Wywiad a działania o charakterze terrorystycznym

• Autorzy: Grabowska-Siwiec Anna Elżbieta

Identyfikatory

DOI

10.37055/sbn/188104

Warianty tytułu

EN

Intelligence and terrorist activities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest ukazanie działań mających miejsce w bieżącej polityce międzynarodowej, noszących znamiona działalności wywiadowczej wykorzystującej tajne operacje z użyciem narzędzi typowych dla działań terrorystycznych. Problem badawczy pracy określono w formie pytania: jak działania o charakterze wywiadowczym są wykorzystywane w zakresie działań wywiadowczych państwowych służb? Hipoteza badawcza postawiona w tekście wskazuje, że istnieją powiązania między działaniami o charakterze wywiadowczym a działalnością państwowych służb wywiadowczych. Wskazanie wydarzeń z ostatnich lat i takich, które wciąż trwają (np. aktywność Huti na Morzu Czerwonym) analizowane będzie na podstawie materiałów prasowych, gdyż nie ma obecnie możliwości badania ich na podstawie oficjalnych dokumentów organów państwowych. Metodyka badań przyjęta w artykule to przede wszystkim analiza materiałów prasowych oraz literatury naukowej odnoszącej się do tajnych operacji wywiadu oraz działań terrorystycznych. Wykorzystana została także metoda case study. W zainteresowaniu artykułu pozostają instytucje wywiadowcze jako służby państwowe. Przyjęto definicję wywiadu jako instytucji państwowej nie tylko realizującej działania o charakterze informacyjnym ale także pozainformacyjnym o cechach działań terrorystycznych. Podjęta analiza dostępnych materiałów prasowych wykazała, że w bieżącej przestrzeni międzynarodowej mamy przykłady działań, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą mieć one charakter tajnych operacji. Mona do nich zaliczyć: działania Iranu wspierające Hamas i Hesbollah; wsparcie Iranu dla działalności Huti na Morzu Czerwonym oraz wiele działań służb rosyjskich w kontekście osłabienia Ukrainy i państw europejskich. Nie jest obecnie możliwe stawianie kategorycznych twierdzeń w tym obszarze i być może trzeba będzie lat i wielu starań by symptomy wynikające z definicji tajnych operacji udowodnić. Wynika to , m.in. z faktu braku dostępności wiarygodnych i potwierdzonych danych na temat rzeczywistych zleceniodawcą tych działań. Ponadto w artykule wskazano kierunki działań instytucji państwowych mogące realnie wspierać rozpoznanie i przeciwdziałanie tajnym operacjom z wykorzystaniem działań o charakterze terrorystycznym.

EN

The aim of the article is to show activities taking place in current international politics, bearing the hallmarks of intelligence activities using secret operations with the use of tools typical of terrorist activities. The research problem of the work was defined in the form of a question: how intelligence activities are used in the scope of intelligence activities of state services? The research hypothesis put forward in the text indicates that there are connections between intelligence activities and the activities of state intelligence services. Events from recent years and those that are still ongoing (e.g. Houthi activity in the Red Sea) will be analyzed on the basis of press materials, as it is currently not possible to research them on the basis of official documents of state authorities. The research methodology adopted in the article is primarily an analysis of press materials and scientific literature relating to secret intelligence operations and terrorist activities. The case study method was also used. The article is interested in intelligence institutions as state services. The definition of intelligence was adopted as a state institution carrying out not only information activities but also non-information activities with the characteristics of terrorist activities. The analysis of available press materials showed that in the current international space there are examples of activities that may have the nature of secret operations. These include: Iran’s actions supporting Hamas and Hesbollah; Iran’s support for Houthi activities in the Red Sea and many actions of Russian services in the context of weakening Ukraine and European countries. It is currently not possible to make categorical statements in this area and it may take years and many efforts to prove the symptoms resulting from the definition of covert operations. This results, among others, from due to the lack of availability of reliable and confirmed data on the actual contractors for these activities. Moreover, the article indicates the directions of activities of state institutions that can actually support the recognition and counteracting of secret operations using terrorist activities.

