Wnętrza krakowskich kościołów w wiekach średnich w świetle źródeł materialnych : stan badań i nowe postulaty badawcze

• Autorzy: Węcławowicz T.

Warianty tytułu

EN

The interiors of Kraków churches in the Middle Ages in view of material sources : research state and new research demands

• Konferencja: Forum Architecturae Poloniae Medievalis (2 ; 2009 ; Kraków)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Licząca ponad sto lat historia badań nad wnętrzami krakowskich kościołów w wiekach średnich określiła stan naszej wiedzy w tym przedmiocie, ale ostatnie dekady wiedzę tę znacznie poszerzyły, zwłaszcza w wyniku prowadzonych na szeroką skalę prac konserwatorskich. Autor zwraca uwagę na problem wykorzystania tej wiedzy do współczesnych aranżacji konserwatorskich. W istocie przez cały ten czas tylko historycy systematycznie powiększali zasób opracowanych źródeł pisanych, natomiast źródła materialne pozostawały na dalszym planie i zwykle nie budziły takiego zainteresowania badawczego jak źródła pisane, tym bardziej że badania architektoniczne i architektoniczno-wykopaliskowe, towarzyszące pracom konserwatorskim w kościołach Krakowa, prowadzą niejednokrotnie do odkryć równie zaskakujących co kłopotliwych. Stan zachowania wielu reliktów wyklucza bowiem ich ekspozycję bez daleko idącej, a więc niepewnej historycznie, rekonstrukcji.

EN

The history behind the research of medieval interiors of Kraków churches is over hundred years old. It determined all we know in the field but the last few decades have extensively widened this knowledge, mainly due to the large-scale restoration works. The author points out the issue of using the knowledge in modern restoration arrangements. Actually, only the historians throughout this time have gathered the written sources. Material sources were left in the background, and usually did not rouse any interest among the researchers, especially in comparison to written sources. The other thing is that in many cases architectural and archaeological excavations led to discoveries which were both surprising and troublesome. The state of preservation of most relics makes them impossible to exhibit without a profound, thus historically dubious, reconstruction.

Słowa kluczowe

PL

kościoły krakowskie; średniowieczne wnętrza; prace konserwatorskie

EN

Kraków churches; medieval interiors; restoration works

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 108, z. 7-A
• Strony: 357--368
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., il.

Twórcy

autor

Węcławowicz T.

• Wydział Nauk Humanistycznych, Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego

