Ocena zawartości metali ciężkich w wiejskich osadach ściekowych i kompostach w aspekcie ich przyrodniczego wykorzystania

• Autorzy: Rajmund A. , Bożym M.

Warianty tytułu

EN

An assessment of the contents of heavy metals in sewage sludge from rural area and composts, in the aspect of their natural use

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Osady ściekowe pochodzące z wiejskich oczyszczalni ścieków powinny być zagospodarowywane przyrodniczo z uwagi na małą zawartość metali ciężkich i dużą wartość nawozową tych osadów. Zbadano całkowitą zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych pochodzących z wiejskiej oczyszczalni ścieków i kompostach z tych osadów. Próbki osadów i kompostów poddano mineralizacji mikrofalowej w systemie zamkniętym w wodzie królewskiej, a następnie zbadano obecność Cd, Pb, Cu, Zn, Cr i Ni z wykorzystaniem spektrometru absorpcji atomowej. Przeanalizowano wpływ procesu kompostowania na zmiany zawartości tych metali w osadach. Uzyskane wyniki porównano z wartościami dopuszczalnymi według obowiązującego prawa. Stwierdzono, że zawartość metali ciężkich w badanych osadach i kompostach była bardzo mała. Uzyskane wyniki były wielokrotnie niższe od granicznych zawartości metali ciężkich w osadach stosowanych rolniczo. Zawartość większości metali była podobna zarówno w osadach, jak i kompostach. Nie stwierdzono znaczących różnic w zawartości metali ciężkich w kolejnych latach. Zarówno badane osady, jak i komposty mogą być dopuszczone do wykorzystania przyrodniczego, w tym rolniczego.

EN

Sewage sludge from rural sewage treatment plant should be naturally utilized due to the low kontent of heavy metals and high fertilizer value. The total content of heavy metals in sewage sludgem from rural sewage treatment plants and composts from these deposits was examined in this study. Sediment and compost samples were subjected to microwave mineralization in a closed system in aqua regia, and then the presence of Cd, Pb, Cu, Zn, Cr and Ni using atomic absorption spectrom eter was examined. The influence of the composting process on the changes of content of these metals in the sediment was analyzed. The results were compared against the limit values according to the applicable law. It was found that the content of heavy metals in sediments and composts was very small. The results were many times lower than the acceptable limits of heavy metals in sludge used for agricultural purposes. The content of most metals was similar in both sediments and composts. There were no significant differences in the content of heavy metals in the following years. Both, the studiem sediments and composts may be admitted to the natural (including agricultural) use.

Słowa kluczowe

PL

kompost; metale ciężkie; osad ściekowy; wiejskie oczyszczalnie ścieków

EN

composts; heavy metals; rural waste water treatment plants; sewage sludge

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 13, z. 4
• Strony: 103--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Rajmund A.

• Dolnośląski Ośrodek Badawczy ITP we Wrocławiu, ul. Z. Berlinga 7, 51-209 Wrocław; tel. + 48 71 367-80-92 w. 5

autor

Bożym M.

• Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny, Katedra Inżynierii Środowiska

