Biul. Państw. Inst. Geol., 473: 93-107.
84. WINCHESTER J.A., FLOYD P.A., AWDANKIEWICZ M., PIASECKI M.A.J., AWDANKIEWICZ H., GUNIA P., GLIWICZ T. 1998 - Geochemistry and tectonic significance of metabasic suites in the Góry Sowie Block, SW Poland. J. Geol. Soc., London, 155: 155-164.
85. WINCHESTER J.A., FLOYD P.A., CHOCYK M., HORBOWY K., KOZDRÓJ W. 1995 - Geochemisty and tectonic environment of Ordovician meta-igneous rocks in the Rudawy Janowickie Complex, SW Poland. J. Geol. Soc., London, 152: 105-115.
86. WOŁKOWICZ S. 2019 - Ewolucja głównych kierunków działania PIG w latach 1919-2019. Prz. Geol., 67: 139-145.
87. ZAWIŁA H., MILEWICZ J. 1981 - Atlas litologiczno-surowcowy depresji północnosudeckiej w skali 1 : 100 000. Oprac. arch., Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Wrocław-Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-27ee333d-5637-4d15-8078-083d861e827f