Bibliografia

• [1] Bober M., Architektura przedromańska i romańska w Krakowie. Badania i interpretacje, Rzeszów 2008.
• [2] Dunin-Fischingerowa B., Małkowska-Holcerowa T., Kościół p.w. św. Franciszka i klasztor oo. Franciszkanów, [w:] Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. IV, Miasto Kraków, cz. II, Kościoły i klasztory Śródmieścia, Warszawa 1971, s. 108-125.
• [3] Dziechciaruk-Jędrak B., Figury rycerzy w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie jako pozostałość późnogotyckiego Grobu Wielkanocnego, „Folia Historiae Artium”, XXI, 1985, s. 65-87.
• [4] Goras M., Zaginione gotyckie kościoły Krakowa, Kraków 2003.
• [5] Jamroz J., Średniowieczna architektura dominikańska w Krakowie, „Rocznik Krakowski”, T. XLI, 1970, s. 5-28.
• [6] Kłosowski S., Stopka T., Tylutki J., Kościół św. Andrzeja w Krakowie. Konserwacja absydy południowej i malowideł romańskich. Program prac, Kraków 1995 (mps w archiwum Krakowskiej Pracowni Konserwacji Rzeźby).
• [7] Łatak K., Kanonicy Regularni Laterańscy na Kazimierzu do końca wieku XVI, Ełk 1999.
• [8] Miłobędzki A., Późnogotyckie typy sakralne w architekturze ziem polskich, [w:] Późny gotyk. Materiały z Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 1965, s. 83-112.
• [9] Muszyńska-Krasnowolska M., Kościół św. Katarzyny w Krakowie w świetle nowych badań, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury”, IV, 1935/36, s. 171-192.
• [10] Niewalda W., Uwagi o romańskich murach kościoła św. Floriana. Sprawozdanie z badań architektonicznych, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Floriana w Krakowie, red. Z. Kliś, Kraków 2007, s. 165-171.
• [11] Quirini-Popławski R., Rzeźba przedromańska i romańska w Polsce wobec sztuki włoskiej, Kraków 2006.
• [12] Radwański K., Kraków przedlokacyjny. Rozwój przestrzenny, Kraków 1975.
• [13] Ranothowicz S., Casimiriae civitatis urbi cracoviensis descripto... a Stephano Ranothowicz..., rkps w Bibliotece Jagiellońskiej, sygn. 3742, rkps XVII.
• [14] Rodzińska-Chorąży T., Węcławowicz T., Kolegiata p.w. św. Pawła na grodzie kaliskim, [w:] Kalisz wczesnośredniowieczny. Analiza reliktów, rekonstrukcje, relacje porównawcze, red. T. Baranowski, Kalisz 1998, s. 65-83.
• [15] Rodzińska-Chorąży T., Włodarek A., Romańskie malowidła ścienne w południowej apsydioli koscioła św. Andrzeja w Krakowie, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Klementynie Żurowskiej, Kraków 2005, s. 127-148.
• [16] Rojkowska H., Niewalda W., Kościół św. Mikołaja w Krakowie w świetle ostatnich badań 1995-1997, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Klementynie Żurowskiej, Kraków 2005, s. 159-169.
• [17] Stawowiak M., Późnoromańskie malowidła w apsydzie kościoła ŚŚ. Jan Chrzciciela i Katarzyny w Świerzawie, „Folia Historiae Artium”, XXII, 1986, s. 7-28.
• [18] Sudacka A., Niewalda W., Kościół św. Marka w średniowieczu. Badania historyczne i architektoniczne, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Marka w Krakowie, red. Z. Kliś, Kraków 2001, s. 159-169.
• [19] Szyper B., Lew leżący na ugiętych łapach, [w:] Kraków w chrześcijańskiej Europie X-XIII w., Katalog wystawy w Muzeum Historycznym miasta Krakowa, red. E. Firlet, E. Zaitz, Kraków 2006, s. 332-333.
• [20] Walicki M. (red.), Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku, Warszawa 1971.
• [21] Węcławowicz T., Architektura kościoła św. Krzyża w Krakowie. Historia badań i nowe pytania badawcze, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Krzyża w Krakowie, red. Z. Kliś, Kraków 1995, s. 35-46.
• [22] Węcławowicz T., Nawa kościoła św. Krzyża: Rekonstrukcja pierwotnych sklepień, odkrycie reliktów Grobu Wielkanocnego, kaplica bracka w wieży, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Krzyża w Krakowie cz. II, red. Z. Kliś, Kraków 1997, s. 197-205.
• [23] Węcławowicz T., Architektura kościoła św. Krzyża w wiekach średnich. Rezultaty prac badawczych z lat 1995-1997, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Krzyża w Krakowie cz. III, red. Z. Kliś, Kraków 1999, s. 55-82.
• [24] Węcławowicz T., O tym jak Kraków pokrył się białą szatą romańskich kościołów, [w:] Architektura Krakowa. Dzieje, badania, odnowa, I, red. A. Kadłuczka, „Czasopismo Techniczne” 9A-2003, Kraków 2003, s. 298-304.
• [25] Włodarek A., Gotycki kościół opactwa Benedyktynów w Tyńcu, „Sprawozdania z posiedzeń o/PAN w Krakowie”, 35/1, 1991, s. 91-93.
• [26] Włodarek A., Tyniec. Opactwo Benedyktynów p.w. ŚŚ. Piotra i Pawła, [w:] Architektura gotycka w Polsce, II, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa 1995, s. 246.
• [27] Włodarek A., Węcławowicz T., Krakowski kościół oo. Franciszkanów w wieku XIII, „Sprawozdania z posiedzeń o/PAN w Krakowie”, 33/2, 1989, s. 329-331.
• [28] Włodarek A., Węcławowicz T., Architektura krakowskiego kościoła franciszkanów w wieku XIII. Problemy i hipotezy badawcze. Proponowane rekonstrukcje, [w:] Studia z dziejów kościoła Franciszkanów w Krakowie, red. Z. Kliś, Kraków 2006, s. 45-80.
• [29] Zalewski W., Prace konserwatorskie przy odsłonięciu i ekspozycji rezerwatu romańskiego we wnętrzu kościoła św. Andrzeja w Krakowie 2001-2003, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Klementynie Żurowskiej, Kraków 2005, s. 121-126.
• [30] Zin W., Grabski W., Wczesnośredniowieczne budowle Krakowa w świetle ostatnich badań, „Rocznik Krakowski”, T. XXXVIII, 1966, s. 33-73.