Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Gęstość drewna jodły pospolitej (Abies alba Mill.) różnego pochodzenia w badaniach proweniencyjnych w Rogowie
Języki publikacji
Abstrakty
Silver fir (Abies alba Mill.), a valuable coniferous species, demonstrates significant variability in wood density, directly influencing other properties such as mechanical properties and industrial applications. This study investigates the density variations of silver fir wood originating from six different genetic provenances (Goszcz, Nieskurzów, Stary Sącz, Świętokrzyski Park Narodowy, Schwarzwald, and Kobiele Wielkie), all grown under identical environmental conditions at the Rogów LZD experimental area in Poland. Through a controlled experimental setup, samples were sectioned radially (from center to outer regions) and directionally (north and south), and their density was analyzed based on ISO 13061-2 standard. The results reveal distinct radial and directional density patterns, with higher densities consistently observed in the juvenile wood near the center compared to the mature wood in the outer part of the trunk. Wood of silver from the original origin, Schwarzwald, exhibited the highest average density among the other origins, while origins Goszcz and Kobiele Wielkie displayed more significant variability. These findings underscore the dominance of genetic factors over environmental influences in determining wood density in controlled conditions. The study’s outcomes have practical implications for forest management, breeding programs, and industrial applications, offering insights into the genetic potential for optimizing wood quality in silver fir.
Gęstość drewna jodły pospolitej (Abies alba Mill.) różnego pochodzenia w badaniach proweniencyjnych w Rogowie. Jodła pospolita (Abies alba Mill.) to cenny gatunek iglasty, który wykazuje znaczną zmienność gęstości drewna, co bezpośrednio wpływa na inne właściwości, takie jak właściwości mechaniczne i zastosowania przemysłowe. W pracy zbadano zmienność gęstości drewna jodły pospolitej wywodzącej się z sześciu macierzystych pochodzeń (Goszcz, Nieskurzów, Stary Sącz, Świętokrzyski Park Narodowy, Schwarzwald i Kobiele Wielkie), uprawianych w identycznych warunkach środowiskowych na powierzchni doświadczalnej LZD w Rogowie w Polsce. Próbki do badań gęstości pobrano z części na wysokości pierśnicy z bali środkowych w układzie od rdzenia do obwodu na kierunkach północ, południe. Wyniki ujawniają wyraźne różnice w gęstości na przekrojach poprzecznych pni. Niezależnie od pierwotnego pochodzenia wyższe gęstości zaobserwowano w drewnie młodocianym w pobliżu rdzenia, a w drewnie dojrzałym przy obwodzie były one niższe. Największą średnią gęstością charakteryzowało się drewno jodłowe z drzew wyrosłych z sadzonek z Schwarzwaldu, natomiast najniższymi drewno z drzew wyrosłych z sadzonek z Goszcza i Kobieli Wielkich. Badania te udowadniają wpływ czynników genetycznych (pierwotnego pochodzenia) na gęstość tworzonego drewna. Wyniki badań mają praktyczne znaczenie dla gospodarki leśnej, programów hodowlanych i zastosowań przemysłowych, w zakresie optymalizacji jakości drewna jodły poprzez dobór do nasadzeń odpowiednich pochodzeń tego gatunku.
Słowa kluczowe
Rocznik
Tom
Strony
43--53
Opis fizyczny
Bibliogr. 22 poz., rys.
Twórcy
autor
- Department of Wood Science and Wood Preservation, Institue of Wood Sciences and Furniture, Warsaw University of Life Sciences – SGGW, 166 Nowoursynowska St., 02-787 Warsaw, Poland
autor
- Department of Wood Science and Wood Preservation, Institue of Wood Sciences and Furniture, Warsaw University of Life Sciences – SGGW, 166 Nowoursynowska St., 02-787 Warsaw, Poland
Bibliografia
- [1] ANISZEWSKA, M., AND BŁUSZKOWSKA, U. (2009). Density and mechanical properties of silver fir cones (Abies alba Mill.) from the Jawor Forest District. Leśne Prace Badawcze, 77(3), 221–229.
- [2] CHMIELOWSKI, J., KOZAKIEWICZ, P., & BURACZYK, W., (2018). Variability of annual rings and density of Scots pine (Pinus sylvestris L.) wood of Bolewice origin from the provenance surface in Rogów. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Forestry and Wood Technology No 102, 2018: 11-15.
- [3] EN 13556:2003 Round and sawn timber - Nomenclature of timbers used in Europe.
