Multi-criteria assessment methods and their impact on the ecologocal quality of the built environment

• Autorzy: Kamionka Lucjan W.

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2023.148979

Warianty tytułu

PL

Metody wielokryterialnej oceny i ich wpływ na jakość ekologiczną przestrzeni zabudowanej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

This paper analyses multi-criteria methods for assessing sustainable buildings and their impact on the ecological quality of the built environment. The aim is to define assessment standards in multi-criteria methods and to demonstrate that civil structures designed and built in accordance with established standards and procedures increase the ecological value of the built environment and the comfort of the inhabitants within it. The methods chosen for the analysis were mainly those enjoying the greatest prestige among users, planners, designers and investors. Selected methods were analysed and verified to propose the author’s building assessment model and verification thereof in the design process on the example of the presented projects. The building assessment methods analysed were shown to have a positive impact on the design process and the environmental quality of the built environment. Quality improvement takes place through: pro-environmental land use, improved energy and water efficiency, improved efficiency in the use of materials and resources, preference for local materials and technologies, preference for eco-innovation, increased comfort for users and residents and their participation in the design and evaluation process of the built environment. A complementary objective is to promote knowledge of sustainable design methodologies that can result in the creation of environmentally friendly architecture that influences the quality of the residential environment and the comfort of residents.

PL

W artykule dokonano analizy wielokryterialnych metod oceniających budynki zrównoważone i ich wpływ na jakość ekologiczną przestrzeni zbudowanej. Celem jest określenie standardów oceny w wielokryterialnych metodach oraz wykazanie, że obiekty zaprojektowane i wybudowane w zgodzie z ustalonymi standardami i procedurami zwiększają wartości ekologiczne przestrzeni zbudowanej i komfort funkcjonowania mieszkańców. Do analizy wybrano głównie metody cieszące się największym prestiżem wśród użytkowników, planistów, projektantów i inwestorów. Analiza i weryfikacja wybranych metod posłużyła do zaproponowania autorskiego modelu oceny budynków oraz jego weryfikacji w procesie projektowania na przykładzie zaprezentowanych projektów. Wykazano, że analizowane metody oceny budynków korzystnie wpływają na proces projektowania i jakość ekologiczną realizowanej przestrzeni zbudowanej. Poprawa jakości następuje poprzez: proekologiczne użytkowanie terenu, poprawę efektywności energetycznej i efektywności gospodarki wodnej, poprawę efektywności użycia materiałów i surowców, preferowanie materiałów i technologii lokalnych, preferowanie innowacyjności proekologicznej, zwiększenie komfortu użytkowników i mieszkańców oraz ich udział w procesie projektowania i oceny przestrzeni zbudowanej. Celem uzupełniającym jest propagowanie wiedzy z zakresu metodologii projektowania zrównoważonego, w wyniku czego mogą powstawać obiekty architektury proekologicznej wpływające na jakość środowiska mieszkaniowego i komfort funkcjonowania mieszkańców.

Słowa kluczowe

EN

sustainable buildings; multi-criteria building assessment methods; assessment criteria; green built environment

PL

budynek zrównoważony; wielokryterialne metody oceny budynków; kryteria oceny; proekologiczna przestrzeń zbudowana

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 51
• Strony: 277--300
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys., tab., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Kamionka Lucjan W.

