Stymulacja destrukcji pokładu węgla z zastosowaniem urządzenia do wykonywania zespołu szczelin zarodnikowych

• Autorzy: Drzewiecki J. , Myszkowski J. , Piernikarczyk A.

Warianty tytułu

EN

Stimulation of the destruction of coal seam with the use of the device for performing of series of starting notches

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prowadzone ponad dwadzieścia lat temu badania skuteczności ukierunkowanego szczelinowania z zastosowaniem jednej szczeliny zarodnikowej w warunkach laboratoryjnych i dołowych, potwierdziły fakt propagacji nieciągłości w płaszczyźnie wyznaczonej tą szczeliną. Aktualnie, dla poprawy efektywności tej metody i wykorzystania jej w profilaktyce metanowej, prowadzone są badania nad możliwością wykonania dowolnej liczby szczelin zarodnikowych w jednym otworze wiertniczym. W tym celu opracowano prototypy urządzeń do wykonywania zespołu szczelin zarodnikowych, których konstrukcja pozwala wykonać dowolną liczbę takich szczelin w trakcie wyciągania żerdzi wiertniczych z otworu. Skuteczność nowej techniki ukierunkowanego szczelinowania górotworu z zastosowaniem nowych konstrukcji przeprowadzono w trakcie prób dołowych w pokładzie 310 w Kopalni Doświadczalnej „Barbara” w Mikołowie z wykorzystaniem sondy aerometrycznej. Wykonane pomiary pozwoliły określić zmianę naturalnego zeszczelinowania pokładu w wyniku zastosowania ładunków materiału wybuchowego MW w otworze strzałowym, w którym wykonano serię szczelin zarodnikowych.

EN

Research conducted over twenty years ago on the effectiveness of directional fracturing with applying one starting notche in laboratory conditions and underground, discontinuities confirmed the fact of the propagation in the appointed plain with this crack. Currently, for the efficiency improvement of this method and exploiting her in the methane prevention, a research on the alternative of carrying out the any number of spore cracks in one borehole is being conducted. For that purpose prototypes of devices for carrying the team of spore cracks out were drawn up which the structure allows to carry out any numbers of cracks in the route of taking drill perches out from the borehole. Effectiveness of the new technique of directional fracturing with using new constructions used in the course of attempts in underground attempts in coal seam no. 310 in the Experimental Mine „Barbara” in Mikołów with using the aerometry method are presented. Performed measurements allowed to determine the change of natural fracturing with explosive in borholes with series of starting notches.

Słowa kluczowe

PL

górotwór; szczelinowatość; aerometria; ukierunkowane szczelinowanie; prewencja zagrożeń naturalnych

EN

rock mass; fracturing; aerometry; directional fracturing; natural hazard prevention