Słowa kluczowe

PL

wywiad; tajne operacje; środki aktywne; terroryzm; kontrwywiad

EN

intelligence; covert action; active measures; terrorism; counterintelligence

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 14, Nr 33
• Strony: 11--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 50 poz.

Twórcy

autor

Grabowska-Siwiec Anna Elżbieta

• Europejska Akademia Dyplomacji w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0003-0788-4171

Bibliografia

• 1. Aleksandrowicz, T., 2015. Terroryzm międzynarodowy. Warszawa: Editions Spotkania Spółka.
• 2. Aleksandrowicz, T., Liedel, K. i P, P. redaktorzy, 2001. Bezpieczeństwo XXI wieku. Warszawa: Difin.
• 3. Anderson, E. E., 1998. The security dilemma and Covert Action: The Truman years. International Journal of Intelligence, 11 (4), 403-427.
• 4. Andrew, C. i Mitrochin, C., 2015. Archiwum Mitrochina. 1, KGB w Europie i na Zachodzie. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• 5. Barcikowski, A., 2017. Kultura dyskretnego wspierania dyplomacji. W: R. Stemplowski, red. Współczena kultura dyplomatyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 281-286.
• 6. Bellingcat, 2024 [online]. Dostępne pod adresem: https://www.bellingcat.com, [dostęp: 19 lipca 2024].
• 7. Brantly, A., 2014. Cyber Actions by State Actors: Motivation and Utility. International Journal of Intelligence and CounterIntelligence, 27 (3), 465-484.
• 8. Calder, W., 2015. Imperium tajemnic. Brytyjski wywiad, zimna wojna i upadek imperium. Wałowiec: Wydawnictwo Czarne.
• 9. Corera, G., 2021. Salisbury poisoning suspects ‚linked to Czech blast’.
• 10. Cymerski, J., 2013. Terroryzm a bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Rytm; Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.
• 11. Darczewska, J., 2018. Środki aktywne jako rosyjska agresja hybrydowa w retrospekcji. Wybrane problemy. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 18(10), 40-67.
• 12. Davies, P., 2000. From special operations to special political action: The ‘rump SOE’ and SIS post‐war covert action capability 1945-1977. Journal Intelligence and National Security”, vol. 15,
• 13. Dąbrowska, I., 2021. Maskowanie operacyjne (maskirowka) jako rosyjska zdolność zaskakiwania przeciwnika. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 25(13), 293-321.
• 14. Decyzja_2002, 2008. Decyzja Ramowa Rady z dnia 13 czerwca 2002 roku w sprawie zwalczania terroryzmu [online]. Dostępne pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02002F0475-20081209 [dostęp: 14 kwietnia 2024].
• 15. Gałek, B., 2018. Nowe Instrumenty współczesnych działąn pozainformacyjnych. DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne 15(15), 59-76.
• 16. Gałek, B., 2021. Kulisy rywalizacji wybranych państw. Tajne operacje współczesnych służb wywiadowczych - zarys problematyki. Społeczeństwo i Polityka 4(69), 91-104.
• 17. Godson, R., 2004. Dirty Tricks or Trump Cards. US Covert Action & Counterintelligence. New Brunswick: Routledge.
• 18. Grabowska-Siwiec, A., 2023. Słuzby specjalne - czy są atrkacyjnym miejscem pracy dla młodych Polaków?. Special OPS, 1, 28-33.
• 19. Grabowska-Siwiec, A., 2023. Służby za mało elitarne i zbyt polityczne dla młodych Polaków.
• 20. Gruszczak, A., Lewandowski, A. i Nyzio, A., 2024. Polskie studia wywiadowcze. Stan i perspektywy badań.
• 21. Herman, M., 2002. Potęga wywiadu. Warszawa: Bellona.
