Fenomen życia w oczach chemika Addy’ego Prossa

• Autorzy: Twardowski M.

Warianty tytułu

EN

Phenomenon of Life in the Eyes of a Chemist: Addy Pross

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Addy Pross, profesor chemii na Uniwersytecie Ben-Guriona w Beer Szewie, zainspirowany książką Schrödingera, „Czym jest życie?”, w swojej pracy badawczej koncentruje się zgłębianiu natury życia – tematu, który od dziesiątków lat przykuwał i wciąż przykuwa uwagę filozofów i przyrodników. Izraelski uczony stoi na stanowisku, że nigdy nie zrozumiemy, czym jest życie, dopóki nie uda nam się rozwiązać paradoksu dotyczącego jego powstania. Aby zrozumieć ten paradoks, i w konsekwencji samą naturę życia, należy odwołać się nie do fizyki, ani nawet do biologii, ale do chemii, czyli nauki pomiędzy fizyką i biologią. W zamyśle izraelskiego badacza, szczególnie pomocna w zrozumieniu natury życia jest młoda gałąź współczesnej chemii, a mianowicie chemia systemowa. To właśnie ona ma umożliwić ustalenie zasad, które rządzą procesem powstawania złożoności ze stosunkowo prostego systemu chemicznego do wysoce złożonych systemów biologicznych. Opracowana w jej ramach chemiczna teoria życia ma nie tylko wyjaśnić za pomocą prostych terminów chemicznych, dlaczego życie charakteryzuje się unikalnymi właściwościami, takimi jak np. zorganizowana złożoność, niestabilność, dynamiczna natura i celowy charakter, ale również przybliżyć zasady odpowiedzialne za proces, poprzez który życie powstało materii nieożywionej. W wyjaśnieniu zagadki życia szczególnie pomocne, w przekonaniu izraelskiego chemika, jest pojęcie „dynamicznej stabilności kinetycznej”, będące fundamentalną cechą replikujących się systemów.

EN

Addy Pross, a professor of chemistry at the Ben-Gurion University in Beer Sheva, inspired by Schrödinger’s book What is Life, focuses in his research on the nature of life, which has attracted the naturalists for decades. The Israeli scholar makes a stance that we will never understand what life is until we can solve the paradox concerning its inception. To understand this paradox and, consequently, the phenomenon of life itself, one does not refer to physics or even biology, but to chemistry, the science that bridges the gap between physics and biology. The young branch of modern chemistry, namely systems chemistry, may be particularly helpful in understanding the nature of life. The intention of the researcher is that it is system chemistry that allows us to set the rules that govern the process of the emergence of complexity from relatively simple chemical systems to the highly complex biological systems. The chemical theory of life developed in its framework is meant not only to explain, in simple chemical terms, why life has such unique properties as organized complexity, instability, dynamic nature and purposeful character, but also to bring forward the principles responsible for the process by which life formed from inanimate matter. Explaining the mystery of life will be aided in particular, as the Israeli researcher holds, by the concept of “dynamic kinetic stability”, which is a fundamental feature of replicating systems.

Słowa kluczowe

PL

natura życia; chemia systemowa; dynamiczna stabilność kinetyczna

EN

nature of life; system chemistry; dynamic kinetic stability

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem
• Czasopismo: Chemik
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 67, nr 12
• Strony: 1163--1172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Twardowski M.

• Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

Bibliografia

• 1. Favrholdt D.: Introduction, in: Niels Bohr. Collected Works. Vol. 10. Complementarity beyond Physics (1928-1962), D. Favrholdt (ed.). Elsevier Amsterdam 1999, [3]-[26].
• 2. Ślaga S.: Próba uściślenia Tomaszowego określenia istoty życia. Studia Philosophiae Christianae 1974, 10,67-99.
• 3. Urbanek A.: Horyzonty intelektualne biologii współczesnej. Kosmos 1989, 48, 183-199.
• 4. Chmurzyński J.: W poszukiwaniu istoty życia, w: Organizm jednostka biologiczna, T. Zabłocka (red.). Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1977, 5-66.
• 5. Zięba S.: Istota życia w monistycznych i pluralistycznych teoriach bytu. Roczniki Filozoficzne 1976, 24, 77-88.
• 6. Urbanek A.: Biologia XX wieku - główne nurty rozwoju. Kosmos 2000, 248, 305-319.
• 7. Rutkiewicz B.: Witalizm metodologiczny i witalizm metafizyczny. Przegląd Filozoficzny 1931,34, 171-179.
• 8. Ścibor-Rylska T.: Celowość w życiu komórki. Studia Philosophiae Christianae 1980, 16, 5-64.
• 9. Hempel C.: Podstawy nauk przyrodniczych. Tłum. B. Stanosz. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Warszawa. 1968.
• 10. Wolkensztein M.: Biologia i fizyka. Problemy 1974, 6, 44-46.
• 11. Vajskopf V: Fizika v dvadcatom stoletii. A. Davydov, Atomizdat, Moskva, 1977.
• 12. Allen G.: Life Science in the Twentieth Century. John Wiley & Sons, New York, 1975.
• 13. Pross A.: What is Life? How Chemistry becomes Biology. Oxford University Press, Oxford, 2012.
• 14. Pross A.: Toward a general theory of evolution: Extending Darwinian theory to inanimate matter. Journal of Systems Chemistry 2011, 2, 1-14.
• 15. Pross A.: Seeking the Chemical Roots of Darwinism: Bridging between Chemistry and Biology, Chemistry. A European Journal 2009, 15, 8374-8381.
• 16. Wagner N., Pross A., Tannenbaum E.: Selection advantage of metabolic over non-metabolic replicators: A kinetic analysis. BioSystems 2010, 99, 126-129.
• 17. Pross A., Khodorkovsky V: Extending the concept of kinetic stability: toward a paradigm for life. Journal of Physical Organic Chemistry 2004, 17, 312-316.
• 18. Pross A.: On the emergence of biological complexity: Life as a kinetic state of matter. Origins of Life and Evolution of Biospheres 2005, 35, 151-166.
• 19. Pross A.: Stability in Chemistry and Biology: Life as a Kinetic State of Matter. Pure and Applied Chemistry 2005, 77, 1905-1921.
• 20. Pross A.: The Driving Force for Life’s Emergence: Kinetic and Thermodynamic Considerations. Journal of Theoretical Biology 2003, 220, 393-406.
• 21. Pross A.: Causation and the origin of life. Metabolism or replication first? Origins of Life and Evolution of the Biospheres 2004, 34, 307-321.
• 22. Pross A.: How can a chemical system act purposefully? Bridging between life and non-life. Journal of Physical Organic Chemistry 2008, 21, 724-728.
• 23. Pross A.: On the chemical nature and origin of teleonomy. Origins of Life and Evolution of Biospheres 2005, 35, 383-394.