Ocena chemizmu gleb powstałych na bazie popiołów z węgla kamiennego po dziesięciu latach ich funkcjonowania w środowisku

Tomaszewicz, T.; Chudecka, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Ocena chemizmu gleb powstałych na bazie popiołów z węgla kamiennego po dziesięciu latach ich funkcjonowania w środowisku

Autorzy

Tomaszewicz T. , Chudecka J.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

znuz_is_2016_163_tomaszewicz_ocena_chemizmu.pdf

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

The assesment of chemical properties of soils made on base of ashes from hard coal after ten years of their functioning in environment

Języki publikacji

Abstrakty

Celem pracy była ocena chemizmu 10-letnich gleb powstałych przez złożenie na popiołach z węgla kamiennego 5 wariantów nakładów zawierających substancję organiczną naturalnego i antropogenicznego pochodzenia. Gleby te charakteryzował odczyn zasadowy, niewielkie zasolenie, bardzo wysoka zasobność w przyswajalny fosfor, wysoka w przyswajalny mangan, cynk i miedź oraz średnia w przyswajalny magnez. Zawartość ogólna Zn, Cu, Cd, Pb i Ni nie przekraczała wartości dopuszczonych prawem, jednak wystąpiły przypadki podwyższonych ilości cynku, miedzi i ołowiu oraz powszechnie występujące słabe zanieczyszczenie kadmem.

The aim of study was to evaluate chemical properties of 10-year-old soils made by submission on ashes from hard coal 5 variants of surface layer including organic matter of natural and anthropogenic origin. These soils were characterized by alkaline reaction, low salinity, very high abundance of available phosphorus, high abundance of available manganese, zinc, copper and average abundance of available magnesium. The total content of Zn, Cu, Cd, Pb, and Ni was less than admitted by law, however reported cases of elevated amounts of zinc, copper and lead and widespread existing poor contamination of cadmium.

Słowa kluczowe

popioły węgla kamiennego rekultywacja gleby antropogeniczne właściwości chemiczne

ashes hard coal reclamation anthropogenic soils chemical properties

Wydawca

Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Czasopismo

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

Rocznik

2016

Tom

nr 163 (43)

Strony

74--85

Opis fizyczny

Bibliogr. 38 poz., tab.

Twórcy

autor

Tomaszewicz T.

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska

autor

Chudecka J.

