Ewolucja rowu tektonicznego Nasielsk–Dębe w kredzie

Leszczyński, K.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Ewolucja rowu tektonicznego Nasielsk–Dębe w kredzie

Autorzy

Leszczyński K.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Evolution of the Nasielsk–Dębe Graben (Eastern Central Poland) during Cretaceous times

Języki publikacji

Abstrakty

Badania nad kredową ewolucją rowu tektonicznego Nasielsk–Dębe oparto na danych z otworów wiertniczych Dębe 1, 2, 5, 6, i 7 oraz Nasielsk 1 i 2. W analizie profili otworów wiertniczych wykorzystano tylko krzywe pomiarów geofizycznych oraz materiały archiwalne (opisy rdzeni wiertniczych) i publikowane, ponieważ nie zachowały się rdzenie z tych otworów. Na podstawie analizy miąższościowej zaprezentowano etapy rozwoju rowu w kredzie i skorelowano je z cyklami depozycyjnymi. Zaobserwowano większe różnice miąższości poszczególnych pięter i ogniw po obu stronach północno-wschodniego uskoku rowu, co świadczy o jego większej aktywności w stosunku do południowo-zachodniego uskoku, zasadniczo w ciągu całej kredy. Stwierdzono istnienie przynajmniej dwóch powierzchni nieciągłości (reprezentowanych być może przez powierzchnie twardych den): na granicy kampan/mastrycht i na granicy dolny/górny mastrycht. W obrębie cyklu niższego rzędu K4-IV zaproponowano wyodrębnienie dwóch osobnych cykli najniższego rzędu: K4-IVa korelowanego w przybliżeniu z późnym wczesnym mastrychtem i K4-IVb odpowiadającego przypuszczalnie wczesnemu późnemu mastrychtowi.

The paper portrays the geological evolution of the Nasielsk–Dębe tectonic graben during Cretaceous times. The analysis is based on data from the Dębe 1, 2, 5, 6, and 7 and Nasielsk 1 and 2 boreholes. Only well logs, archived borehole materials (drill core description) and published data have been used because the drill cores are no longer available. The graben’s Cretaceous evolutionary stages have been identified based on thickness analysis, and correlated to depositional cycles. The analysis shows that greater thickness gradients are observed at the north-eastern graben-bounding fault, which indicates its higher activity compared to the south-western fault throughout nearly the entire Cretaceous. The upper part of the Cretaceous succession reveals the presence of at least two discontinuity surfaces (possibly even hardgrounds): approximately at the Campanian/Maastrichtian boundary, and near the lower Mastrichtian/upper Maastrichtian boundary. It is suggested to distinguish two separate lowest-order cycles within the lower-order cycle K4-IV: cycle K4-IVa correlated approximately with the late early Maastrichtian, and cycle K4-IVb corresponding roughly to the early late Maastrichtian.

Słowa kluczowe

kreda ewolucja tektoniczna cykle sedymentacyjne rów Nasielsk–Dębe

Cretaceous tectonic evolution sedimentary cycles Nasielsk–Dębe Graben

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2017

Tom

nr 470

Strony

49--62

Opis fizyczny

Bibliogr. 51 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Leszczyński K.