• 22. Hoc, S., 2023. Szpiegostwo w znowelizowanym Kodeksie karnym. Nowa kodyfikacja prawa karnego, LXVII(4177), 119-143.
• 23. Jagodziński, B., 2016. Współpraca służb i formacji specjalnych w zakresie działań specjalnych. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 8(14), 58-91.
• 24. Johnson, L. K., 2006. Sketches for a theory of strategic intelligence. W: Intelligence in an Insecure World. Wiley, Cambridge.
• 25. Jones, S. G., 2019. Tajna operacja: Reagan, CIA i zimnowojenny konflikt w Polsce. Katowice: Post Factum.
• 26. Kamińska, A. M., 2021. GRU i sześć eksplozji w składach broni i amunicji w Bułgarii. “Agenci Rosji byli wtedy obecni w tym kraju”.
• 27. Kamiński, M. A., 2022. Covert action vs akiwnyje mieoprijatija. Rywalizacja CIA i KGB w aspekcie tajnych operacji. Wiedza Obronna, 279 (2), 155-172.
• 28. Kodeks_Karny, 2024. Dz.U.2024.0.17, Art. 115. Stan prawny aktualny na dzień: 14.04.2024.
• 29. Leśniewski, K., 2019. High-tech assassination. Zabójstwa jako przejaw pozainformacyjnych operacji wywiadowczych. Wiązowna: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji im. gen. dyw. Stefana Roweckiego “Grota”.
• 30. Liedel, K. i Piasecka, P. redaktorzy, 2015. Terroryzm wczoraj i dziś. Warszawa: Difin.
• 31. Liedel, T., red., 2006. Terroryzm: anatomia zjawiska. Warszawa: Scholar.
• 32. Łubkowska, M., 2024. USA interweniują w sprawie Huti. Teheran może zakończyć ich ataki.
• 33. Minikina, M. G. B., 2015. Kłamstwo i podstęp we współczesnym świecie. Warszawa: Rytm.
• 34. Minikina, M., 2014. Sztuka wywiadu w świecie współczesnym. Warszawa: Rytm.
• 35. Mitrochin, W., 2002. KGB Lexicon: The Soviet Intelligence Officer’s Handbook. London: Frank Cass Publishers.
• 36. Onet.pl, 2023. Jak Hamas oszukał Izrael. Cztery etapy uderzenia terrorystów.
• 37. PAP, 2024. Siły zbrojne USA: Przejęliśmy dostawę broni z Iranu dla jemeńskich bojowników Huti.
• 38. Report, 2020. Country Reports on Terrorism 2020.
• 39. Richard, L. i Sandrine, R., 2023. Pegasus. Kraków: Insignis.
• 40. Rid, T., 2022. Wojna informacyjna. Warszawa: Bellona.
• 41. RP, 2023. Iran. Sponsor terroru Hamasu i Hezbollahu. Czy stał za atakiem na Izrael?
• 42. Scott, L., 2004. Secret Intelligence, Covert Action and Clandestine Diplomacy. Intelligence and National Security 19(2), 322-341.
• 43. Siemiątkowski, Z., 2017. Kultura wywiadu. Relacje wywiadu z ośrodkami decyzyjnymi państwa. W: R. Stemplowski, red. Współczesna kultura dyploamtyczna. Warszawa: Wydawnictwo naukowe Scholar, 287-295.
• 44. Stelmach, J., red., 2016. Reagowanie na zamachy terrorystyczne. Warszawa: Difin.
• 45. Stelmach, J., red., 2021. Terroryzm i antyterroryzm w opiniach ekspertów. W XX rocznicę zamachów na WTC i Pentagon. Warszawa: Difin.
• 46. Strategypage, 2023. Special Operations: Explosive GRU Presence In Bulgaria.
• 47. Suworow, W., 2002. GRU: radziecki wywiad wojskowy. Warszawa: Wydawnictwo Adamski i Bieliński.
• 48. Szlachter, D., 2004. Wierzę, że poradzimy sobie z nowymi zagrożeniami! Wywiad z płk. rez. Christopherem P. Costą, byłym doradcą prezydenta USA do spraw walki z terroryzmem, dyrektorem Międzynarodowego Muzeum Szpiegostwa w Waszyngtonie. Terroryzm - studia, analizy, prewencja, 5, 207-219.
• 49. Ustawa_2002, 2023. Ustawa z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, Dz.U.2023.1136 t.j., art. 6.
• 50. Winer, T., 2019. Dziedzictwo popiołów. Historia CIA. Poznań: Rebis.