Defining maritime space typology based on economic land-sea interaction. The case of the Polish Baltic Sea coast

Szejgiec-Kolenda, B.; Pardus, J.; Zaucha, J.

doi:10.5604/01.3001.0012.8173

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Defining maritime space typology based on economic land-sea interaction. The case of the Polish Baltic Sea coast

Autorzy

Szejgiec-Kolenda B. , Pardus J. , Zaucha J.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.8173

Warianty tytułu

Typologia przestrzeni morskiej na podstawie interakcji ekonomicznych ląd-morze. Przykład polskiego wybrzeża Morza Bałtyckiego

Języki publikacji

Abstrakty

The purpose of the paper is to develop the first land-sea space typology on the basis of key characteristics of its economic use in the Polish conditions. Based on the criterion of exploitation of marine areas and significance of marine economy sectors in coastal municipalities, the following types of marine space have been distinguished: A (areas of particular planning concern for the regions of high intensity of activities both at land and sea), B (areas of a chance for diversification of economic development based on ecosystem services and abiotic marine areas), W (areas associated with unused inland potential), Z (areas of low intensity of economic land-sea links), and G (areas where the land-sea interaction does not constitute a significant mechanism of spatial development), as well as three intermediate types: AB, WZ and BZ. The paper analyses both the benefits, such as taking into account local characteristics and intensity of economic exploitation of land and sea, and the challenges of the methodology to be further developed (data limitations, the problem of determining a distance for interactions). The conclusions explain how maritime space typology based on economic land-sea interaction may influence soft space planning for maritime areas.

Celem artykułu jest wypracowanie pierwszej typologii przestrzeni lądowo-morskiej na podstawie kluczowych charakterystyk jej ekonomicznego wykorzystania w warunkach polskich. Na podstawie kryterium wykorzystania obszarów morskich i znaczenia sektorów gospodarki morskiej w gminach nadmorskich wyróżniono główne rodzaje przestrzeni morskiej: A (obszary szczególnej troski planistycznej związane z intensywnym użytkowaniem zarówno na lądzie i morzu), B (obszary szansy dywersyfikacji rozwoju gospodarczego bazującego na usługach ekosystemowych i abiotycznych obszarach morskich), W (obszary związane z niewykorzystanym potencjałem na lądzie), Z (obszary niskiej intensywności powiązań ekonomicznych ląd-morze) i G (obszary, dla których oddziaływanie ląd-morze nie stanowi znaczącego mechanizmu rozwoju przestrzennego) oraz trzy typy pośrednie: AB, WZ i BZ. Artykuł analizuje zarówno korzyści wypracowanej metodologii, takie jak uwzględnienie cech lokalnych i intensywności gospodarczego wykorzystania obszarów na styku lądu i morza, jak i wyzwania związane z metodologią wymagające dalszych prac (ograniczenia w dostępności danych, problem określania dystansu oddziaływania interakcji). W podsumowaniu wyjaśniono, w jaki sposób opracowana typologia przestrzeni morskiej wpisuje się w dyskusję na temat przestrzeni morskiej jako „soft space” i gospodarowanie przestrzenią morską.

Słowa kluczowe

maritime spatial planning land use planning economic land-sea interactions Baltic Sea

planowanie przestrzenne obszarów morskich planowanie przestrzenne interakcje gospodarcze ląd-morze Morze Bałtyckie

Wydawca

Instytut Morski w Gdańsku

Czasopismo

Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku

Rocznik

2018

Tom

Vol. 33, No. 1

Strony

223--232

Opis fizyczny

Bibliogr. 36 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szejgiec-Kolenda B.

Institute of Geography and Spatial Organization, Polish Academy of Sciences, Poland

autor

Pardus J.

Maritime Institute, Gdańsk, Poland

autor

Zaucha J.