- [4] EUROCODE 5 (PN-EN 1995-1-1:2010) Projektowanie konstrukcji drewnianych. Część 1-1: Postanowienia ogólne. Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków.
- [5] GUNIA, S., ŁUKASZEWICZ, J., SZELIGOWSKI, H., (2019). Pierwsze polskie doświadczenia proweniencyjne z jodłą pospolitą Abies alba Mill. Leśne Prace Badawcze, ISSN 1732-9442, e-ISSN 2082-8926. DOI:10.2478/frp-2019-0018
- [6] FABISIAK, E., (2005). Zmienność podstawowych elementów anatomicznych i gęstości drewna wybranych gatunków drzew. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu – Rozprawy Naukowe 369. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu. Poznań.
- [7] ISO 13061-1:2014 Physical and mechanical properties of wood - Test methods for small transparent wood specimens - Part 1: Determination of moisture content for physical and mechanical tests.
- [8] ISO 13061-2:2014 Physical and mechanical properties of wood - Test methods for small transparent wood specimens - Part 2: Determination of density for physical and mechanical tests.
- [9] JAWORSKI, A., 2011: Hodowla Lasu, tom III: Charakterystyka hodowlana drzew i krzewów leśnych. Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Sp. z o.o.. Warszawa.
- [10] JENSEN, S. S. (2003). Environmental factors affecting the density and growth rate of Abies alba in Northern Europe. Forest Ecology and Management, 178(1), 95-102.
- [11] KOZAKIEWICZ, P., 2020: Jodła pospolita (Abies alba Mill.). Przemysł Drzewny Research & Development nr 2/2020 (28), str. 76-80.
- [12] MARTÍNEZ MEIER, A., HÖLLERL, S., & MERLO, J. (2008). Effect of climatic factors on wood density in different provenances of Abies alba. Canadian Journal of Forest Research, 38(2), 230-239.
- [13] MIHAI, G., & MIRANCEA, I. (2016). Age trends in genetic parameters for growth and quality traits in Abies alba. iForest - Biogeosciences and Forestry, 9, 954-959.
- [14] MIHAI, G., ALEXANDRU, A. M., STOICA, E., & BIRSAN, M. V. (2021). “Intraspecific Growth Response to Drought of Abies alba in the Southeastern Carpathians.” Forests, 12(4), 387.
- [15] PANSHIN, A. J., & DE ZEEUW, C. (1980). Textbook of Wood Technology. McGraw-Hill.
- [16] PN-D-94021:2013 Tarcica konstrukcyjna iglasta sortowana metodami wytrzymałościowymi.
- [17] RODRIGO, B.G., ESTEBAN, L.G., DE PALACIOS, P., FERNÁNDEZ, F.G., & GUINDEO, A. (2013). Variation throughout the tree stem in the physical-mechanical properties of the wood of Abies alba Mill. from the Spanish Pyrenees. Madera y Bosques, 19(2), 87-107. https://doi.org/10.21829/myb.2013.192342.
- [18] SZELIGOWSKI, H., (2006). Analysis of selected attributes of different provenances of Silver fir (Abies alba Mill.) at experimental trial in the Forest Experimental Station in Rogów at the age of 21 years. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Forestry and Wood Technology 60: 95–104.
- [19] SZELIGOWSKI, H., BOLIBOK, L., BURACZYK, W., & DROZDOWSKI, S., (2011). Characteristics of silver fir (Abies alba Mill.) in a provenance trial in Rogów. Leśne Prace Badawcze (Forest Research Papers), 2011, Vol. 72 (3): 225–231, DOI:10.2478/v10111-011-0022-9
- [20] WAGENFÜHR, R., (2007). Holzatlas. Mit 890 zum Teil mehrfarbigen Bildern. VEB Fachbuchverlag Leipzig.
- [21] ZATOŃ, P., BĘDKOWSKI, M. , BURACZYK, W., KOCZAN, G., & KOZAKIEWICZ, P., (2019). Comparison of dendrometric features of Scots pine trees and wood density from one of genetic origin obtained from the provenance surface in Forest Research Institute in Rogów. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Forestry and Wood Technology No 105, 2019: 4-11, DOI: 10.5604/01.3001.0013.7703
- [22] ZOBEL, B.J., & VAN BUIJTENEN, J.P. (1989). Wood Variation: Its Causes and Control. Springer-Verlag.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-21df3f62-9931-41d6-aa61-dc5ad0062eb4
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.