Związki organiczne oznaczane jako AOX w uzdatnianej wodzie

• Autorzy: Nowacka A , Włodarczyk-Makuła M , Dąbek L , Ozimina E

Warianty tytułu

EN

Organic substances determined as AOX in treated water

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badań dotyczące zmian sumarycznego stężenia związków organicznych podczas procesów uzdatniania wody. Próbki wody pobrano w sezonie wiosennym w wybranym zakładzie uzdatniania wody. W tym zakładzie procesy uzdatniania prowadzone są równolegle w dwóch niezależnych ciągach technologicznych. Próbki do badań pobrano po kolejnych etapach uzdatniania jako chwilowe. Analizie poddano próbki wody: surowej, po ozonowaniu wstępnym, koagulacji objętościowej i sedymentacji, koagulacji kontaktowej w pulsatorach, filtracji na filtrach piaskowych pospiesznych, po ozonowaniu pośrednim, adsorpcji na filtrach węglowych oraz końcowej dezynfekcji z zastosowaniem chloru. Dodatkowo wodę uzdatnioną poddano ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe w warunkach laboratoryjnych. Jakość wody scharakteryzowano poprzez wykonanie wybranych wskaźników jakości wody, takich jak: pH, mętność, chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZTCr) oraz absorbancja w nadfiolecie UV254 (przed i po sączeniu). Mętność w wodzie surowej była w zakresie od 4,92 do 5,60 NTU. Po końcowym etapie uzdatniania usunięcie związków powodujących mętność w odniesieniu do wody surowej wynosiło 91÷92%. W przypadku ChZTCr odnotowano obniżenie wartości o 60% w pierwszej linii produkcyjnej, podczas gdy w drugiej wartość ChZTCr była na poziomie początkowej (5% mniejsza). Stężenie związków chlorowcoorganicznych wyrażono poprzez oznaczenie wskaźnika AOX (adsorbowalne związki chlorowcoorganiczne). Wskaźnik ten jest stosowany do oznaczania grupy halogenowych pochodnych organicznych adsorbowanych na węglu aktywnym. Stężenie AOX w wodzie pobieranej z ujęcia powierzchniowego wprowadzanej do ciągu uzdatniania było w zakresie 0,104÷0,140 mg Cl-/dm3. W wodzie uzdatnionej natomiast stężenia były większe i wahały się w granicach od 0,142 do 0,153 mg C-/dm3.

EN

The paper presents research results concerning changes in the total concentration of organic substances during water treatment processes. The water samples were collected in the spring season in the selected water treatment plant. In this WTP water treatment processes are carried out simultaneously in two independent production lines. Water for treatment is collected from two independent water supply sources. Raw water transferred to the first line is derived from dam reservoir. In case of the second line, water is taken from two independent surface water intakes. Samples for analysis were taken after successive stages of treatment. The subject of analysis were: raw water, water after pre-ozonation, classical coagulation and sedimentation, water after coagulation using pulsators, filtration through sand filters, water after intermediate ozonation, adsorption on activated carbon and water after final chlorine-disinfection. In addition, treated water was exposed to ultraviolet radiation in the laboratory conditions. Water quality was characterized by performing selected indicators of water quality, such as: pH, turbidity, chemical oxygen demand (CODCr) and UV absorbance at 254 nm (before and after filtration through 0.45 μm membrane filters). The value of the turbidity in the raw water was in the range of 4.92÷5.60 NTU. In the case of absorbance at 254 nm value (after filtration) and CODCr concentration were ranged between 0.044÷0.078 and 8.2÷19.7 mg O2/dm3, respectively. After the final treatment stage removal of compounds causing the turbidity, in relation to raw water was 91÷92%. In the case of CODCr concentration there was a decline of 60% in the first production line, while on the second line the value of CODCr was on the initial level (5% lower). In the case of UV absorbance at 254 nm before and after filtration there was a decrease in a range of 93÷96% and 98÷99%, respectively. The concentration of halogenated organic substances was expressed by determining AOX indicator (adsorbable organic halogens). This indicator is used to designate a group of organic halogen derivatives adsorbed on activated carbon. The concentration of AOX in water taken from surface intake introduced into the treatment was in the range of 0.104÷0.140 mg Cl−/dm3, whereas in the treated water ranged between 0.142÷0.153 mg Cl−/dm3.