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 73, nr 2
• Strony: 18--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Drzewiecki J.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Myszkowski J.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Piernikarczyk A.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• [1] ATCHISON T. C., TOURNAY W. E. 1959 - Caparetive Studies of Explosives in Granite. BuMines Dept. of Inv. 5509, 28 pp.
• [2] BARDAL R.1994 - Controlled blasting in jointed rocks. Int. J. Rock Mech. Mining Sc. Tom 31.
• [3] BARTOŠ J., PRZECZEK A., TAKLA G. 1998 - The radius of rockmass deformation in the surrcunding of borehole due to the blasting. Prace Naukowe GIG, Seria Konferencje. V Konferencja naukowo-techniczna GIG „Tąpania ’98”. Ustroń.
• [4] BATKO P. 2002 - Wpływ właściwości strzelniczych materiału wybuchowego na efekt sejsmiczny strzelania. Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków.
• [5] BHATTACHARYA J., NIKHIL K. 1991 - Laboratory scale modeling of single hole blasting. Journal Mines, Metal, Fuels., tom 39.
• [6] BILIŃSKI A. i in. 1980 - Wyniki eksperymentalnego stosowania metody geofizycznej GOS-1 dla oceny skuteczności odprężenia górotworu w wytypowanej kopalni. Dokumentacja pracy badawczo-rozwojowej GIG, nr 01,4,01,02/87/2, Katowice.
• [7] BRÄUNER G. 1992 - Gebigrsschläge und ihre Verhütung im Ruhrbergbau. 2. Auflage. Verlag Glückauf GmbH, Essen.
• [8] CZERNIGOWSKIJ A.A. 1976 - Primienienijenaprawlennogowzrywa w gornomdiele i stroitielstwie. Moskwa, Izd. „Niedra“.
• [9] DRELICH S. 1970 - Underground Nuclear Explosion Effects in Granite Rock Fracturing. Proc. Symp. On Eng. With Nuclear Explosives, Las Vegas, Nevada, pp. 508–518.
• [10] DRZEWIECKI J. 2004 – Metanowość ścian a postęp eksploatacji [Methane emission from longwalls and its relationship to advance rate]. Archives of MiningSciences, 49(2), 2004, 271-284.
• [11] DRZEWIECKI J., MYSZKOWSKI J. 2016 - Nowe rozwiązania konstrukcji urządzeń do ukierunkowanego szczelinowania skał. „Przegląd Górniczy” nr 4.
• [12] DUDEK J. 1973 - Technika strzelnicza w kopalniach węgla kamiennego. Katowice, Wydawnictwo Śląsk.
• [13] FADJEJEW A.B. 1972 - Drobjaścieje i sejsmicieskoje dejstwie wzrywow na karierach. Moskwa, Izd. „Niedra”.
• [14] FOGELSON D. E., DUVALL W. I., ATCHISON T. C. 1959 - Strain Energy in Explosion Generated Strain Pulses. BuMines Dept. of Inv. 5514, 17 pp.
• [15] HANUKAJEW A.N. 1974 - Fiziczeskije procesy priotbojkie gornych porod zrywom. Moskwa, Izd. „Niedra”.
• [16] KJU N.G., SZEPIELEW Ł.N. 1989 - Ustrojstwa dla proriezania w skważinach inicyrujuszczich szczelej. Uprawlenije gornym dawlenijem w kompleksjo miechanizirowannych zabojach. Institut Gornogo Dieła SO AN SSRR, Nowosybirsk.
• [17] KONOPKO W. 1991 - Ukierunkowane hydroszczelinowanie skał (UHS). „Przegląd Górniczy” nr 6.
• [18] KONOPKO W. i in. 1997 - Ukierunkowane hydroszczelinowanie skał i możliwości jego wykorzystania. Prace naukowe GIG nr 824, Katowice .
• [19] MICHELIS J., MARGENBURG B. 1986 - Untersuchungen uber die mechanische auswirkung von wettersprengstoffen auf nachbarbohrloecher im steinkohlengebirge. Nobel Hefte, tom 052.
• [20] MIELNIKOW W.N., MARCZENKO. L.N. 1964 - Energia wzrywa i konstrukcja zariada. Niedra, Moskwa.
• [21] NIEBORSKIJ W.M., CHARKIEWICZ S.M., ROMANOW J.W., BARANOW W.A. 1989 - Matiematiczeskaja modiel processa fluidrozrywa porod po zarodyszewojszczeli i posledujuszczego rozwitija fluidrotrieszcziny. Uprawlenije gornym dawlenijem w kompleksno-miechanizirowanych zabojach. Institut Gronowo Dieła AN SSRR, Nowosybirsk.
• [22] NIEROBISZ A. 2014 – Sonda aerometryczna jako narzędzie do badania szczelinowatości górotworu, „Przegląd Górniczy” nr 3.
• [23] Praca zbiorowa 1974 - Mechanika i rozruszenie gornych porod. Akademia Nauk Ukrainskoj CCP. Instytut geotechniczeskoj mechaniki. Izd. Naukowa Dumka, Kijew.
• [24] RADIONOW W.N. i in. 1976 - Razruszenije i deformirowanieje twierdoj sriedy wzrywom. Wzrywnyje dieło, Sbornik nr 76/33, Moskwa, Izd. „Niedra”.
• [25] SISKIND D.E., STECKLY R.C., OLSON J.J. 1973 - Fracturing in the zone around a blasthole, White Pine, Mich. Report of Investigations 7753. U.S. Bureau of Mines, Washington.
• [26] SZYMUSIAK A. 2007 – Pneumatyczne ładowanie długich otworów strzałowych w KWK Bielszowice. „Przegląd Górniczy” nr 1.
• [27] TKACZUK K.N. 1974 - Razruszjenie gornych porod wzrywom. Izd. Technika, Kijew.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).