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska

Bibliografia

1. BAJOR P., BULIŃSKA-RADOMSKA Z., KLIMONT K., OSIŃSKA A.; 2014. Ocena rozwoju roślinności na składowisku popiołów paleniskowych użyźnionych osadem ściekowym. Problemy Inżynierii Rolniczej, tom R. 22(2), 51-61.
2. BENDER J., GILEWSKA M., 2004. Rekultywacja w świetle badań i wdrożeń. Rocz. Glebozn. 55(2), 29-46.
3. CHUDECKA J., TOMASZEWICZ T.; 2009. Wybrane właściwości fizyczne i chemiczne gleb antropogenicznych wytworzonych na bazie odpadów paleniskowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 540, 321-327.
4. CIEĆKO Z., ŻOŁNOWSKI A. C., KULMACZEWSKA J., CHEŁSTOWSKI A.; 2009. Wpływ następczy melioracyjnych dawek popiołów z węgla kamiennego na kwasowość gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 535, 73-83.
5. CZYŻ H., KITCZAK T.; 2007. Przydatność gatunków traw i surowców odpadowych do rekultywacji hałd popiołowo-żużlowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 518, 45-52.
6. DYGUŚ K.H., SIUTA J., WASIAK G., MADEJ M.; 2012. Roślinność składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych. Seria: Monografie Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania, Warszawa; ss. 134.
7. GILEWSKA M.; 2004. Rekultywacja biologiczna składowisk popiołowych z węgla brunatnego. Roczniki Gleboznawcze 55(2), 103-109.
8. GILEWSKA M., PRZYBYŁA C.; 2001. Wykorzystanie osadów ściekowych w rekultywacji składowisk popiołowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477, 217-222.
9. HYCNAR J., SZCZYGIELSKI T., LYSEK N., RAJCZYK R.; 2014. Kierunki optymalizacji zagospodarowania ubocznych produktów spalania węgla. Piece Przemysłowe & Kotły 5-6, 16-27.
10. IWANEK P., JELONEK I., MIRKOWSKI Z.; 2008. Wstępne badania popiołów z kotła fluidalnego w aspekcie ich zagospodarowania. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 24, 4(4), 91-104.
11. KABATA-PENDIAS A., PIOTROWSKA M., MOTOWICKA-TERELAK T., MALISZEWSKA-KORDYBACH B., FILIPIAK K., KRAKOWIAK A., PIETRUCH C.; 1995. Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb. Metale ciężkie, siarka i WWA. Biblioteka Monitoringu Środowiska, PIOŚ, IUNG, Warszawa; ss. 28.
12. KALEMBASA S., WYSOKIŃSKI A., SYMANOWICZ B.; 2007: Zawartość metali ciężkich w świeżych i kompostowanych osadach ściekowych oraz ich mieszaninach z CaO, popiołem z węgla brunatnego, trocinami i słomą. Inżynieria Ekologiczna 18, 82-83.
13. KLEDYŃSKI Z., FALACIŃSKI P., MACHOWSKA A.; 2012. Uboczne produkty spalania w remontach i modernizacji wałów przeciwpowodziowych. Sympozjum Europejskie, Współczesne Problemy Ochrony Przeciwpowodziowej, Paris-Orléans 28-29-30.03.2012, http://www. donnees.centre.developpement-durable.gouv.fr/symposium/ expose/ST2-4_pol.pdf.
14. KLIMONT K.; 2011. Rekultywacyjna efektywność osadów ściekowych na bezglebowym podłożu wapna poflotacyjnego i popiołów paleniskowych. Problemy Inżynierii Rolniczej 2, 165-176.
15. KOĆMIT A., CHUDECKA J., TOMASZEWICZ T.; 2006. Charakterystyka warunków rozwoju procesu glebotwórczego na składowisku popiołów z węgla kamiennego w różnych wariantach doświadczenia. Rocz. Glebozn. 57(1/2), 117-123.
16. KOĆMIT A., CHUDECKA J., TOMASZEWICZ T., RACZKOWSKI В., PODLASIŃSKI М.; 2007. Stan żwirowiska w pierwszym roku po rekultywacji popiołami lotnymi. Rocz. Glebozn. 58(1/2), 53-62.
17. KULCZYCKI G.; 2003. Wpływ nawożenia siarką elementarną na plon i skład chemiczny roślin oraz właściwości chemiczne gleby. Nawozy i Na-wożenie, Fertilizers and Fertilization 5, 4(17), 151-159.
18. LATOSIŃSKA J., GAWDZIK J.; 2011. Mobilność metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych z przyzakładowych oczyszczalni ścieków Polski centralnej. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 50, 20-32.
