Ujemne i zawyżone wartości wskaźnika Grahama

• Autorzy: Słowik S. , Świerczek L.

Warianty tytułu

EN

Negative and overestimated values of Graham’s index

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono analizę występowania w praktyce kopalnianej ujemnych wartości wskaźnika Grahama oraz anormalnie dużych w odniesieniu do rzeczywistego poziomu zagrożenia pożarowego. Wykorzystano do tego próbę składającą się z 1962 analiz chemicznych próbek powietrza pobranych ze zrobów ścian zawałowych oraz zza tam izolacyjnych. Stwierdzono, że główną przyczyną tych wartości jest sposób wyznaczania wskaźnika Grahama. Przeprowadzono analizę wskaźnika i wykazano, że przy wartości mianownika do 0,1 wskaźnik Grahama nie sprawdza się (zawyża zagrożenie pożarowe). Odniesiono się do kryterium wskaźnika ubytku tlenu mówiącego o 1 % progu (–ΔO2 < 1 %) poniżej którego wskaźnik Grahama wykazuje duże wahania nie pozwalające na prawidłową interpretację [6]. Ustalono, że to kryterium w obecnie stosowanych sposobach przewietrzania nie znajduje zastosowania. Przeanalizowano zmodyfikowaną wersję wskaźnika Grahama przyjmując, że do jego wyznaczania wykorzystany zostanie stosunek różnicy CO do różnicy tlenu. Wykazano, że nie wyeliminuje to występowania nietypowych przypadków. Dodatkowo pojawia się wtedy pytanie, czy kryteria stosowane dla wskaźnika Grahama można bezpośrednio przenieść na zmodyfikowany wskaźnik.

EN

This paper presents the analysis of Graham’s index negative values as well as the overestimated values present in mining practice, in relation to the real level of fire hazard. The research was done by a test consisting of 1962 chemical analyses of air samples obtained from the gobs in longwall with caving and from behind the stoppings. It was stated that the presence of such values of the Graham’s index is caused by the way it is determined. Consequently, the analysis of the index showed by the denominator up to 0,1, the index fails (it overestimates the fire hazard). The authors refer to the criterion of oxygen loss index which defines a 1% threshold (–ΔO2 < 1%) below which the Graham’s index demonstrates high fluctuations precluding from proper interpretation [6]. It was determined that this criterion in the currently applied methods of ventilation does not suit the requirements. Assuming that for the determination of it, the ratio of CO difference to oxygen difference will be used, the Graham’s index was analyzed but in a modified version. It was shown that it will not eliminate the occurrence of atypical cases. Moreover, a question occurs whether the criteria determined for the Graham’s index can be directly transcribed on the modified index.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; zagrożenie pożarowe; profilaktyka; wskaźnik Grahama; wskaźnik ubytku tlenu

EN

mining; fire hazard; prevention; Graham’s index; oxygen loss index

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 70, nr 12
• Strony: 98--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Słowik S.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Świerczek L.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Brady, D.: Problems with Determining Oxygen Deficiencies in Ratios Used for Assessing Spontaneous Combustion Activity in Aziz. Coal Operators' Conference, University of Wollongong & the Australasian Institute of Mining and Metallurgy, 2008, 209÷216, Coal 2008.
• 2. Cygankiewicz J.: Ocena rozwoju ognisk samozagrzewania na podstawie precyzyjnej analizy chemicznej prób powietrza kopalnianego. Prace Naukowe Głównego Instytutu Górnictwa, nr 14, str. 505÷513, 1996
• 3. Cygankiewicz J., Gapiński D.: Analiza metod oceny zagrożenia pożarami endogenicznymi przyjętych w górnictwie polskim na tle rozwiązań stosowanych w innych krajach. Zagrożenia aerologiczne w kopalniach węgla kamiennego – profilaktyka, zwalczanie, modelowanie, monitoring, str. 15÷28, 2013.
• 4. Mazur M.: Systemy ochrony powietrza. Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.
• 5. Wacławik J., Cygankiewicz J., Branny M.: Niektóre zagadnienia pożarów endogenicznych. Biblioteka szkoły eksploatacji podziemnej, 2000.
• 6. Paca zbiorowa: Poradnik Górnika t. III, str. 254÷257.
• 7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych – wraz z późniejszymi zmianami.