PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Cechy geochemiczne utworów pogranicza badenu i sarmatu w otworach wiertniczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 z północnego obrzeżenia zapadliska przedkarpackiego

Autorzy
Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
EN
Geochemical features of the Badenian–Sarmatian boundary series of the Miocene evaporite overburden in the Busko (Młyny) PIG-1 and Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 boreholes, northern part of the Carpathian Foredeep
Języki publikacji
PL
Abstrakty
PL
Środkowomioceńska pokrywa utworów ewaporatowych zapadliska przedkarpackiego jest złożona z grubej serii morskich facji klastycznych. Ten dość monotonny kompleks litologiczny odznacza się na znacznej części tego regionu ciągłością sedymentacyjną i jest zaliczany do badenu górnego i sarmatu dolnego. Pod względem biostratygraficznym granica między badenem a sarmatem jest wyznaczana w szerokim przedziale głębokościowym w zależności od jej lokalizacji w zapadlisku przedkarpackim i obecności fauny wskaźnikowej. Z przeprowadzonych badań chemostratygraficznych, obejmujących analizy składu izotopowego (węgla i tlenu) i składu chemicznego (składniki główne i śladowe), utworów strefy przejściowej między badenem a sarmatem w otworach wiertniczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 z północnej części zapadliska przedkarpackiego zgodnie wynika, że wyraźne zmiany geochemiczne występują na głębokościach odpowiednio ok. 104 m i ok. 136 m. Zmiany cech geochemicznych w serii granicznej badeńsko-sarmackiej na tych głębokościach są odbiciem większych zmian w charakterze akumulowanego materiału w obu rejonach otworów wiertniczych. Zmiany te mogą być związane z granicą chemostratygraficzną między piętrami badenu a sarmatu w północnej części zapadliska przedkarpackiego.
EN
The Middle Miocene evaporite horizon of the Carpathian Foredeep is overlain by thick marine clastic series. This lithologically monotonous complex records continuous sedimentation in most of the area and is of Badenian and Sarmatian age. The Badenian–Sarmatian boundary is ambiguous with respect to biostratigraphic subdivision and comprises a relatively long interval depending on locality within the Carpathian Foredeep. Chemostratigraphic analyses, comprising isotopic (carbon and oxygen) as well as major and trace elemental compositions of the Badenian–Sarmatian transition zone in the Busko (Młyny) PIG-1 and Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 boreholes from the northern part of the foredeep, accordingly indicate that distinct geochemical changes occur at depths of c. 104 m and c. 136 m, respectively. The geochemical changes recorded in this transitional boundary zone reflect wider, regional changes in sediment material composition in both the regions, where the boreholes are located. These changes may be linked to the Badenian/Sarmatian chemostratigraphic boundary in the northern part of the Carpathian Foredeep.
Rocznik
Tom
Strony
61--77
Opis fizyczny
Bibliogr. 27 poz., rys., wykr., tab.
Twórcy
  • Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa
Bibliografia
  • 1. BRAŃSKI P., 1995 — Perspektywy wykorzystania iłów mioceńskich zapadliska przedkarpackiego w ochronie środowiska. Prz. Geol., 43, 6: 493–496.
  • 2. CZAPOWSKI G., 2004 — Miocen: Otoczenie Gór Świętokrzyskich. W: Budowa Geologiczna Polski. T. I. Stratygrafia, cz. 3a. Kenozoik: paleogen i neogen (red. T.M. Peryt, M. Piwocki): 239–245. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
  • 3. CZAPOWSKI G., GĄSIEWICZ A., 1994 — Preface. Geol. Quart., 38, 3: 337–340.
  • 4. CZAPOWSKI G., GĄSIEWICZ A., 2015b — Wykształcenie, stratygrafia i środowiska depozycji utworów pogranicza Badenu i sarmatu z SW otoczenia Gór Świętokrzyskich – profile otworów badawczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1. Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 9–52.
  • 5. GARECKA M., JUGOWIEC M., 1999 — Wyniki badań biostratygraficznych miocenu zapadliska przedkarpackiego na podstawie nanoplanktonu wapiennego. Pr. Państw. Inst. Geol., 168: 29–42.
  • 6. GAŹDZICKA E., 1994 — Nanoplankton stratigraphy of the Miocene deposits in Tarnobrzeg area (north-eastern part of the Carpathian Foredeep). Geol. Quart., 38, 3: 553–570.
  • 7. GAŹDZICKA E., 2015 — Nanoplankton wapienny i okrzemki środkowego miocenu w rejonie Buska i Kazimierzy Wielkiej (północna część zapadliska przedkarpackiego). Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 153–178.
  • 8. GĄSIEWICZ A., CZAPOWSKI G., 2015 — Paleogen i Neogen Polski – nowe dane. Wprowadzenie. Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 5–8.
  • 9. GĄSIEWICZ A., CZAPOWSKI G., PARUCH-KULCZYCKA J., 2004 — Granica baden–sarmat w zapisie geochemicznym osadów w północnej części zapadliska przedkarpackiego – implikacje stratygraficzne. Prz. Geol., 52, 5: 413–420.