Bibliografia

• 1. AUGUSTYNOWICZ J., PIETKIEWICZ S., KALAJI M.H., RUSSEL S. 2010. Wpływ nawożenia osadem ściekowym na wybrane parametry aktywności biologicznej gleby oraz wydajności aparatu fotosyntetycznego słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus L.). Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 10. Z. 2 (30) s. 7–18.
• 2. BAUZA-KASZEWSKA J., PALUSZAK Z., SKOWRON K. 2010. Wpływ kompostowania osadów ściekowych na liczebność wybranych grup drobnoustrojów autochtonicznych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 10. Z. 2 (30) s. 19–27.
• 3. BIEŃ J. D. 2012. Zagospodarowanie komunalnych osadów ściekowych metodami termicznymi. Inżynieria i Ochrona Środowiska. T. 15. Nr 4 s. 439–449.
• 4. BIEŃ J.D., NECZAJ E., WORWĄG M., GROSSER A., NOWAK D., MILCZAREK M., JANIK M. 2011. Kierunki zagospodarowania osadów w Polsce po roku 2013. Inżynieria i Ochrona Środowiska. T. 14. Nr 4 s. 375–384.
• 5. BOŻYM M., WACŁAWEK W. 2000. Problem zagospodarowania osadów ściekowych w Polsce, krajach Unii Europejskiej i USA. Chemia-Dydaktyka-Ekologia-Metrologia. Nr 5(1–2) s. 105–112.
• 6. CZEKAŁA J., SAWICKA A. 2006. Przetwarzanie osadu ściekowego z dodatkiem słomy i trocin na produkt bezpieczny dla środowiska. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 6 Z. 2 (18) s. 41–50.
• 7. CZYŻYK F. 2012. Zagospodarowanie osadów ściekowych z wiejskich oczyszczalni ścieków. W: Gospodarowanie odpadami komunalnymi w świetle nowych uwarunkowań prawnych [online]. Materiały Konferencji. Falenty 3.10.2012. [Dostęp 18.11.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.fict.pl/
• 8. CZYŻYK F., KOZDRAŚ M. 2004. Właściwości chemiczne i kompostowanie osadów z wiejskiej oczyszczalni ścieków. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 2a (11) s. 559–569.
• 9. CZYŻYK F., KOZDRAŚ M., SIERADZKI T. 2002. Wartość nawozowa kompostów z osadów ściekowych i słomy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 484 s. 117–124.
• 10. Dyrektywa Rady 86/278/EEC z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie. Dz. U. L 181.
• 11. Dyrektywa Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych. Dz. U. UE. L 91.
• 12. GONDEK K. 2003. Zawartości metali ciężkich w glebie nawożonej osadami garbarskimi i kompostami z tych osadów. Inżynieria Ekologiczna. Nr 9 s. 112–121.
• 13. GUS 2012. Ochrona środowiska. Warszawa. ISSN 0867-3217 ss. 599.
• 14. IGNATOWICZ K., GARLICKA K., BREŃKO T. 2011. Wpływ kompostowania osadów ściekowych na zawartość wybranych metali i ich frakcji. Inżynieria Ekologiczna. Nr 25 s. 231–241.
• 15. JAKUBUS M. 2006. Ocena przydatności osadów ściekowych w nawożeniu roślin. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 6. Z. 2 (18) s. 87–97.
• 16. KABATA-PENDIAS A., MUKHERJEE A.B. 2007. Trace elements from soil to human. Berlin-Heidelberg. Sprinter.Verl. ISBN 978-540-32713-4 ss. 550.
• 17. LATOSIŃSKA J., GAWDZIK J. 2011. Mobilność metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych z przykładowych oczyszczalni ścieków Polski centralnej. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych. Nr 50 s. 20–32.
• 18. PN-EN 13346:2002 Charakterystyka osadów ściekowych – Oznaczanie pierwiastków śladowych i fosforu – Metody ekstrakcji wodą królewską.
• 19. PN-EN ISO 5667-13:2004P Jakość wody – Pobieranie próbek – Cz. 13: Wytyczne dotyczące pobierania próbek osadów z oczyszczalni ścieków i stacji uzdatniania wody.
• 20. PN-Z-15011-1:1998P Kompost z odpadów komunalnych – Pobieranie próbek.
• 21. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu. Dz. U. 2013 Nr 0 poz. 38.
• 22. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Dz. U. 2010. Nr 137 poz. 924.
• 23. SADECKA Z. 2013. Toksyczność w procesie beztlenowej stabilizacji komunalnych osadów ściekowych. Monografia. Nr 105. Zielona Góra. PAN, Kom. Inż. Środ. ISBN 978-8363714-04-8 ss. 114.
• 24. SIUTA J. 2003. Uwarunkowania i sposoby przyrodniczego użytkowania osadów ściekowych. Inżynieria Ekologiczna. Nr 9 s. 7–42.
• 25. SIUTA J., WASIAK G. 1991. Zasady gospodarki odpadami bytowymi w środowisku przyrodniczym. Warszawa. IOŚ. ISBN 83-85002-46-4 ss. 168.
• 26. Uchwała nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie „Krajowego planu gospodarki odpadami 2014”. MP 2010. Nr 101 poz. 1183.
• 27. Working document on sludge. 3rd Draft – EC DG XI, ENV/E.3/LM. 2000.