Some physical and chemical properties of soils developed on post-mining lands

• Autorzy: Spychalski W. , Mocek A. , Gilewska M.

Warianty tytułu

PL

Wybrane właściwości fizyczno-chemiczne gleb rozwijających się z gruntów pogórniczych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper contains the data on the physical-chemical properties of soils developed during the longterm experiment run on the post-mining grounds. In the experiment different combinations of the NPK fertilization was applied (N, P, NK, NP., K, PK, NPK and 0NPK). The samples were taken from two layers: 0-30 cm and 30-60 cm. The analyzed soils after 30 years showed homogeneity of grain size. The results obtained in grain size analyses with different methods were different, however the soil samples could have been classified to the same agronomic category of medium soils. The methods of texture analysis gave different contents of granulometric fractions which led to different PTG classification of soils. The analyzed soils showed 39.85-99.58 g CaCO3*kg-1 and basic pH. 30-year-long complex NPK fertilization resulted in doubling the organic carbon and total nitrogen contents in the surface layer of soils. The most pronounced increase in bioavailable forms of K and P was obtained due to NPK fertilization. The DL and CAL methods of extraction of bioavailable P and K produce strongly correlated results and can be recommended as complementary methods.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące właściwości fizyczno-chemicznych próbek glebowych pobranych z wieloletniego doświadczenia założonego na gruntach pogórniczych. Czynnikami doświadczenia były następujące kombinacje nawożenia mineralnego: N, P, NK, NP., K, PK, NPK oraz kontrola 0NPK. Próbki do badań pobrano z dwóch głębokości 0-30 oraz 30-60 cm. Analizowane gleby po przeszło trzydziestu latach prowadzenia doświadczenia charakteryzowały się wyrównanym uziarnieniem. Wyniki uziarnienia uzyskane za pomocą zastosowanych dwóch metod różniły się, jednak pozwoliły zaklasyfikować badane próbki glebowe do jednej kategorii agronomicznej - gleb średnich. Zastosowane w pracy metody uziarnienia dały zróżnicowaną zawartość analizowanych frakcji granulometrycznych, co w konsekwencji skutkowało zaklasyfikowaniem ich według kryteriów PTG do różnych grup granulometrycznych. Analizowane gleby zawierały od 39,85 do 99,58 g CaCO3*kg-1 i charakteryzowały się odczynem zasadowym oznaczonym zarówno w H2O, jak i KCl. Stosowne przez ponad 30 lat kompleksowe nawożenie w kombinacji NPK przyczyniło się do podwojenia zawartości węgla organicznego oraz azotu ogólnego w wierzchniej warstwie tworzących się gleb. Największy wzrost zasobności w przyswajalne formy fosforu i potasu stwierdzono po zastosowaniu nawożenia mineralnego w kombinacji nawożeniowej NPK. Użyte metody DL i CAL do ekstrakcji w celu oznaczenia zawartości przyswajalnych form fosforu i potasu były ściśle skorelowane i mogą być równorzędnie stosowane.

Słowa kluczowe

EN

texture; post-mining land; chemical composition; available form; phosphorus; potassium; DL method; CAL method

PL

uziarnienie; grunty pogórnicze; skład chemiczny; forma przyswajalna; fosfor; potas; metoda DL; metoda CAL

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 59, nr 4
• Strony: 72--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Spychalski W.

• Department of Soil Science and Land Protection, Poznań University of Life Sciences, ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Mocek A.

• Department of Soil Science and Land Protection, Poznań University of Life Sciences, ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Gilewska M.

• Department of Soil Science and Soil Reclamation, Poznań University of Life Sciences, ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

