Sposób realizacji rewersji wentylacji rejonów eksploatacyjnych przewietrzanych prądami wznoszącymi i schodzącymi w warunkach zagrożenia pożarowo-metanowego

• Autorzy: Dziurzyński W. , Krach A. , Pałka T.

Warianty tytułu

EN

Method of ventilation reversal in regions containing ascending and descending currents in the conditions of fire and methane explosion hazards

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono pewną koncepcję sposobu przeprowadzenia rewersji rejonu wentylacji eksploatacji ściany w warunkach rozwiniętego pożaru z uwzględnieniem zagrożenia metanowego. Wykonanie manewru rewersji wentylacji w rzeczywistych warunkach, przy złożonej strukturze wyrobisk rejonu, bez wcześniejszego przygotowania nie powinno być dozwolone. Bezpiecznym, a jednocześnie efektywnym sposobem jest wcześniejsze, przed wystąpieniem pożaru, ustalanie środków, jakie trzeba podjąć w celu przeprowadzenia rewersji lokalnej wraz z możliwymi zagrożeniami wynikającymi z ustalonych działań. Jako podstawę sposobu rewersji rejonów eksploatacyjnych przyjęto metodę symulacji numerycznej, która umożliwia prognozowanie procesów przewietrzania sieci wentylacyjnej kopalni w stanie awaryjnym, jakim jest pożar. Zastosowano system programów VentGraph, który jest dobrym narzędziem umożliwiającym prognozowanie zmiennego w czasie rozwoju ogniska pożaru i jego wpływu na rozpływ powietrza i gazów pożarowych. Opracowana nowa opcja programu VentGraph wyznaczania bocznic przekątnych wspomaga prowadzenie rewersji i ustalenie miejsc lokalizacji tam umożliwiających rewersję. Uzyskane wyniki (patrz przykład) potwierdzają prawidłowość działania opracowanych algorytmów wyznaczenia bocznic przekątnych oraz prowadzenia rewersji. Stwierdzono, że przed wystąpieniem pożaru w kopalni dla rejonu eksploatacji, szczególnie w warunkach zagrożenia metanowego, konieczne jest zbadanie wpływu przeprowadzenia rewersji lokalnej na występujące zagrożenia w celu ustalenia dodatkowych rygorów w planie zabezpieczenia przeciwpożarowego załogi.

EN

The paper outlines a conceptual design of reversing the ventilation in the longwall region in the conditions of a fully-developed fire, taking into account the risk of methane explosion. In a real mine being a complex system of galleries and workings, reversal of ventilation should be forbidden, unless relevant preparation has been done. A safe and effective method should be selected prior to eventual fire. Risks involved in those measures have to be duly assessed. Numerical simulations may support forecasting of flow in a ventilation of network under the emergency conditions, that is during a fire. For this purpose the VentGraph software system has been used, which is an excellent tool for forecasting the time-variable development of the fire source and its effects on the flow of air and gases. The newly developed option available in VentGraph allowing the diagonal branches to be indicated supports the reversing process and selection of regulators (ventilation door), used to perform the reversal. Results illustrated by an example confirm the adequacy of the developed algorithms used to determine the diagonal branches and carry out the reversion manoeuvre. It is established that prior to the fire occurrence, the effects of the reversion process on the risk levels have to be thoroughly investigated in order to plan the rigorous fire fighting procedures.

Słowa kluczowe

PL

wentylacja kopalni; zagrożenie pożarowe; zagrożenie metanowe; rewersja; sieć wentylacyjna

EN

mine ventilation; fire hazard; methane hazard; reversal; ventilation network

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Górnictwo i Geologia
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 8, z. 4
• Strony: 19--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Dziurzyński W.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN, Kraków

autor

Krach A.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN, Kraków

autor

Pałka T.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Bystroń H.: Sposób kreślenia kanonicznych schematów przewietrzania. Przegląd Górniczy, nr 3, 1956, s. 86-100.
• 2. Dziurzyński W.: Ognisko pożaru podziemnego w warunkach dopływu metanu - model matematyczny. Archiwum Górnictwa, t. 36, z. 3, 1991.
• 3. Dziurzyński W.: Symulacja numeryczna procesu przewietrzania sieci wentylacyjnej kopalni. Rozprawy-Monografie, nr 2, Prace IMG PAN, 2002.
• 4. Dziurzyński W., Tracz J.: Rewersja wentylacji głównej w przypadku pożaru w grupowym prądzie świeżego powietrza. XXI Dni Techniki ROW'95, Wodzisław Śląski, 18-19.10.1995, s. 165-175.
• 5. Strumiński A.: Zwalczanie pożarów podziemnych w kopalniach. Wydawnictwa PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987.
• 6. Szlązak N., Zając K.: Ocena możliwości wykonywania rewersji wentylacji głównej w kopalniach węgla kamiennego. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Kraków 1998, str. 92.
• 7. Czeczott H.: Metoda badań i wyniki prac nad teorią wentylacji. Wybór pism H. Czeczotta, opracowanie J. Litwiniszyn, PWN, Warszawa 1957.
• 8. Frycz A., Sułkowski J., Kolarczyk M.: Sposoby wymuszania i regulacji rozpływu powietrza w głębokich kopalniach rud miedzi. CUPRUM, nr 1-2, 1987.
• 9. Kolarczyk M.: Definiowanie i wyznaczanie charakterystyk części kopalnianych sieci wentylacyjnych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Górnictwo, z. 188, Gliwice 1990.
• 10. Kolarczyk M.: Wpływ struktury kopalnianej sieci wentylacyjnej na wrażliwości prądów powietrza przy zmianach oporów bocznic. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Górnictwo, z. 214, Gliwice 1993.
• 11. Szlązak N., Liu Jian, Borowski M., Obracaj D.: Numeryczne wyznaczanie bocznic przekątnych w kopalnianych sieciach wentylacyjnych. Archives of Mining Sciences, nr 4, 1998, s. 549-561.