Identyfikacja budowy geologicznej skał przy projektowaniu robót strzałowych

• Autorzy: Grześkowiak Arkadiusz

Warianty tytułu

EN

Identyfication of geological stones structures on blasting projects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono główne problemy związane z identyfikacją właściwości skał przeznaczonych do urabiania za pomocą materiałów wybuchowych. Wskazano metody badań właściwości skał oraz ich zastosowanie w projektowaniu robót strzałowych, a także możliwe skutki wynikające z nieprawidłowej ich oceny. Opisano także sposoby weryfikacji wstępnych parametrów budowy geologicznej na podstawie robót wiertniczych i możliwości wykorzystania dostępnych informacji do poprawy efektów strzelania.

EN

The article presents main problems related to identifying properties of rocks intended for mining with explosives. Methods for determining rock properties and their application in blast design are indicated, as well as possible effects resulting from their incorrect evaluation. Methods to verify initial geological structures parameters based on drilling works and possibility of using the available information to improve blasting effects were also described.

Słowa kluczowe

PL

geologia złożowa; górnictwo skalne; roboty strzałowe

EN

reservoir geology; rock mining; blasting

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 60, nr 4
• Strony: 24--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Grześkowiak Arkadiusz

• „Poltegor-Instytut” Instytut Górnictwa Odkrywkowego, Wrocław

Bibliografia

• [1] Batko P., O wpływie niektórych czynników na efekt sejsmiczny strzelania. Materiały wybuchowe i technika strzelnicza. Aktualny stan i perspektywy rozwoju. Gliwice-Kraków 1993
• [2] Biessikirski R., Winzer J., Określenie warunków bezpiecznego wykonywania robót strzałowych w górnictwie odkrywkowym surowców skalnych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 5/165/2008, s. 25-35
• [3] Bromowicz J., Figarska-Warchoł B., Raport z badań nad zmianami właściwości skał wywołanych zamrozem. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej 130 Studia i Materiały 37, Szklarska Poręba 2010, s. 41-55
• [4] Bukowska M., Kidybiński A., Wpływ czynników naturalnych masywu skalnego na jego wytrzymałość określaną metodami penetrometryczną i laboratoryjną, Prace Naukowe GIG, Górnictwo i Środowisko, Katowice 1/2002, s. 23-34
• [5] Czopek K., Wpływ szczelinowatości górotworu na przebieg i efekt strzelania długimi otworami, Górnictwo Odkrywkowe 1-2/1972, s. 15-18
• [6] Dębski W., Tomografia sejsmiczna w górnictwie. Przegląd Górniczy 7/2012, s. 80-90
• [7] Dworzak M., Biessikirski A., Pyra J., Sołtys A., Winzer J., Wstępna analiza możliwości zastosowania cyfrowej niemetrycznej fotogrametrii naziemnej z wykorzystaniem metody SfM (Structure-from-Motion) w robotach strzałowych. Przegląd Górniczy 9/2015, s. 61-67
• [8] Gliński J., Wzajemna zależność między budową górotworu, parametrami i efektami strzelania, Górnictwo Odkrywkowe 2/1974, s. 53-55
• [9] Kidybiński A., Podstawy geotechniki kopalnianej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1982
• [10] Kohsling J., Sprężystość skał w świetle badań laboratoryjnych i polowych, Problemy Geologiczno-Inżynierskie masywów skalnych, Materiały sesji naukowej, Kraków 1984, s. 35-42
• [11] Kokesz Z., Badania anizotropii zmienności złóż z wykorzystaniem metod geostatystycznych. Przegląd Górniczy 12/2013, s. 32-41
• [12] Liszkowski J., Stochlak J., Szczelinowatość masywów skalnych, Wydawnictwa Geologiczne Warszawa 1976
• [13] Lu W., Leng Z., Chen M., Yan P., Hu Y., A modified model to calculate the size of the crushed zone around a blast-hole, The Journal of the Southern African Institute of Mining and Metallurgy Vol 16, 2016 p. 413-422
• [14] McKenzie C.K., Methods of assessment and monitoring of the effects of gas pressures on stability of rock cuts due to blasting in the near-field, Geo Raport No 100, Blastronics Pty Ltd, Hong Kong 2000
• [15] Młynarczuk M., Godyń K., Aksamit J., Zastosowanie nowoczesnych metod analizy obrazu do ilościowego opisu spękań widocznych na odsłonięciach skalnych. Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 11 nr 1-4/2009 s. 47-54
• [16] Nieć M., Informacja geologiczna - jej jakość i użyteczność. Górnictwo Odkrywkowe nr 3-4/2004, s.13-19
• [17] Nieć M., Problemy geologicznego dokumentowania złóż kopalin stałych. Wydawnictwo IGSME PAN Kraków 2011
• [18] Onderka Z. Biessikirski R., Sieradzki J., Wpływ robót strzelniczych na otoczenie kopalń odkrywkowych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie WUG nr 9/I/2007 s. 76-80
• [19] Pinińska J., Systemy geologiczno-inżynierskiej oceny skał i masywów skalnych, Przegląd Geologiczny vol. 49 nr 9, 2001, s. 804-814
• [20] Pinińska J., Szczelinowatość masywów skalnych po 30 latach w świetle normy PN-EN ISO14689-1 – badania geotechniczne, rozpoznanie i klasyfikacja skał, Geologos 11, 2007, s. 43-57
• [21] Sanchidrián J.A., Segarra P., Lopez L.M., Energy components in rock blasting, Rock Mechanics and Mining Science 2006, s. 130-147
• [22] Sang H.Ch., Kaneko K., Rock fragmentation control in blasting, Materials Transactions, vol. 45, No. 5, 2004, s. 1722-1730.
• [23] Scott A., Cocker A., Open Pit Blast Design, Analysis and Optimization, Queensland 1996
• [24] Singh P.K., Roy M.P., Paswan R.K., Sarim M., Kumar S., Blast design and fragmentation control – key to productivity. CSIR-Central Institute of Mining and Fuel Research, India 2012, s. 1-18
• [25] Stan-Kłeczek I., Wpływ spękań na anizotropię prędkości fal sejsmicznych w wybranych masywach skalnych, Zastosowanie metod statystycznych w badaniach naukowych VI Statsoft 2012, s. 423-432
• [26] Sztuk H., Śnieżek J., Wojtkiewicz H., Technika urabiania skał. Wydawnictwo PWr 1980.
• [27] Trembecki A., Teoria pola wywołanego detonacją materiału wybuchowego w górotworze, Górnictwo Odkrywkowe 1-2/1972, s. 5-8
• [28] Zhendong L.,Wenbo L., Ming Ch., Peng Y., Yinguo H., A new theory of rock-explosive matching based on reasonable control of the crushed zone, Wuhan, China 2015, s. 32-38

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).