Bibliografia

• [1] Bednarek W., Reszka R.: Oddziaływanie wapnowania i nawożenia różnymi formami azotu na zawartość ruchomych form i mineralnych frakcji fosforu w glebie. Annales UMCS sectio E. 2007,Vol. LXII (2): 234- 242.
• [2] Bender J., Gilewska M.: Rekultywacja w świetle badań i wdrożeń. Rocz. Glebozn., 2004, LV 2, 29-46.
• [3] Fotyma M., Gosek S.: Elementy bilansu potasu jako podstawa nawożenia tym składnikiem. Rocz. Glebozn., 1986, XXXVII 1, 191-201.
• [4] Fotyma M., Gosek S.: Przemieszczanie potasu i magnezu w profilu gleby nawożonej gnojowicą i nawozami mineralnymi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2001, 480, 51-59.
• [5] Fotyma M., Gosek S., Szewczyk M.: Porównanie przydatności różnych metod określania odczynu gleby oraz zawartości przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Rocz. Glebozn., 1996, XLVII 1/2, 65-78.
• [6] Gilewska M.: Rekultywacja biologiczna gruntów pogórniczych na przykładzie KWB ,,Konin”. Rocz. AR w Poznaniu, 1991, Rozpr. Nauk. 211.
• [7] Łabętowicz J., Rutkowska B.: Czynniki kształtujące stężenie potasu w roztworze glebowym gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2001, 480, 95-102.
• [8] Mercik S.: Regeneracja gleby silnie wyczerpanej z dostępnych form potasu i fosforu. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 1993, Sesja naukowa 37:3-14.
• [9] Mercik S., Stępień W., Łabętowicz J.: Żyzność gleb w trzech systemach nawożenia: mineralnym, organicznym i organiczno-mineralnym w doświadczeniach wieloletnich. Cz. II. Właściwości chemiczne gleb. Folia Univ. Agric. Stetin, 211, Agricultura 2000, 84: 317-322.
• [10] Mocek A., Drzymała S.: Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR Poznań, 2010, 416 ss.
• [11] Mocek A., Owczarzak W., Rybczyński P.: Zmienność chemizmu gleb wytworzonych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki Pątnów w wyniku wieloletniego, zróżnicowanego nawożenia mineralnego. Rocz. Glebozn., 2004, LV 2, 291-299.
• [12] Murawska B.: Wpływ 23-letniego zróżnicowanego nawożenia N i K na zmiany zawartości różnych form potasu w glebie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1999, 465, 391-402.
• [13] Pondel H., Gosek S.: Wpływ poziomu nawożenia potasowego na zawartość potasu w glebach. Rocz. Glebozn., 1978, XIX 1, 41-55.
• [14] Polskie Towarzystwo Gleboznawcze. Systematyka gleb Polski. Rocz. Glebozn., 2011, LXII, 3, 193 ss.
• [15] Ryżak M., Bieganowski A., Walczak R.T.: Application of laser diffraction method for determination of particle size distribution of grey-brown podzolic soil. RES. AGR. ENG., 53, 2007 (1): 34-38.
• [16] Schüller H.: Die CAL-Methode, eineneue Methode zur Bestimmung des pflanzenverfügbaren Phosphates in Böden. Z. Pflanzenernähr., Bodenkunde, 1969, 123, 48-63.
• [17] Spychalski W., Mocek A., Gilewska M.: Potassium forms in soils formed from postmining lands. Nawozy i nawożenie, 2005, 3(24), 124-132.
• [18] Spychalski W., Gilewska M.: Pierwiastki śladowe w glebach wytworzonych z gruntów pogórniczych. Warszawa wydawnictwo IOŚ, 2007, 31: 108-113.
• [19] Spychalski W., Gilewska M.: Wybrane właściwości chemiczne gleby wytworzonej z osadów pogórniczych. Roczniki gleboznawcze, 2008, tom LIX, 2, 207-2014.
• [20] Stępień W.: Działanie potasu w zależności od stopnia jego nagromadzenia w glebie w wyniku wieloletniego nawożenia. Rocz. Glebozn., 1989, XL 1, 129-143.
• [21] Stępień W., Mercik S.: Formy potasu w glebie oraz bilans tego składnika w wieloletnich doświadczeniach polowych w Skierniewicach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1999, 465, 81-91.
• [22] Stępień W., Mercik S.: Zmiany zawartości form fosforu i potasu w glebie oraz plonowanie roślin na przestrzeni 30 lat na glebie nawożonej i nienawożonej tymi składnikami. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1999, 467, 269-278.
• [23]Szara E., Stępień W., Mercik S.: Zawartość różnych form K oraz wymiennych form Ca, Mg, i Al w zależności od wieloletniego nawożenia tymi składnikami. Nawozy i nawożenie, 2005, 3(24), 253-261.
• [24] Szymańska M., Łabętowicz J., Korc M.: Zawartość form potasu w glebie w warunkach trwałego doświadczenia nawozowego. Nawozy i nawożenie, 2005, 3(24), 262-271.
• [25] Terelak H., Fotyma M.: Wpływ nawożenia potasem na zawartość form tego składnika w glebach i ich pobranie przez rośliny. Rocz. Glebozn., 1986, XXXVII, 1, 203-213.
• [26] Tujaka A., Gosek S.: Wykorzystanie fosforu w zależności od wielkości dawki i formy nawozu fosforowego. Fragm. Agron., 2009, 26(2): 158-164.