Zastosowanie przenośnego detektora RAD7 do badania koncentracji radonu w wodzie

• Autorzy: Skupio Rafał , Hebda Kamil

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2024.09.02

Warianty tytułu

EN

Use of the portable RAD7 detector to test radon concentration in water

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono metodykę badania koncentracji radonu w próbkach wody z zastosowaniem aparatury RAD7. Aparatura ta została dodatkowo wyposażona w systemem Big Bottle, przeznaczony do określania niskich stężeń radonu w wodzie. W ramach pracy przeprowadzono szereg badań terenowych i laboratoryjnych, a najważniejsze wyniki zestawiono i opisano w niniejszej publikacji. Próbki wody przeznaczone do wykonania testów zostały pobrane z rzek w Karpatach, z rzeki i źródła referencyjnego w Sudetach oraz z kranu i ze studni głębinowej przy ulicy Bagrowej 1 w Krakowie. Badania przeprowadzono na próbkach pobranych z kilku miejsc w celu określenia koncentracji radonu na różnych poziomach. Zakres uzyskanych stężeń radonu w wodach obejmował wartości od 0,073 Bq/L do 440 Bq/L. Szczegółowe wyniki zestawiono w tabelach i na wykresach seryjnych w celu zaprezentowania niepewności pomiarów, powtarzalności w serii, oceny, po którym cyklu pomiarowym wyniki ulegają stabilizacji, oraz wpływu poprawki DCF (ang. decay correction factor) na uzyskany wynik. Wody rzeczne cechowały się wartościami nieprzekraczającymi 0,16 Bq/L. Woda ze studni głębinowej została zbadana po jednym i po dwóch dniach od poboru, a średnie wyniki pomiarów po wprowadzeniu poprawki DCF różniły się od siebie o 0,12 Bq/L. Wynik pomiaru radonu w wodzie kranowej wyniósł 0,25 Bq/L. W celu przeprowadzenia badań porównawczych wykonano badania wody o wysokich koncentracjach radonu pochodzącej ze źródła referencyjnego opisanego przez zespół z Uniwersytetu Wrocławskiego. Uzyskane wartości, zarówno pomiarów wykonanych w terenie, jak i po przetransportowaniu próbek do laboratorium, były na zbliżonym poziomie do wyników referencyjnych.

EN

The article presents the methodology for testing radon concentration in water samples using the RAD7 apparatus. This equipment is additionally equipped with the Big Bottle system, designed for determining low radon concentrations in water. Various field and laboratory tests were conducted as part of this study, and the most important results are summarised and described in this paper. Water samples for testing were taken from rivers in the Carpathians, a river and a reference source in the Sudetes, and from a tap and a water well at 1 Bagrowa Str. in Kraków. The measurements were carried out on samples taken from several places to determine radon concentrations at various levels. The range of obtained radon concentrations in water varied from 0.073 to 440 Bq/L. Detailed results are presented in tables and charts, illustrating measurement uncertainty, repeatability in the series, the assessment of the measurement cycle after which the results stabilize, and the impact of the DCF (decay correction factor) correction on the obtained result. River waters exhibited values not exceeding 0.16 Bq/L. Groundwater samples were tested one and two days after sampling, with the average measurement results differing by 0.12 Bq/L after introducing the DCF correction. The radon measurement result in tap water was 0.25 Bq/L. For comparative tests, water with high radon concentrations from a reference source described by a team from the University of Wrocław was analysed. The obtained values for field measurements and those after transporting the water samples to the laboratory were comparable to the reference.

Słowa kluczowe

PL

radon; detektor RAD7; pomiary środowiskowe; promieniotwórczość wód

EN

radon; RAD7 detector; environmental measurements; water radioactivity

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 80, nr 9
• Strony: 551--559
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Skupio Rafał

• Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy

autor

Hebda Kamil

• Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• Czarny G., Pociask-Karteczka J., Nieckarz Z., 2021. Zmienność cech fizycznych i chemicznych wód źródlanych w zlewni Zagórzańskiego Potoku (Pogórze Spisko-Gubałowskie). Przegląd Geologiczny, 69: 150–160. DOI: 10.7306/2021.9.
• Durridge Company Inc., 2017. RAD7 Radon Detector – User Manual. Revision 7.4.3. Boston Rd.
• Durridge Company Inc., 2023. RAD7. Electronic Radon Detector – User Manual. Revision 2023-03-227. <https://durridge.com/documentation/RAD7%20Manual.pdf> (dostęp: 14.11.2023).
• Ezzuladdin S.K., 2014. Radon-222 and Radium-226 Activity Concentration Measurement in Erbil Governorate Drinking Water Resources Using Active and Passive Detection Methods. DOI:10.13140/RG.2.1.2846.3121.
• Gillmore G.K., Crockett R.G.M., Przylibski T.A., 2010. Preface „IGCP Project 571: Radon, Health and Natural Hazards”. Natural Hazards Earth System Sciences, 10: 2051–2054. DOI: 10.5194/nhess-10-2051-2010.
• Korzeniowska-Rejmer E., 2008. Radon w gruncie i techniki redukcji jego stężenia w obiektach budowlanych. Czasopismo Techniczne. Środowisko, 105(1-Ś): 73–88.
• Lucchetti C., De Simone G., Galli G., Tuccimei P., 2016. Evaluating radon loss from water during storage in standard PET, bio-based PET, and PLA bottles. Radiation Measurements, 84: 1–8. DOI:10.1016/j.radmeas.2015.11.001.
• Maciejewski P., 2023. Zmiany stężenia aktywności 222Rn w radonowej wodzie leczniczej na poszczególnych etapach: od wydobycia kopaliny ze złoża do wykorzystania tworzywa radonowego w zabiegach radonoterapii. Rozprawa doktorska – Politechnika Wrocławska.
• Metryka-Telka M., Styś-Maniara M., Dołhańczuk-Śródka A., 2022. Activity of 222Rn in tap water in Kielce County. Structure and Environment, 14: 55–62. DOI: 10.30540/sae-2022-007.
• Otton K.J., 1992. The Geology of Radon. U.S. Department of the Interior/USGS.
• Pachocki K.A., Wieprzowski K., Bekas M., Różycki Z., 2009. Występowanie radonu 222Rn w wodach leczniczych. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 60(2): 129–136.
• Przylibski T.A., 2005. Radon. Składnik swoisty wód leczniczych Sudetów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• Przylibski T.A., 2018. Radon: a radioactive therapeutic element. Geological Society. Special Publications, 451: 209–236. DOI:10.1144/sp451.7.
• Przylibski T.A., Maciejewski P., Zagożdżon K.D., Zagożdżon P.P., 2022. Szybkość uwalniania się 222Rn z wód podziemnych do atmosfery. Przegląd Geologiczny, 70(10): 742–750. DOI: 10.7306/2022.27.
• Richon P., Klinger Y., Tapponnier P., Li Ch.-X., Van Der Weird J., Perrier F., 2010. Measuring radon flux across active faults: Relevance of excavating and possibility of satellite discharges. Radiation Measurements, 45(2): 211–218. DOI: 10.1016/ j.radmeas.2010.01.019.
• Riudavets M., de Herreros M.G., Besse B., Mezquita L., 2022. Radon and Lung Cancer: Current Trends and Future Perspectives. Cancers, 14(13): 3142. DOI: 10.3390/cancers14133142.
• Rupak W.Q., Nabaz A., Karwan W.Q., Saddon T.A., Hewa Y.A., 2021. Relationship between radon concentration and physicochemical parameters in groundwater of Erbil city, Iraq. Journal of Radiation Research and Applied Sciences, 14(1): 61–69.10.1080/16878507.2020.1856588.
• Sasaki T., Gunji Y., Okuda T., 2004. Radon emanation dependence on grain configuration. Journal of Nuclear Science and Technology, 41(10): 993–1002.
• Skupio R., Kowalska S., Jankowski L., 2018. Analysis of influence of environmental conditions and natural gamma radiation for radon concentration measurements. Nafta-Gaz, 74(8): 584–591.DOI: 10.18668/NG.2018.08.03.
• Vaupotič J., Gregorič A., Kobal I., Žvab P., Kozak K., Mazur J., Kochowska E., Grządziel D., 2010. Radon concentration in soil gas and radon exhalation rate at the Ravne Fault in NW Slovenia. Natural Hazards and Earth System Sciences, 10(4): 895–899. DOI: 10.5194/nhess-10-895-2010.
• Zalewski M., Karpińska M., Mnich Z., Kapała J., 1997. Koncentracja radonu w wodzie na obszarze północno-wschodniej Polski. Przegląd Geologiczny, 45(5): 523–525.
• Zdrojewicz Z., Belowska-Bień K., 2004. Radon i promieniowanie jonizujące a organizm człowieka. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 58: 150–157.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).