Maritime Institute, Gdańsk, Poland, Institute for Development, Sopot, Poland

Bibliografia

[1] Zaucha J. (2018). Gospodarowanie przestrzenią morską. Warsaw: Sedno.
[2] Davoudi S., Zaucha J., Brooks E.(2016) Evolutionary resilience and complex lagoon systems: Evolutionary resilience and complex lagoon systems. Integrated Environmental Assessment and Management, 12(4): 711-718 .
[3] Schultz-Zehden A., Weig B., Lukic I. (2019). Maritime Spatial Planning and the EU’s Blue Growth Policy: Past, present and future perspectives. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 121-149. https:// link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_6.
[4] Szejgiec-Kolenda B., Zaucha J., (2019). Dealing with Maritime Economy at the Local Level. Trends along the Coastal Poland. SHS Web of Conferences 58, 01028. https:// www.shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2018/19/shsconf_globmar2018_01028/ shsconf_globmar2018_01028.html.
[5] Zaucha J., Brodzicki T. (2016). Niebieski wzrost w Polsce. In: Klimek H. (Ed.) Porty morskie w perspektywie przestrzennej, ekonomicznej, transportowej, logistycznej i społecznej. Gdańsk–Sopot: University of Gdańsk Publishing, pp. 129-155.
[6] Varjopuro R., Soininen N., Kuokkanen T., Aps R., Matczak M., Danilova L. (2015). Communiqué on the results of the research on blue growth in the selected international projects aimed at enhancement of maritime spatial planning in the Baltic Sea Region (BSR). Bulletin of the Maritime Institute in Gdańsk, 30(1): 72-77.
[7] Calado H., Papaioannou E. A.,Caña-Varona M., Onyango V., Zaucha J., Przedrzymirska J., Roberts T., Sangiuliano S.J., Vergílio M. (2019). Multi-uses in the Eastern Atlantic: Building bridges in maritime space. Ocean & Coastal Management, 174: 131-143.
[8] Lillebø A.I., Somma F., Norén K., Gonçalves J., Alves M.F., Ballarini E., Bentes L., Bielecka M., Chubarenko B.V., Heise S., Khokhlov V., Klaoudatos D., Lloret J., Margonski P., Marín A., Matczak M., Oen A.M., Palmieri M.G., Przedrzymirska J., Różyńsk G., Sousa A.I., Sousa L.P., Tuchkovenko Y., Zaucha J. (2016). Assessment of marine ecosystem services indicators: Experiences and lessons learned from 14 European case studies. Integrated Environmental Assessment and Management, 12(4): 726–734.
[9] Kidd S., Jones H., Jay S. (2019). Taking Account of Land-Sea Interactions in Marine Spatial Planning. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 245-270 https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_11.
[10] Gee K., Kannen A., Adlam R., Brooks C., Chapman M., Cormier R., Fischer C., Fletcher S., Gubbins M., Shucksmith R., Shellock R. (2017). Identifying culturally significant areas for marine spatial planning. Ocean & Coastal Management 136 : 139-147.
[11] McKinley E., Acott T., Stojanovic T. (2019) Socio-cultural Dimensions of Marine Spatial Planning. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 151-174 https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_7.
[12] Saunders F. P., Gilek M., Tafon R. (2019). Adding People to the Sea: Conceptualizing Social Sustainability in Maritime Spatial Planning. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 175-199 https:// link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_8.
[13] Ramieri E., Bocci M., Markovic M. (2019). Linking Integrated Coastal Zone Management to Maritime Spatial Planning: The Mediterranean Experience. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 271-294 https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_12.
[14] Zaucha J. (2012). Offshore spatial information – maritime spatial planning in Poland. Regional Studies, 46(4): 459–473.
[15] Janssen H., Kidd S., Kvinge T. (2013). A Spatial Typology for the Sea: A contribution from the Baltic. Marine Policy, 42: 190-197.
[16] Shaw D.P., Kidd S., McGowan L., Jay S.A. (2013). ESaTDOR: European Seas and Territorial Development, Opportunities and Risks, Final Report. Luxembourg: ESPON, the European Observation Network for Territorial Development and Cohesion.
[17] Zaucha J.(2018). Methodology of maritime spatial planning in Poland. Journal of Environmental Protection and Ecology , 19(2): 713–720.
