Charakterystyka petrograficzna skał pochodzących ze struktury impaktowej Gardnos, Norwegia

• Autorzy: Jarmołowicz-Szulc K. , Ilcewicz-Stefaniuk D. , Stefaniuk M.

Warianty tytułu

EN

Petrographic charctersitics of the rocks from the impact structure Gardnos, Norway

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Krater meteorytu Gardnos znajduje się w Norwegii, ok. 125 km na północny zachód od Oslo. Cała struktura jest dobrze widoczna w terenie dzięki licznym odkrywkom brekcji impaktowych i utworów poimpaktowych występujących w okręgu o promieniu ok. 5 km. Główne typy skał impaktowych w rejonie krateru Gardnos to autochtoniczna brekcja z Gardnos oraz przykrywająca ją allochto­niczna brekcja impaktowa (suevit). W artykule omówiono petrografię tych skał. Brekcja z Gardnos jest brekcją lityczną, złożoną ze spękanych fragmentów skał, ale nie zawiera fragmentów stopu. Suevit jest brekcją polimiktyczną, zawierającą małe fragmenty zrekrystalizowanego stopu z klastami skał i minerałów.

EN

The crater of the Gardnos meteorite is located in Norway, about 125 km north-west of Oslo. The structure is well seen due to the outcrops of impact breccias and post-impact deposits that form a circle with a radius of about 5 km. Main types of the impact rocks in the Gardnos area are the autochthonous Gardnos breccia and its cover – allochthonous suevite breccia. The petrological characteristics of these rocks are presented. The Gardnos breccia is a lithic breccia, composed of fissured rock fragments, without melt components. The suevite is a polymictic breccia, built of small fragments composed of recrystallized melt and clasts of rocks and minerals.

Słowa kluczowe

PL

meteoryt; krater; brekcja impaktowa; suevit; Gardnos

EN

meteorite; crater; impact breccia; suevite; Gardnos

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 464
• Strony: 43--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Jarmołowicz-Szulc K.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Ilcewicz-Stefaniuk D.

• Ul. Gramatyka 7A, 30-071 Kraków

autor

Stefaniuk M.

• AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. BROCH O.A., 1945 — Gardnosbreksjen i Hallingdal. Norsk Geol. Tidsskr., 25: 16–25.
• 2. DONS J.A., NATERSTAD J., 1992 — The Gardnos impact structure, Norway. Meteoritics, 27: 215.
• 3. ELSILA J.E., LEON N.P. DE, PLOWS F.L., BUSECK P.R., ZARE R.N., 2005 — Extracts of impact breccia samples from Sudbury, Gardnos, and Ries impact craters and the effects of aggregation on C60 detection. Geochim. Cosmochim. Acta, 60, 11: 2891–2899.
• 4. FRENCH B.M., KOEBERL C., GILMOUR I., SHIRLEY S.B., DONS J.A., NATERSTAD J., 1997 — The Gardnos impact structure, Norway. Petrology and geochemistry of target rocks and impactites. Geochim. Cosmochim. Acta, 61, 4: 873–904.
• 5. GILMOUR I., FRENCH B.M., FRANCHI I.A., ABBOTT J.I., HOUGH R.M., NEWTON J., KOEBERL C., 2003 — Geochemistry of carbonaceous impactites from the Gardnos impact structure, Norway. Geochim. Cosmochim. Acta, 67, 20: 3889–3903.
• 6. GODERIS S., KALLESON E., TAGLE R., DYPVIK H., SCHMITT R.-T., ERZINGER J., CLAEYS, P., 2009 — A non-magmatic iron projectile for the Gardnos impact event. Chem. Geol., 258, 3/4: 145–156.
• 7. GRIER J.A., SWINDLE T.D., KRING D.A., MELOSH H.J., 1999 — Argon-40/argon-39 analyses of samples from the Gardnos impact structure, Norway. Meteorit. Planet. Sci., 34, 5: 803–808.
• 8. KALLESON E., DYPVIK H., NATERSTAD J., 2008 — Postimpact sediments in the Gardnos impact structure, Norway. W: The sedimentary record of meterorite impacts (red. K. Evans i in.). GSA Spec. Pap., 437: 19–41.
• 9. KALLESON E., CORFU F., DYPVIK H., 2009a — U-Pb systematics of zircon and titanite from the Gardnos impact structure, Norway: evidence for impact at 546 Ma? Geochim. Cosmochim. Acta, 73, 10: 3077–3092.
• 10. KALLESON E., JAHREN T., DYPVIK H., 2009b — Excursion guide to Gardnos meteorite crater. 33 ICG Excurs., 102 [http://iugs.org/33igc/fileshare/filArkivRoot/coco/FieldGuides/No+102+Gardnos+field+guide[1].pdf].
• 11. KALLESON E., DYPVIK H., NILSEN O., 2010 — Melt-bearing impactites (suevite and impact melt rock) within the Gardnos structure, Norway. Meteorit. Planet. Sci., 45, 5: 798–827.
• 12. STÖFFLER D., GRIEVE R.A.F., 2007 — Impactites. W: Metamorphic rocks. A classification and glossary of terms (red. D. Fettes, J. Desmons). Cambr. Univ. Press, Cambridge.