Środki zmiękczające i ich wpływ na właściwości użytkowe wyrobów włókienniczych

• Autorzy: Gajdzicki Bogumił

Identyfikatory

DOI

10.15199/60.2019.03.3

Warianty tytułu

EN

Softeners and their influence on the use performance of textile products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Użytkownicy wyrobów włókienniczych oczekują od odzieży i szeregu tekstylnych produktów stosowanych w gospodarstwie domowym nie tylko pożądanych efektów barwnych, ale również komfortu użytkowego: to jest przyjemnego chwytu, układalności, zmniejszonej przecieralności. Te wszystkie wymagania powodują, że technolodzy projektujący końcowe wykończenie tkanin czy dzianin poszukują coraz to innych środków chemicznych modyfikujących fizykochemiczne i mechaniczne właściwości wyrobu. Jedną z takich grup związków są środki zmiękczające. Obecnie do grupy klasycznych związków na bazie kondensacji alifatycznych węglowodorów tłuszczowych coraz szersze zastosowanie zyskują produkty pochodne silikonów. Środki zmiękczające są również stosowane z powodu ułatwienia przerobu półproduktów włókienniczych lub zmniejszenia problemów w procesie szycia odzieży. Szeroka gama różnie modyfikowanych środków zmiękczających oraz inne związki chemiczne zapobiegające przedwczesnej destrukcji czy rozwojowi mikroorganizmów na wyrobie w czasie długiego transportu czy magazynowania, często w ekstremalnych warunkach klimatycznych, powoduje niepożądany efekt powstawania plam czy miejscowego żółknięcia. Z obserwacji wynika, że zjawisko to się nasila w ostatnim czasie, czemu sprzyja coraz większe zanieczyszczenie środowiska. Dlatego dokonując wyboru odpowiedniego środka zmiękczającego należy uwzględniać nie tylko uzyskanie właściwego efektu związanego z odczuciem dotyku, ale również rozważyć warunki w jakich może znaleźć się dany wyrób i jego dalsze wykończenie, aby uniknąć niepożądanego efektu. W opracowaniu przedstawiono charakterystykę środków zmiękczających oraz podano przyczyny powstawania zażółcenia wyrobów włókienniczych.

EN

Textile users expect from the clothing and a range of household textile products not only the expected color effects, but also the comfort of use, that is a pleasant grip, consistency, reduced friction. All these requirements mean that technicians who design the finishing of fabrics or knits look for other chemicals that modify the physicochemical and mechanical properties of the product. One such group of compounds is softening agents. At present, with group of classical compounds based on the condensation of aliphatic hydrocarbons products obtain from silicones are increasingly used. Softeners are also used to facilitate the processing of textile intermediates or to reduce problems in the sewing process. A wide range of various softeners and other chemicals that prevent on fibres premature destruction or microorganisms grow on the product during long transport or storage, often under extreme climatic conditions, cause undesirable stain or local yellowing. Observation shows that this phenomenon has intensified recently, which is conducive to increasing environmental pollution. Therefore, when selecting the right softening agent, it is important to consider not only the proper touch sensation, but also the conditions under which the product can be found, its further finish to avoid undesirable effects. The paper presents the characteristics of softeners, the causes of yellowness of textile products are given.

Słowa kluczowe

PL

środki zmiękczające; właściwości użytkowe wyrobów włókienniczych; komfort użytkowania

EN

softeners; use performance of textile products; comfort of use

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 3
• Strony: 30--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gajdzicki Bogumił

• Stowarzyszenie Polskich Chemików Kolorystów

Bibliografia

• [1] KEMI2013. Hazardous chemicals in textiles. Report of the government assignment, 3/13 Swedish Chemicals Agency.
• [2] http://www.futuremarketinsights.com/press-release/textile-auxiliaries- -market.
• [3] Laskowski T. 2005. XXI Seminarium Polskich Kolorystów, Olsztyn 21- 24.09.2005 p. 55-77. ISBN 83-9080-49-6-4.
• [4] Nostadt K., R.Zyschka. 1997. Colorage, January, p. 53-58.
• [5] Wahle B., J. Falkowski. 2002. Rev. Progres Coloration 32, str. 118-137.
• [6] Tomasino C. 1992. Chemistry & Technology of Fabric Preparation & Finishing.
• [7] Habereder, P. 2002. Melliand Textilberichte, 5.
• [8] Jackiewicz-Kozanecka L. 1985. Chemiczne podstawy apretur szlachetnych. Warszawa: WNT.
• [9] Michałowska J. 2004. Przegląd Włókienniczy nr 11.
• [10] Chattopadhyay D. P., D. D. Vyas. 2010. Indian J. of Fibre & Textile Research, 35, str. 68-72.
• [11] Michałowski W. 2005. Przegląd Włókienniczy nr 7.
• [12] Gokarneshan et al. 2015. Inter. J. of Applied Eng. & Tech., vol 5.
• [13] Purohit P. S., P. Samasundaran 2014. J. of Colloid and Interface Sci. 426, 235-240.
• [14] Goodyear N. et al. 2014. American J. of Infection Control 42, p. 462-463.
• [15] Lota A. 2007. Praca dyplomowa magisterska, wykonana w Zakładzie ChOWW Instytutu Architektury Tekstyliów Politechniki Łódzkiej.
• [16] Bugajny M. 2008. Praca dyplomowa magisterska, Instytut Architektury Tekstyliów.
• [17] Chattopadhyay D. P., D. D. Vyas. 2010. Indian J. of Fibre & Textile Research, 35, 68-72.
• [18] Farzana N., A.SmritiS. 2015. Inter. J. of Current Eng. and Techn. Vol 5, No. 1.
• [19] Pelińska M. 2005. Praca dyplomowa magisterska, wykonana w Katedrze ChOWW PŁ i ZTK “Teofilów".
• [20] Gajdzicki B., T. Wódka. 2009. XXV Seminarium Polskich Kolorystów, Tarnów 23-26. 09. 2009, p. 108-124. ISBN 978-83-927176-1-4.
• [21] Skinner M. W., C.Qian, S.Grigoros, D.Halloran, B.Zimmerman. Text. Res. J. 69.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).