Słowa kluczowe

PL

uzdatnianie wody; związki organiczne; adsorbowalne na węglu aktywnym związki organiczne; AOX

EN

water treatment; organic substances; adsorbable organic halogens on activated carbon; AOX

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 16, nr 1
• Strony: 69--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Nowacka A

• Politechnika Częstochowska, Instytut Inżynierii Środowiska ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Włodarczyk-Makuła M

• Politechnika Częstochowska, Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków ul. J.H. Dąbrowskiego 69, 42-200 Częstochowa

autor

Dąbek L

• Politechnika Świętokrzyska, Katedra Inżynierii i Ochrony Środowiska al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce

autor

Ozimina E

• Politechnika Świętokrzyska, Katedra Inżynierii i Ochrony Środowiska al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce

Bibliografia

• [1] Bezak-Mazur E., Dąbek L., Ozimina E., Ługowanie związków chlorowcoorganicznych z osadów ściekowych do fazy wodnej w warunkach modelowych, Rocznik Ochrona Środowiska 2008, 10, 351-366.
• [2] Juszczyk D., Bebek M., Mitko K., Oznaczanie adsorbowalnych organicznie związanych chlorowców (AOX) w wodzie i ściekach, Przegląd Geologiczny 2010, 58, 1, 65-68.
• [3] Shomar B., Sources of adsorbable organic halogens (AOX) in sludge of Gaza, Chemosphere 2007, 69, 1130-1135.
• [4] Figna E., Olsińska U., The influence of surface water treatment processes on adsorbable organic halogens (AOX) formation, Polish Journal of Environmental Studies 2009, 18, 2B, 17- -23.
• [5] Włodyka-Bergier A., Bergier T., The influence of organic matter quality on the potential of volatile organic water chlorination products formation, Archives of Environmental Protection, 2011, 37, 4, 25-35.
• [6] Kowal A.L., Świderska-Bróż M., Oczyszczanie wody, WN PWN, Warszawa 2009.
• [7] Jancewicz A., Dmitruk U., Kwiatkowska A., Badania zawartości wybranych substancji halogenoorganicznych (AOX) w wodzie i ściekach, Ochrona Środowiska 2011, 33, 1, 25-29.
• [8] Kowalska M., Dudziak M., Bohdziewicz J., Usuwanie kwasów halogenooctowych z wody w bioreaktorze z enzymatyczną membraną ultrafiltracyjną, Nauka Przyroda Technologie 2011, 5, 4, 1-9.
• [9] Nawrocki J., Uboczne produkty utleniania i dezynfekcji wody-doświadczenia ostatnich 30 lat, Ochrona Środowiska 2005, 27, 4, 3-12.
• [10] Nawrocki J., Biłozar S., Ilecki W., Kasprzyk-Hordern B., Utlenianie w technologii uzdatniania wody, [w:] Uzdatnianie wody, Część 1, red. J. Nawrocki, WN PWN, Warszawa 2010, 218-361.
• [11] Dojlido J., Ekologia i ochrona środowiska, Wyd. Politechniki Radomskiej, Radom 1997.
• [12] Rosińska A., Badania zawartości polichlorowanych bifenyli w wodzie i osadach dennych Warty na wysokości Częstochowy, Ochrona Środowiska 2010, 32, 1, 15-20.
• [13] Bezak-Mazur E., Dąbek L., Ozimina E., Assessing the migration of organic halogen compounds from sewage sludge to a liquid phase, Environment Protection Engineering 2007, 33, 2, 45-51.
• [14] Noma Y., Yamane S., Kida A., Adsorbable organic halides (AOX), AOX formation potential, and PCDDs/DFs in landfill leachate and their removal in water treatment processes, J. Mater. Cycles Waste Manag. 2001, 3, 126-134.
• [15] Piaścik M., Parametr AOX jako wskaźnik zanieczyszczenia środowiska związkami chloroorganicznymi, Analityka: Nauka i Praktyka 2006, 4, 23-27.
• [16] Olsińska U., Figna E., Monitoring adsorbowalnych chlorowcopochodnych związków organicznych (AOX) w wodach powierzchniowych i podziemnych ujmowanych dla celów wodociągowych, cz. I, Ochrona Środowiska 2007, 29, 1, 16-20.
• [17] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, DzU Nr 72, poz. 46.
• [18] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny wód podziemnych, DzU Nr 143, poz. 896.
• [19] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, DzU Nr 72, poz. 466.
• [20] Nowacka A., Włodarczyk-Makuła M., Sperczyńska E., Turek A., Zmiany stężenia ogólnego węgla organicznego w wodzie podczas procesów uzdatniania, Technologia Wody 2013, 1, 14-17+23.
• [21] Dąbek L., Ozimina E., Oznaczenie stężenia związków chlorowcoorganicznych w próbkach środowiskowych z wykorzystaniem parametru AOX, Aparatura Badawcza i Dydaktyczna 2006, XI, 3, 186-195.