Założenia teorii CPTED w uodpornieniu infrastruktury krytycznej portu lotniczego

• Autorzy: Tyburska A.

Warianty tytułu

EN

Assumptions of CPTED theory immunization in the critical infrastructure of the airport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Akty terrorystyczne są typowymi zagrożeniami, które prowokują sytuacje kryzysowe o znacznych rozmiarach nie tylko w skali kraju, ale również państw czy regionów. Szczególne zainteresowanie terrorystów zawsze wzbudzać będą elementy infrastruktury państwa, które określane są jako kluczowe dla codziennego funkcjonowania ludzi i administracji publicznej. Porty lotnicze obsługujące ludzi oraz zapewniające szybki przewóz towarów są w szczególnym zainteresowaniu współczesnych terrorystów. Ataki terrorystyczne skierowane na elementy infrastruktury portu lotniczego spowodować mogą zarówno ich zniszczenie, uszkodzenia, jak również zainicjować awarie skutkujące nie tylko olbrzymimi stratami materialnymi, ale co istotne, śmiercią oraz uszkodzeniem ciała znacznej liczby osób. W konsekwencji wywołać mogą poczucie braku bezpieczeństwa, panikę oraz rezygnację z korzystania z usług gwarantowanych przez przewoźników i porty lotnicze. Opracowanie realnych, a zarazem skutecznych planów ochrony, opartych na wynikach badań i analiz naukowych oraz dobrych praktykach - pozwala na skuteczną ochronę kluczowego obszaru portu lotniczego, a w sytuacji kryzysowej - na zminimalizowanie kosztów będących następstwem przeprowadzonego ataku. Koncepcja Crime Prevention Trough Environmental Design (CPTED) zapobiegania przestępczości przez kształtowanie przestrzeni koncentruje się na przestrzeni fizycznej jako istotnym czynniku wpływającym na zachowania przestępcze. Przestrzeń ta w różny sposób powiązana jest z aktem przestępczym. Teoria kształtowania bezpiecznych przestrzeni zakłada, że przestępcy w sposób racjonalny dokonują wyboru celu, a ich decyzje poparte są analizą warunków istniejących w danej przestrzeni (szacowanie ryzyka). Ich wybór dotyczy zarówno miejsc, które preferują jako miejsca popełnienia przestępstw, jak również obszarów, których unikają. Celem artykułu jest przedstawienie elementów koncepcji CPTED, które zostały zaadoptowane w ochronie infrastruktury portów lotniczych.

EN

Terrorist acts are typical threats that provoke a crisis or considerable size not only in the country but also in the countries or regions. Terrorist interest will always be aroused by elements of state infrastructure, which are defined as essential for the daily functioning of people and public administration. Airports serving people and providing fast transport of goods are of particular interest to modern terrorists. Terrorist attacks targeting the airport infrastructure can cause both their destruction and damage, as well as initiate breakdowns that result in not only huge material losses, but significant deaths and damage to a substantial number of people. As a consequence, they may cause insecurity, panic and abandon the use of services guaranteed by carriers and airports. Developing real and effective protection plans, based on the results of research and analysis and good practice - allows for effecive protection of a key airport area and, in a crisis situation, to minimize costs resulting from an attack. The Crime Prevention Trough Environmental Design (CPTED) concept of prevention of crime by shaping space focuses on physical space as an important factor influencing criminal behavior. This space is connected in various ways with the criminal act. The theory of shaping safe spaces assumes that criminals make a rational choice of purpose, and their decisions are supported by an analysis of the conditions existing in a given space (risk analysis). Their choice applies to both the places they prefer as the crime scene and the areas they avoid. The aim of the article is to present elements of the CPTED concept, which may be adopted in the protection of airport infrastructure.

Słowa kluczowe

PL

terroryzm; bezpieczne przestrzenie; uodpornienie; infrastruktura krytyczna

EN

terrorism; safe areas; immunization; critical infrastructure

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Przegląd Komunikacyjny
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 73, nr 1
• Strony: 2--7
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Tyburska A.

• Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Wydział Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Bibliografia

• [1] Atlas l.R, 21st Century Security and CPTED. Designing for Critical Infrastructure Protection and Crime Prevention, CRC Press, London-New York 2008, s. 11.
• [2] Bendyk E., Melomolekuły "Polityka" 2006, nr 2574, s. 78-79.
• [3] Gizicki W., Państwo wobec cyberterroryzmu (w:) Cyberterroryzm zagrożeniem XXI wieku. Perspektywa politologiczna i prawna, red. A. Podraza, P. Potakowski, K. Wiak, Wyd. Difin, Warszawa 2013, s.46-47.
• [4] Głowacki R., Łojek K., Ostrowska E., Tyburska A., Urban A. CPTED jako strategia zapewnienia bezpieczeństwa społeczności lokalnej, Wyd. WSPol., Szczytno 2010, s.17; 25; 33; 35; 36.
• [5] Lewis T.G., Critical lnfrastructure Protection in Homeland Security. Defending a networked nation, Wyd. Wiley-Interscience, New Jersey 2006, s.4.
• [6] Lidel K., Cyberbezpieczeństwo - wyzwanie przyszłości. Działania społeczności międzynarodowej (w:) Bezpieczeństwo w XXI wieku. Asymetryczny świat, red. K. Liedel, P. Piasecka, T.R. Aleksandrowicz, Wyd. Difin, Warszawa 2011, s.446-447.
• [7] Łojek K., Metodyka rozwiazywania problemów kryminalnych, WSPol., Szczytno 2008.
• [8] Radvanowsky R., McDougall A., Crittical Infrastructutre. Homelad Security and Emergerncy Preparedness, Wyd. CRC Press, London-New York 2010, s.4.
• [9] Siadkowski A. K., Bezpieczeństwo i ochrona w cywilnej komunikacji lotniczej na przykładzie Polski, Stanów Zjednoczonych i Izraela, Wyd. WSPol., Szczytno 2013, s. 201.
• [10] Sienkiewicz P., Bezpieczeństwo w globalnym społeczeństwie informacyjnym (w:) Współczesny wymiar terroryzmu. Przeciwdziałanie zjawisku, red. J. Gryz, R. Kwećka, Wyd. AON, Warszawa 2007, s. 93-96.
• [11] Sullivant J., Strategies for Protecting National Critical lnfrastructure Assets. A Focus on problem-Solving, New Jersey 2007, s. 111.
• [12] Świeboda H., Prognozowanie zagrożeń dla bezpieczeństwa informacyjnego (w:) Współczesny wymiar terroryzmu. Przeciwdziałanie zjawisku, red. J. Gryz, R. Kwećka, Wyd. AON, Warszawa 2007, s.127.
• [13] Toffler A., Toffler H., Wojna i antywojna. Jak przetrwać na progu XXI wieku?, Wyd. Kurpisz, Poznań 2006, s. 239.
• [14] Tyburska A ., Ochrona infrastruktury krytycznej w Polsce - wyzwania w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego, "Zeszyty Naukowe AON". Dodatek, Warszawa 2013, 98-99.
• [15] Wielki Słownik Języka Polskiego, www.wsjp.pl, 10.10.2017r.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).