• Kielce University of Technology, Faculty of Civil Engineering and Architecture

• https://orcid.org/0000-0003-4290-0309+

Bibliografia

• Anink, D., Mak, J., Boonstra, Ch. (1996), Handbook of Sustainable Building, Earthscan Publications Ltd.
• Abyzov, V., Kamionka, L., (eds.) (2022), Формування збалансованого (сталого) aрхітектурного середовища / Kształtowanie zrównoważonego środowiska architektonicznego, Monografia Architektura (17), Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej.
• Augustyn, A. (2020), Zrównoważony rozwój miast w świetle idei Smart City, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Baranowski, A. (1998), Projektowanie zrównoważone w architekturze, Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
• Bennets, H., Redford, A. (2004), Understanding Sustainable Architecture, London: Taylor & Francis Group.
• Bidou, D. (2006), ‘The HQE approach: Realities and perspectives of building environmental quality’, Management of Environmental Quality, 17( 5), pp. 587-592.
• Birgisdóttir, H. Lesson learned from testing four different certification methods for buildings, LEED, BREEAM, DGNB, HQE. Report 2010, Danish Building Research Institute.
• Bott, H., Grassl, G., Anders, S. (2019), Sustainable Urban Planning. Vibrant Neighbourhoods - Smart Cities – Resilience, Detail Business Information GmbH.
• BREEAM 1/1990 An environmental assessment for New Office design, BREEAM 2/1991 An environmental assessment for New superstores and supermarkets, BREEAM 3/1991 An environmental assessment for new homes.
• Browning, W.D., Barnett D.L. (1995), A Primer on Sustainable Building, Rocky Mountain Institute.
• Council Regulation (EEC) No 1836/93 of 29 June 1993 allowing voluntary by companies in the industrial sector in a Community eco-management and audit scheme.
• Green Paper on Energy Efficiency, COM (2005) 265 final.
• Gil-Mastalerczyk, J. (2019), ‘Creations of Modern Architecture Corresponding to the Landscape on the Example of Diploma Designs of Students of Architecture’, IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 471, pp. 1-12.
• Horn, P. (2019), Zrównoważony rozwój w procesie kształtowania współczesnego osiedla. Idee, przykłady, Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej.
• ISO 14000 Environmental Management Standards Engineering and Financial Aspects, Alan s. Morris, Department of Automatic Control and Systems Engineering University of Sheffield, UK, 2004.
• Jagiełło-Kowalczyk, M. (2019), Dom zrównoważony - energooszczędny, ekologiczny, trwały, Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
• Kamionka, L. (2012), Architektura zrównoważona i jej standardy na przykładzie wybranych metod oceny, Monografie, Studia, Rozprawy (M30), Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej.
• Kamionka, L. (2019), Architektura w zrównoważonym środowisku kulturowo-przyrodniczym / Architecture in a Sustainable cultural-Natural Environment, Monografia Architektura (11), Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej.
• Kamionka, L. (2021), Architecture in a Sustainable Environment. The Future Begins Today, Monography Architecture (16), Kielce: Kielce University of Technology Press.
• Municipal Engineer, 98, 1993, pp.119-123, BS750 Environmental Management Systems. (Report of the British Standards Institution Conference Held in London on 22 May 1992) published online: June 05,2015.
• Møller, R.S. et al. (2018), ‘DGNB building certification companion: sustainability tool for assessment, planning, learning, and engaging (STAPLE)’, International Journal of Energy Production and Management, 3(1), pp. 57-68. Available at: https://doi.org/10.2495/EQ-V3-N1-57-68 (accessed: 2.02.2023).
• Niezabitowska, E., Masły, D. (2007), Oceny jakości środowiska zabudowanego i ich znaczenie dla rozwoju koncepcji budynku zrównoważonego, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
• Panek, A. (2002), E-Audyt metoda oceny oddziaływania na środowisko obiektów budowlanych, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa 2002.
• Raport Roczny PLGBC 2022. Twórzmy zrównoważone budynki dla wszystkich (2023). Available at: https://plgbc.org.pl/raport-roczny-plgbc-2022-tworzmy-zrownowazone-budynki-dla-wszystkich/ (accessed: 02.02.2023).
• Reference Guide. Core & Shell Development. LEED. USGBC, June 2006, LEED 2008 for Core and Shell Development Rating System USGBC Member Approved November 2008. LEED Reference Guide for Building Design and Construction 2013, 2020.
• Seruga, W. (2013), ‘Nowe formy zamieszkania w zrównoważonym środowisku mieszkaniowym’, Środowisko Mieszkaniowe = Housing Environment, 12, pp.114-133.
• Schneider-Skalska, G. (2012), Zrównoważone środowisko mieszkaniowe: społeczne oszczędne - piękne, Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
• Wehle-Strzelecka, S. (ed.) (2015), Współczesne miasto jako środowisko życia człowieka zintegrowanego z przyrodą, Monografia Architektura (2), Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej.
• World Commission on Environment and Development. Our Common Future. Report, New York, Oxford University Press, 1987.