[18] Zaucha J., Matczak M., Pardus J., Faściszewski J., Rekowska J., Dendewicz S., Jastrzębski L., Nowoświecka D., Nowotarska M., Smutek J., Jaksina T., Woziński R., Izdebski M., Kaszczyszyn P., Boniecka H., Gajda A., Adamowicz M., Łączkowski T., Kuzebski E., Margoński P., Nermer T., Pelczarski W., Psuty I., Rakowski M., Szymanek L., Kowalczyk U., Kalinowski M., Szwankowska B., Kuszewski W., Szymańska M., Hac B., Gajewski J., Kałas M., Kapiński J., Wróblewski R., Brzeska P., Kruk-Dowgiałło L., Gorczyca M., Kordala I., Kuczyński T., Michałek M., Olenycz M., Osowiecki A., Pieckiel P., Przedrzymirska J., Rakowska I., Komornicki T., (2015). Studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich. Gdańsk: Maritime Institute in Gdańsk.
[19] Zaucha J. (2019). Can Classical Location Theory Apply to Sea Space? [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 97-119 https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_5.
[20] Surís-Regueiro J. C., Garza-Gil M. D., Varela-Lafuente M. M. (2013). Marine economy: A proposal for its definition in the European Union, Marine Policy, 42:111-124 DOI: http:// dx.doi.org/10.1016/j.marpol.2013.02.010.
[21] Colgan C. S., (2004) Measurement of the ocean and coastal economy: theory and methods. National Ocean Economics Project, USA.
[22] Brodzicki T., Zaucha J., (2013). Analiza “niebieskiego wzrostu”, polityki morskiej oraz strategii UE dotyczącej Regionu Morza Bałtyckiego. Analiza dla Polski. Dokumenty robocze Working papers Instytutu Rozwoju, 4/2013.
[23] Zaucha J., Matczak M. (2018) Role of maritime ports and shipping in the creation of the economic value of the sea areas. SHS Web of Conferences 58,01033 https://www. shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2018/19/shsconf_globmar2018_01033/ shsconf_globmar2018_01033.html.
[24] Flannery W., Clarke J., McAteer B. (2019) Politics and Power in Marine Spatial Planning. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 201-217 https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_9.
[25] Zaucha J., Conides C., Klaoudatos D., Noren K. (2016). Can the ecosystem services concept help in enhancing the resilience of land-sea social-ecological systems? Ocean & Coastal Management, 124: 33-41.
[26] Zaucha J., Davoudi S., Slob A., Bouma G., Van Meerkerk I., Oen A.M., Breedveld G.D. (2016). State-of-the-lagoon reports as vehicles of cross-disciplinary integration. Integrated Environmental Assessment and Management, 12(4): 690-700.
[27] Faludi A. (2019). The Poverty of Territorialism. A Neo-Medieval View of Europe and European Planning. Cheltenham, Northampton: Edward Elgar.
[28] Allmendinger P., Haughton G. (2009). Soft spaces, fuzzy boundaries, and metagovernance: the new spatial planning in the Thames Gateway. Environment and Planning A, 41: 617-633.
[29] Allmendinger P., Haughton G. (2010) Spatial planning, devolution, and new planning spaces. Environment and Planning C: Government and Policy, 28: 803-818.
[30] Jay S. (2018). The shifting sea: from soft space to lively space. Journal of Environmental Policy & Planning, 20 (4): 450-467.
[31] Zaucha J., Matczak M., Witkowska J. (2019) Maritime space and its development Regional and Local Studies Quarterly [In press].
[32] Weig B., Schultz-Zehden A. (2019) Spatial Economic Benefit Analysis: Facing integration challenges in maritime spatial planning. Ocean & Coastal Management, 173: 65-76.
[33] Ehler C., Zaucha J., Gee K. (2019). Maritime Spatial Planning at the interface of research and practice. [In:] Zaucha J., Gee K., (Eds.) Maritime Spatial Planning, past, present, future. Palgrave, London, pp. 1-21. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-98696-8_1.
[34] Ansong, J., Calado, H., & Gilliland, P. (2019). A Multifaceted Approach to Building Capacity for Marine/Maritime Spatial Planning: Review and Lessons from Recent Initiatives. Marine Policy DOI: 10.1016/j.marpol.2019.01.011 https://www.researchgate. net/publication/330997165_A_multifaceted_approach_to_building_capacity_for_ marinemaritime_spatial_planning_based_on_European_experience.
[35] Komornicki T., Ciołek D. (2017) Territorial capital in Poland. [In:] Bradley J., Zaucha J. (Eds.) A missing link between economic growth and welfare. Lessons from the Baltic Tiger. Gdańsk University of Gdańsk, pp. 93-143.
[36] Przygodzki Z. (2016). Kapitał terytorialny w rozwoju regionów. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica, 2(319): 83-97.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-22b0a430-b40e-4f39-a1d8-aaa3488d9d29