19. MACIAK F., LIWSKI S.; 1981. Wpływ wysokich (melioracyjnych) dawek popiołów z węgla brunatnego i kamiennego na plonowanie i skład chemiczny roślin na glebie piaskowej. Rocz. Glebozn. 32(1), 81-100.
20. MAŁUSZYŃSKA I., MAŁUSZYŃSKI M.; 2009. Badanie wpływu zasolenia gleby na wzrost i rozwój wybranych gatunków roślin. Inżynieria Ekologiczna 21, 32-39.
21. MELLER E.; 1999. Oddziaływanie zróżnicowanych dawek popiołów ze spalania węgla kamiennego w Elektrowni "Dolna Odra" na plon i skład chemiczny roślin uprawnych. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis, Agricultura 201, 78, 203-213.
22. OBOJSKI J., STRĄCZYŃSKI S.; 1995. Odczyn i zasobność gleb Polski w makro- i mikroelementy. IUNG Puławy; ss. 48.
23. PODLASIŃSKA, J.; 2003. Przydatność popiołów lotnych z Elektrowni "Dolna Odra" do poprawy właściwości chemicznych zalesionej gleby porolnej. Rekultywacja Terenów Zdegradowanych: II Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna, 11-12 kwietnia 2003 r., 33-37.
24. POZZI, M.; MZYK, T.; 2012. Ocena możliwości zastosowania mieszanek popiołowo-gruntowych do rekultywacji wyrobiska KWB w Bełchatowie. Górnictwo i Geologia, 7(2), 219-228.
25. PTG, 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych. Rocz. Glebozn. 60(2), 5-16.
26. PTG, 2011. Systematyka gleb Polski. Wyd. 5. Rocz. Glebozn. 62(3); ss. 193.
27. ROSIK-DULEWSKA C., KARWACZYŃSKA U., CIESIELCZYK T., GŁOWALA K.; 2009. Możliwości nieprzemysłowego wykorzystania odpadów z uwzględnieniem zasad obowiązujących w ochronie środowiska. Rocznik Ochrona Środowiska 11, 863-874.
28. ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Dz.U. 2002 nr 165 poz. 1359.
29. RUTKOWSKA G., MAŁUSZYŃSKA I., ROSA M.; 2014. Badania właściwości betonu wyprodukowanego z dodatkiem popiołu lotnego. Inżynieria Ekologiczna 36, 53-64.
30. SIUTA J.; 2003. Ekologiczne, technologiczne i prawne aspekty rekultywacji gruntów zanieczyszczonych produktami ropy naftowej. Inżynieria Ekologiczna 8, 7-26.
31. SIUTA J.; DYGUŚ K.; 2015. Plony i chemizm roślin wielowariantowego doświadczenia na modelowym złożu odpadów paleniskowych energetyki węglowej. Część II (lata 2012-2013). Inżynieria Ekologiczna, 42, 47-62.
32. SIUTA J., WASIAK G., MADEJ M.; 2008. Rekultywacja efektywności kompostów i osadów ściekowych na złożu odpadów paleniskowych w doświadczeniu modelowym. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 34, 145-172 + 26 fot.
33. STRZYSZCZ Z., ŁUKASIK A.; 2008. Zasady stosowania różnorodnych odpadów do rekultywacji biologicznej terenów poprzemysłowych na Śląsku. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 24(2/3), 41-49.
34. SZPONDER D.K., TRYBALSKI K.; 2009. Określania właściwości popiołów lotnych przy użyciu różnych metod i urządzeń badawczych. Górnictwo i Geoinżynieria 33(4), 287-298.
35. WŁAŚNIEWSKI S.; 2009. Wpływ nawożenia popiołem lotnym z węgla kamiennego na wybrane właściwości chemiczne gleby piaszczystej i plonowanie owsa. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 41, 479-488.
36. WOCH W.; 2012. Nowe i rzadkie gatunki synantropijne flory Polski na nieczynnych hydroosadnikach Elektrowni Siersza w Trzebini. Fragm. Florist. Geobot. Polon. 19(1): 29–38
37. WRÓBEL M., PACEWICZ K., WIECZOREK T., GILEWSKA M., OTREMBA K.; 2006: Charakterystyka wzrostu krzewów karagany syberyjskiej, derenia świdwy i rokitnika zwyczajnego na składowisku popiołów elektrownianych. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 5(1), 75-86.
38. ZAWISZA E.; 2007. Analiza przydatności drobnoziarnistych odpadów przemysłowych do uszczelniania obwałowań przeciwpowodziowych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 4(2), 223-230.

Uwagi

Opracowane ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-24179f7e-978a-4f34-bc96-9298c4a7569b