Modele struktury funkcjonalno-przestrzennej w zintegrowanych strategiach rozwoju

• Autorzy: Kafka Krzysztof

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.3205

Warianty tytułu

EN

Models of functional and spatial structure in integrated development strategies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest wskazanie obszarów badawczych, których przedmiotem będą modele struktury funkcjonalno-przestrzennej. Pojęcie takiego modelu jest od dawna znane zarówno w teorii, jak i w praktyce planowania przestrzennego. Dotyczy to zarówno doświadczeń polskich, jak i europejskich. Model taki jest rozumiany z reguły jako zilustrowanie rozmieszczenia w przestrzeni pewnych terenów o określonych funkcjach. Takie rozumienie modelu leży u podstaw teorii planowania przestrzennego. Każdy plan zagospodarowania przestrzennego jest w pewnym sensie takim właśnie modelem. Mimo tego w polskim systemie planistycznym od czasów transformacji ustrojowej w połowie lat 90. jest to pojęcie bardzo rzadko używane. W chwili obecnej model taki został wprowadzony jako wymagalny element zintegrowanych strategii rozwoju gmin. Pojęcie modelu wymaga więc ponownego zdefiniowania, uwzględniającego zmieniające się otoczenie prawne oraz nowe podstawy teoretyczne. W dyskusji nad tym problemem należy uwzględnić teorię oraz doświadczenia wypracowane oraz zebrane zarówno na gruncie praktyk planowania przestrzennego, jak i strategicznego. Przeprowadzenie koniecznych badań wymagać będzie zastosowania metod analizy porównawczej obejmującej jak najszerszy zakres modeli. Wnioski z tych badań mogą być cennym wkładem do praktyki planowania.

EN

The aim of the article is to indicate the research areas that will focus on models of functional and spatial structure. The concept of such a model has been known both in the theory and practice of spatial planning for a long time. This applies to both Polish and European experiences. Such a model is usually understood as illustrating the spatial distribution of certain areas with specific functions. This understanding of the model has been at the heart of spatial planning theory, practically since its beginnings. In a sense, every zoning plan is such a model. Despite this, in the Polish planning system since the political transformation, in the mid-1990s, this term has been very rarely used. At present, the need to create such a model has been introduced as a required element of integrated municipal development strategies. The concept of a model now needs to be redefined, taking into account the changing legal environment and new theoretical foundations and needs. The discussion on this problem should take into account the theory and experience developed and gathered in both spatial and strategic planning practices. Carrying out the necessary research will require the use of comparative analysis methods covering the widest possible range of models. The conclusions of this research can be a valuable contribution to the practice of spatial planning.

Słowa kluczowe

PL

planowanie przestrzenne; planowanie strategiczne; model funkcjonalny; model przestrzenny

EN

spatial planning; strategic planning; functional model; spatial model

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2024
• Tom: R.28, nr 3
• Strony: 20--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Kafka Krzysztof

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-7280-1259

Bibliografia

• [1] Von Bertalanffy L., General Systems Theory. The Science of Synthesis: Exploring the Social Implications of General Systems Theory, 2010.
• [2] Malisz, B., Koreferat do opracowań przygotowanych na seminarium KPZK PAN i TUP w sprawie metod opracowania planów województw. Biuletyn KPZK PAN, Warszawa 1979.
• [3] Regulski J., Cybernetyka systemów planowania, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974.
• [4] Żmigrodzki P., Bańko M., Batko-Tokarz B., Bobrowski J., Czelakowska A., Grochowski M., Przybylska R., Waniakowa J., Węgrzynek K., Wielki słownik języka polskiego PWN ze słownikiem wyrazów bliskoznacznych, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2018.
• [5] Drzazga D., Systemowe uwarunkowania planowania przestrzennego jako instrumentu osiągania sustensywnego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018.
• [6] Kafka K., Modele współdziałania uczestników planowania przestrzennego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2013.
• [7] Słodowa-Hełpa M., Rozwój zintegrowany: Warunki, wymiary, wyzwania, CeDeWu, Warszawa 2013.
• [8] Markowski T., Zintegrowane planowanie rozwoju - dylematy i wyzwania, Polska Akademia Nauk Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa 2015.
• [9] Ustawa z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 40, ze zm.), 2023.

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"