krzysztof.leszczynski@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. BAC-MOSZASZWILI M., MORAWSKA A., 1975 – Struktury tektoniczne w utworach kredowych niecki warszawskiej i ich związek z dyslokacjami podłoża. Acta Geol. Pol., 25, 4: 577–586.
2. BOJANOWSKI M., 1972 – Dokumentacja wynikowa otworu Dębe 2. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
3. BOJARSKI L., 1983 – Badania hydrogeologiczne. Warunki hydrochemiczne. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 231–239.
4. BOJARSKI L. (red.), 1996 – Atlas hydrochemiczny i hydrodynamiczny paleozoiku i mezozoiku oraz ascenzyjnego zasolenia wód podziemnych na Niżu Polskim. Państw. Inst. Geol, Warszawa.
5. CIEŚLIŃSKI S., 1959 – The Albian and Cenomanian in the northern periphery of the Święty Krzyż Mountains. Pr. Inst. Geol., 28 [in Polish with English summary].
6. DADLEZ R. (red.), 1998 – Mapa tektoniczna kompleksu cechsztyńsko- mezozoicznego na Niżu Polskim, 1 : 500 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
7. DEMBOWSKA J., 1979 – Systematyzowanie litostratygrafii jury górnej w Polsce północnej i środkowej. Kwart. Geol., 23, 3: 617–628.
8. DEMBOWSKA J., 1983 – Jura górna. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 148–161.
9. FRANCZYK M., 1983 – Retyk i jura dolna. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 124–138.
10. GROBELNY A., 1983 – Badania grawimetryczne. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 23–31.
11. JASKOWIAK-SCHOENEICHOWA M., KRASSOWSKA A., 1983 – Kreda górna. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 177–197.
12. JASKOWIAK-SCHOENEICHOWA M., KRASSOWSKA A., 1988 – Mapy paleomiąższości i facji: paleocen dolny. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
13. KONDRACKI J., 2002 – Geografia regionalna Polski. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa.
14. KRASSOWSKA A., 1973 – Alb górny, kreda górna i paleocen. W: Magnuszew IG 1, (red. A. Krassowska). Profile Głęb. Otw. Wiertn. Państw. Inst. Geol., 4: 165–182.
15. KRASSOWSKA A., 1986 – Kreda górna i paleocen dolny okolic Lublina. Kwart. Geol., 30, 3–4: 559–574.
16. KRASSOWSKA A., 1997 – Kreda górna. Sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. W: Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Inst. Geol., 153: 386–402.
17. KRÓLIKOWSKI C., PETECKI Z., 1995 – Atlas grawimetryczny Polski. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
18. KRZYWIEC P., 2002 – The Oświno structure (NW Mid-Polish Trough) – salt diapir or inversion-related compressional structure? Geol. Quart., 46, 3: 337–346.
19. KRZYWIEC P., 2006 – Structural inversion of the Pomeranian and Kuiavian segments of the Mid-Polish Trough – lateral variations in timing and structural style. Geol. Quart., 50, 1: 151–168.
20. KRZYWIEC P., GUTOWSKI J., WALASZCZYK I., WRÓBEL G., WYBRANIEC S., 2009 – Tectonostratigraphic model of the Late Cretaceous inversion along the Nowe Miasto-Zawichost Fault Zone, SE Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 53, 1: 27–48.
21. LESZCZYŃSKI K., 1997a – The Lower Cretaceous depositional architecture and sedimentary cyclicity in the Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 41, 4: 509–520.
22. LESZCZYŃSKI K., 1997b – The Upper Cretaceous carbonate-dominated sequences of the Polish Lowlands. Geol. Quart., 41, 4: 521–532.
23. LESZCZYŃSKI K., 2000 – The Late Cretaceous sedimentation and subsidence south-west of the Kłodawa Salt Diapir, central Poland. Geol. Quart., 44, 2: 167–174.
24. LESZCZYŃSKI K., 2002a – Ewolucja geologiczna strefy Ponętów- Wartkowice w kredzie. Pr. Państw. Inst. Geol., 176.
25. LESZCZYŃSKI K., 2002b – The Late Cretaceous inversion and salt tectonics in the Koszalin-Chojnice and Drawno-Człopa- -Szamotuły Zones, Pomeranian sector of the Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 46, 3: 347–362.
26. LESZCZYŃSKI K., 2010 – Rozwój litofacjalny późnej kredy Niżu Polskiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 443: 33–54.
