Recykling chemiczny poliuretanów dla budownictwa modułowego

• Autorzy: Wójcik Jan , Boberski Przemysław , Dzumek Paweł , Gaida Rafał , Torchała Kamila , Koreń-Szwarc Beata , Stanek-Wandzel Natalia

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2025.1.2

Warianty tytułu

EN

Chemical recycling of polyurethanes for modular construction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu chemicznego recyklingu tworzyw poliuretanowych do ponownego spieniania materiałów izolacyjnych, opracowane w ramach projektu EVOTHERM. Wyzwanie podjęte przez Łukasiewicz - ICSO dotyczyło opracowania metody recyklingu chemicznego zużytych pianek poliuretanowych z wytworzeniem ciekłego produktu, który może być ponownie wykorzystany do otrzymania sztywnych pianek typu poliizocyjanurowych (PIR), przeznaczonych do zastosowania w budownictwie modułowym. Proces glikolizy prowadzono wobec glikolu propylenowego, glikolu dietylenowego oraz poliglikoli o masie cząsteczkowej 200 i 600 Da. Wyniki badań wykazały, że dodatek 30% produktu glikolizy nie wpływa negatywnie na proces wzrostu i jakość pianek poliuretanowych (PUR).

EN

Polyurethane foam waste was recycled by catalytic glycolysis with propylene glycol, di(ethylene glycol) and poly(ethylene glycols) for 4 h, at temp. 200°C, under pressure up to 5 bar, in presence of (DBA or sodium methoxide) 1.5% by mass. The glycolyzates were successfully used as raw materials for prodn. of polyurethane foams (addn. up to 30%).

Słowa kluczowe

PL

recykling chemiczny; poliuretany; glikoliza

EN

chemical recycling; polyurethanes; glycolysis

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: T. 104, nr 1
• Strony: 70--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., il., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wójcik Jan

• Sieć Badawcza Łukaszewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", ul. Energetyków 9, 47-225 Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0003-2484-6783

autor

Boberski Przemysław

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0002-5765-5871

autor

Dzumek Paweł

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

autor

Gaida Rafał

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0001-8810-9833

autor

Torchała Kamila

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0002-4791-3371

autor

Koreń-Szwarc Beata

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0003-1952-6566

autor

Stanek-Wandzel Natalia

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", Kędzierzyn-Koźle

• https://orcid.org/0000-0003-1310-1292

Bibliografia

• [1] C. Hepburn, Polyurethane elastomers, Springer Netherlands, 1991, ISBN 1-85166-589-7.
• [2] U. Löchner, H. Chinn, Y. Yamaguchi,,[w:] Chemical Economics Handbook Research, Report No. 580.1600 A, IHS Group, Englewood 2012.
• [3] http://www.mordorintelligence.com/industry-reports/polyurethanemarket, 2024.
• [4] http://www.chemiaibiznes.com.pl/artykuly/polska-wyrozniajacym-sie-rynkiem-w-europie-dla-poliuretanow, 2019.
• [5] E. Głowińska, M. Włoch, [w:] Recycling of polyurethane foams (red. S. Thomas, A. Vasudeo Rane, K. Kanny, V. K. Abitha, M. G. Thomas), Springer, 2018, doi.org/10.1016/b978-0-323-51133-9.00005-x.
• [6] A. Konarzewski, www.izolacje.com.pl/artykul/sciany-stropy/67425,przeglad-metod-recyklingu-i-utylizacji-odpadowej-pianki-poliuretanowo-poliizocyjanurowej-powstajacej-przy-produkcji-wyrobow-budowlanych, 2022.
• [7] R. Padhan, [w:] Recycling of polyurethane foams, (red. S. Thomas, A. Vasudeo Rane, K. Kanny, V. K. Abitha, M. G. Thomas), Springer, 2018, doi.org/10.1016/B978-0-323-51133-9.00008-5.
• [8] A. Elidrissi, O. Krim, S. Ouslimane, M. Berrabeh, R. Touzani, J. Appl. Polym. Sci. 2007, 105, nr 3, 1623, doi.org/10.1002/app.26194.
• [9] N. Gama, B. Godinho, G. Marques, R. Silva, A. Barros-Timmons, A. Ferreira, Chem. Eng. J. 2020, 395,125102, doi.org/10.1016/j.cej.2020.125102.
• [10] Pat. USA 5879608A (1999).
• [11] Pat. CA 2922737A1 (2016).
• [12] Pat. CA 2171075A1 (1997).
• [13] Pat. CA 2216772A1 (1998).
• [14] Pat. ES 2277554A1 (2007).
• [15] Pat. EP 2183311A2 (2010).
• [16] Pat. EP 2183311B1 (2011).
• [17] Pat. WO 2009024102A2 (2009).
• [18] Pat. EP 0835901A2 (1998).
• [19] Pat. AU 704932B2 (1999).
• [20] Pat. WO 2024081090A1 (2024).
• [21] Pat. CA 2110739A1 (1997).
• [22] Pat. CA 2189319A1 (1997).
• [23] Pat. CA 3051081A1 (2019).
• [24] Pat. EP 1693409A1 (2006).
• [25] Pat. PL 232824B1 (2019).
• [26] Pat. PL 232824B1 (2019).
• [27] Pat. US 20130005841A1 (2013).
• [28] J. Datta, E. Głowińska, M. Włoch, [w:] Recycling of polyurethane foams, (red. S. Thomas, A. Vasudeo Rane, K. Kanny, V. K. Abitha, M. G. Thomas), Springer, 2018, doi.org/10.1016/b978-0-323-51133-9.00001-2.
• [29] P. Zahedifar, Ł. Pazdur, C. M. L. Vande Velde, P. Billen, Sustainability 2021, 13, nr 6, 3583, doi.org/10.3390/su13063583.
• [30] M. Alavi Nikje, M. Nikrah, M. Haghshenas, Polymer Bull. 2007, 59, 91, doi: 10.1007/s00289-007-0753-1.
• [31] Procedura Ł-ICSO: BA-AD/SPO-19, Oznaczenie liczby hydroksylowej metodą z bezwodnikiem octowym.
• [32] PN-EN ISO 3219:2000, Viscosity of liquids by rotational viscometry.
• [33] EN 826:2013, Thermal insulating products for building applications. Determination of compression behaviour.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).

2. Badania sfinansowano w ramach Programu Łukasiewicza: Dotacja Celowa Łukasiewicza na realizację projektu badawczego EVOTHERM, nr umowy dotacyjnej 1/Ł-ICSO/CŁ/2022.