Moralność publiczna i jej wpływ na funkcjonowanie sfery publicznej

• Autorzy: Buksiński T.

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.0239-9415.2017.074.02

Warianty tytułu

EN

Public morality and its impact on the functioning of the public sphere

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wyróżniono dwa rodzaje sfery publicznej: szeroka obejmuje to wszystko, co zachodzi w przestrzeniach publicznych, wąska obejmuje działania istotne politycznie. W artykule omówiono moralność wąskiej sfery publicznej. Moralność publiczna ma chronić indywidua oraz całe społeczeństwa przed złem ze strony innych oraz sprzyjać materialnemu i duchowemu rozwojowi zbiorowości. Wartości i dobra szczególnie istotne dla istnienia oraz rozwoju społeczeństw są chronione przez prawo stanowione. Normy dobrego prawa winny być zgodne treściowo z normami moralnymi, a więc winny chronić życie, zdrowie, własność, wolność, dobrobyt, sprawiedliwość, porządek. Natomiast zasady przyzwoitości społecznej są chronione przez moralność pozaprawną, obecną w postaci zwyczajów, obyczajów, kultury, opinii społecznych. Żyjemy w epoce transformacji moralności publicznej (i prywatnej – obowiązującej w domu i rodzinie). Liberalizacja moralna w tej sferze pociąga za sobą demoralizację sfery publicznej jako całości.

EN

Two types of public spheres have been distinguished: the broad one which includes everything that takes place in public spaces, and the narrow one which covers activities of political importance. The article discusses morality of the public sphere in the narrow sense. Public morality is there to protect individuals and the whole society against the evil of others and contributes to the material and spiritual development of communities. Values and goods of particular importance for the existence and development of society are protected by statutory law. Standards of good law should be consistent with moral norms, and therefore must protect life, health, property, freedom, prosperity, justice and order. The rules of social decency are protected by extra-legal morality, present in the form of habits, customs, culture, social opinion. We live in an age of transformation of public morality (and private, i.e. present at home and in the family). Moral liberalization in this area entails the demoralization of the public sphere as a whole.

Słowa kluczowe

PL

sfera publiczna; moralność; wartości; prawo stanowione; wolność; przyzwoitość

EN

public sphere; morality; values; statutory law; freedom; decency

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie
• Rocznik: 2017
• Tom: Nr 74
• Strony: 29--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Buksiński T.

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• 1. Baird, R., Rosenbaum, S. (eds.) (1998). Pornography: private rights or public menace? New York Amherst: Prometheus Books.
• 2. Berns, S., Gauss, G. (eds.) (1983). Public and private in social life. London.
• 3. Bernstein, E., Schaffner, L., (eds.) (2005). Regulating Sex: the politics of intimacy and identity. Routledge.
• 4. Bowen, J.R. (2007). Why the French don’t like headscarves; Islam, the state, and public space. Princeton, NY: Princeton UP.
• 5. Buksiński, T. (2011). Publiczne sfery i religie. Poznan: WNIF UAM.
• 6. Buksiński, T. (2016). Zarys metapolityki transcendendentalnej. Przegląd Filozoficzny, 25 (1), 17-31.
• 7. Clor, H.M. (1996). Public morality and liberal society. Washington: University of Notre Dame Press.
• 8. Devlin, P. (1965). The enforcement of morals. Oxford: Oxford UP.
• 9. Dworkin, D. (1998). Biorąc prawa poważnie. Warszawa: PWN.
• 10. Dworkin, R. (2006). Imperium prawa. Warszawa: Oficyna.
• 11. Dworkin, R. (1979). Pornography: men possessing women. New York: Plume.
• 12. Gert, B. (2005). Morality: Its nature and justification. New York: Oxford UP.
• 13. Feinberg, J. (1986). Harm to self. Oxford: Oxford UP.
• 14. Fredette, J. (2015). Becoming a Threat: The Burqa and the Contestation Over Public Morality Law in France. Law & social inquiry, 40 (3), 585-610.
• 15. George, R.P. (1993). Making men moral: civil liberties and public morality. Oxford: Oxford UP.
• 16. Hart, H.L.A. (1998). Pojęcie prawa. Warszawa: PWN.
• 17. Horton, J. (ed.) (1999). Toleration, identity and difference. London: Macmillan.
• 18. Laurence, J., Vaisse, J. (2006). Integrating Islam: political and religious challanges in contemporary France. Washington: Brookings Institution Press.
• 19. Lee, P. (1996). Abortion and unborn human life. Washington: Catholic University of America Press.
• 20. Mendus, S. (1989). Toleration and the limits of liberalism. London: Macmillan.
• 21. Mill, J.S. (1959). Utylitaryzm. O wolności. Warszawa: PWN.
• 22. Rawls, J. (1998). Liberalizm polityczny. Warszawa: PWN.
• 23. Richards, D.A.J. (1982). Sex, drugs, death and the law. New York: Rowman & Littlefield.
• 24. Ryan, A. (1992). Can we coerce people to be free?. Princeton: Princeton UP.
• 25. Scanlon, T.M. (1998). What we owe to each other. Cambridge MA: Harvard UP.
• 26. Schwarz, S.D. (1990). The moral question of abortion. Chicago: Loyola UP.
• 27. Terry, J. (1999). An American obsession: sciences, medicine and homosexuality in modern society. Chicago: University of Chicago Press.
• 28. VanDe Veer, D. (1986). Paternalistic intervention. Princeton, New York: Princeton UP.
• 29. Wallace, G., Walker A.D.M. (eds.) (1970). The definition of morality. London: Methuen.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).