  • 10. GĄSIEWICZ A., CZAPOWSKI G. z zespołem , 2011 — Problem 12. Opracowanie charakterystyki stratygraficzno- genetycznej miocenu gipsonośnego z obszaru Niecki Nidy. W: Zintegrowany program płytkich wierceń badawczych dla rozwiązania istotnych problemów budowy geologicznej Polski (kier. O. Rosowiecka). Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
  • 11. JASIONOWSKI M., 1997 — Zarys litostratygrafii osadów mioceńskich wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Biul.Państw. Inst. Geol., 375: 43–60.
  • 12. KOWALEWSKI K., 1958 — Stratygrafia trzeciorzędu Polski Południowej ze specjalnym uwzględnieniem południowego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 2, 1: 3–43.
  • 13. de LEEUW A., BUKOWSKI K., KRIJGSMAN W., KUIPER K.F., 2010 — Age of the Badenian salinity crisis; impact of Miocene climate variability on the circum – Mediterranean region. Geology, 38: 715–718.
  • 14. de LEEUW A., BUKOWSKI K., KRIJGSMAN W., KUIPER K.F., MANDIC O., STOICA M., CZAPOWSKI G., GĄSIEWICZ A., 2013 — Chronologic constraints on high-resolution records of the sedimentary and biotic response to the Badenian Salinity Crisis of the Central Paratethys. W: 14th RCMNS Congress “Neogene to Quaternary Geological Evolution of Mediterranean, Paratethys and Black Sea”. Istanbul, 8–12.09.2013 r. Istanbul Technical University.
  • 15. ŁUCZKOWSKA E., 1967 — Paleoekologia i stratygrafia mikropaleontologiczna miocenu okolic Grzybowa koło Staszowa. Acta Geol. Pol., 17: 219–249.
  • 16. NEY R., BURZEWSKI W., BACHLEDA T., GÓRECKI W., JAKÓBCZAK K., SŁUPCZYŃSKI K., 1974 — Zarys paleogeografii i rozwoju litologiczno-facjalnego utworów miocenu zapadliska przedkarpackiego. Pr. Geol., 82.
  • 17. OLSZEWSKA B., 1999 — Biostratygrafia neogenu zapadliska przedkarpackiego w świetle nowych danych mikropaleontologicznych. Pr. Państw. Inst. Geol., 168: 9–28.
  • 18. OSMÓLSKI T., 1972 — Wpływ budowy geologicznej brzeżnych partii niecki działoszyckiej na rozwój procesu metasomatozy gipsów mioceńskich. Biul. Inst. Geol., 260: 65–188.
  • 19. PARUCH-KULCZYCKA J., 1999 — Genus Silicoplacentina (Class Amoebina) from the Miocene Machów Formation (Krakowiec Clays) of the northern Carpathian Foredeep. Geol.Quart., 43, 4: 499–508.
  • 20. PARUCH-KULCZYCKA J., 2015 — Biostratygrafia osadów miocenu z otworów wiertniczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 na podstawie otwornic (północna część zapadliska przedkarpackiego). Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 115–132.
  • 21. PAWŁOWSKA K., 1994 — Miocene and its basement in sulphur-bearing areas of marginal part of the Carpathian Foredeep – a summary. Geol. Quart., 38, 3: 365–376.
  • 22. PAWŁOWSKI S., PAWŁOWSKA K., KUBICA B., 1985 — Budowa geologiczna tarnobrzeskiego złoża siarki rodzimej. Pr. Inst. Geol., 114.
  • 23. SANT K., de LEEUW A., CHANG L., CZAPOWSKI G., GĄSIEWICZ A., KRIJGSMAN W., 2015 — Paleomagnetic analyses on Badenian–Sarmatian drill cores from the North Carpathian Foredeep (Middle Miocene, Poland). Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 179–192.
  • 24. STUDENCKA B., 1999 — Remarks on Miocene bivalve zonation in the Polish part of the Carpathian Foredeep. Geol. Quart., 43, 4: 467–477.
  • 25. STUDENCKA B., 2015 — Małże z osadów środkowego miocenu zapadliska przedkarpackiego: otwory wiertnicze Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 – stratygrafia i taksonomia. Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 95–114.
  • 26. SZCZECHURA J., 1982 — Middle Miocene foraminiferal biochronology and ecology of SE Poland. Acta Palaeont. Pol., 27: 3–44.
  • 27. ŚLIWIŃSKI M., BĄBEL M., NEJBERT K., OLSZEWSKA-NEJBERT D., GĄSIEWICZ A., SCHREIBER B.C., BENOWITZ J.A., LAYER P., 2012 — Badenian–Sarmatian chronostratigraphy in the Polish Carpathian Foredeep. Palaeogeogr., Palaeoclimatol.,Palaeoecol., 326–328: 12–29.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-26dd2d4f-c430-4dfc-a19e-9e9a8a1af3db
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.