27. LESZCZYŃSKI K., 2012 – The internal geometry and lithofacies pattern of the Upper Cretaceous-Danian sequence in the Polish Lowlands. Geol. Quart., 56, 2: 363–386.
28. MACHALSKI M., 1998 – Granica kreda−trzeciorzęd w przełomie Wisły. Prz. Geol., 46, 11: 1153–1161.
29. MARCINOWSKI R., 1974 – The transgressive Cretaceous (Upper Albian through Turonian) deposits of the Polish Jura Chain. Acta Geol. Pol., 24, 1: 117–217.
30. MAREK S., 1997 – Kreda dolna (berias–alb górny). Formalne i nieformalne jednostki litostratygraficzne. W: Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Inst. Geol., 153: 351–360.
31. MAREK S. (red.), 1983 – Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103.
32. MAREK S. oraz zespół, 1983–1985 – Budowa geologiczna, paleogeodynamika i prognozy surowcowe permsko–mezozoicznego kompleksu strukturalnego obszaru platformowego Polski /temat 1.3./ – Budowa geologiczna kompleksu permsko–me Mapy paleomiąższości i facji – Etapy I–III. Narod. Arch. Geol. PIG- PIB, Warszawa.
33. MAREK S., RACZYŃSKA A., 1979 – Obecny podział litostratygraficzny epikontynentalnej kredy dolnej w Polsce i propozycje jego uporządkowania. Kwart. Geol., 23, 3: 631–637.
34. MOTYL-RAKOWSKA J., SCHOENEICH K., 1970 – Budowa geologiczna południowo-zachodniego skłonu anteklizy mazurskiej. Acta Geol. Pol., 20, 4: 771–794.
35. OLSZEWSKA-NEJBERT D., 2004 – Development of the Turonian/ Coniacian hardground boundary in the Cracow Swell area (Wielkanoc quarry, Southern Poland). Geol. Quart., 48, 2: 159–170.
36. PERYT D., 1983 – Mid-Cretaceous microbiostratigraphy and foraminifers of the NE Mesozoic margin of the Holy Cross Mts., Central Poland. Acta Palaeont. Pol., 28: 417–466.
37. PETECKI Z., POLECHOŃSKA O., CIEŚLA E., WYBRANIEC S., 2003 – Mapa magnetyczna Polski, skala 1 : 500 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
38. PODHALAŃSKA T. (red.), 2007 – Wyszków IG 1. Profile Głęb. Otw. Wiertn. Państw. Inst. Geol., 120.
39. PROFILE STRATYGRAFICZNE otworów wiertniczych niecki warszawskiej (płockiej), 1980 – Załącznik do monografii pt. „Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża” (red. S. Marek). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
40. RACZYŃSKA A., 1979 – Stratygrafia i rozwój litofacjalny młodszej kredy dolnej na Niżu Polskim. Pr. Inst. Geol., 89.
41. SIKORSKI B., 1968 – Dokumentacja wynikowa otworu Dębe 1. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
42. STEMULAK J., 1957 – Komunikat o wierceniu Płońsk 1. Kwart. Geol., 1, 2: 268–274.
43. STOLARCZYK J., 1971 – Dokumentacja wynikowa otworu Dębe 5. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
44. STĘPNIEWSKA M., 1983 – Badania geofizyczne w otworach wiertniczych. W: Budowa geologiczna niecki warszawskiej (płockiej) i jej podłoża. Pr. Inst. Geol., 103: 56–59.
45. SZYPERKO-TELLER A., 1997 – Trias dolny (pstry piaskowiec). Formalne i nieformalne jednostki litostratygraficzne. W: Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce (red. S. Marek, M. Pajchlowa). Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 112–117.
46. WAGNER R., 1994 – Stratygrafia osadów i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 146.
47. WALASZCZYK I., 1992 – Turonian through Santonian deposits of the Central Polish Uplands; their facies development, inoceramid paleontology and stratigraphy. Acta. Geol. Pol., 42, 1/2: 1–122.
48. WALASZCZYK I., DUBICKA Z., OLSZEWSKA-NEJBERT D., REMIN Z., 2016 – Integrated biostratigraphy of the Santonian through Maastrichtian (Upper Cretaceous) of extra-Carpathian Poland. Acta Geol. Pol., 66, 3: 321–358.
49. WIERZCHOWSKA-CZULIŃSKA A., FURKALUK J., 1967 – Opracowanie badań sejsmicznych z rejonu Radzymin, Wyszków, Sokołów Podlaski, Pułtusk. Arch. „Geonafta”, Warszawa.
50. ZNOSKO J., 1998 – Tektoniczny atlas Polski. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
51. ŻELAŹNIEWICZ A., ALEKSANDROWSKI P., BUŁA Z., KARNKOWSKI P., KONON A., OSZCZYPKO N., ŚLĄCZKA A., ŻABA J., ŻYTKO K., 2011 – Regionalizacja tektoniczna Polski. Komit. Nauk. Geol. PAN, Wrocław.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-249fb59a-2182-405c-bc3a-469d307ebd35