Ocena konkurencyjności w stosunku do chwastów 13 odmian pszenicy jarej uprawianych w systemie ekologicznym w różnych rejonach Polski

• Autorzy: Feledyn-Szewczyk B. , Berbeć A. K.

Warianty tytułu

EN

Ranking of the competitive ability against weeds of 13 spring wheat varieties cultivated in organic system in different regions of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy porównano zachwaszczenie 13 odmian pszenicy jarej uprawianej w systemie ekologicznym: Bombona, Brawura, Hewilla, Kandela, Katoda, Łagwa, Monsun, Ostka Smolicka, Parabola, Tybalt, Werbena, Żura i Trappe. Badania przeprowadzono w latach 2011 – 2012 w 3 lokalizacjach: Osiny (woj. lubelskie), Chwałowice (woj. mazowieckie) i Chomentowo (woj. podlaskie). W Chwałowicach i Chomentowie pszenicę uprawiano w siewie czystym, a w Osinach z wsiewką koniczyn w trawami. Oznaczono liczebność oraz powietrznie suchą masę chwastów w dwóch terminach: w fazie krzewienia oraz dojrzałości woskowej pszenicy. W obu latach i terminach badań najmniejszą liczbę i masę chwastów stwierdzano w odmianach pszenicy jarej uprawianych w Chomentowie. W fazie dojrzałości woskowej sucha masa chwastów w Chomentowie wynosiła średnio 12 g/m2 w 2011 roku i 24 g/m2 w 2012 roku. Największe zachwaszczenie obserwowano w 2011 roku w Chwałowicach (średnio 76 g/m2), a w 2012 r. w Osinach (53 g/m2). W wyniku przeprowadzonej analizy wariancji nie wykazano statystycznie istotnych różnic w konkurencyjności w stosunku do chwastów między badanymi odmianami pszenicy jarej. Na podstawie wyników analizy skupień wyróżniono odmiany cechujące się większą (Bombona, Hewilla, Łagwa, Żura) i mniejszą konkurencyjnością w stosunku do chwastów (Monsun, Parabola, Trappe, Tybalt), które powinny być przedmiotem dalszych badań.

EN

In the study 13 spring wheat varieties: Bombona, Brawura, Hewilla, Kandela, Katoda, Łagwa, Monsun, Ostka Smolicka, Parabola, Tybalt, Werbena, Żura and Trappe cultivated in organic system were compared. The research was conducted in 2011-2012 in 3 different locations: Osiny (Lublin voivodeiship), Chwałowice (masovian voivodeship) and Chomentowo (Podlasie voivodeship). In Chwałowice and Chomentowo spring wheat was cultivated in pure whereas in Osiny with undersown clovers and grasses. The number of weeds and their dry matter were analyzed in two growing stages of spring wheat: tillering and dough stage. The lowest number of weeds and their dry matter were noted in Chomentowo in every year and time of analysis. In the dough stage dry matter of spring wheat in Chomentowo amounted 12 g/m2 in 2011 and 24 g/m2 in 2012. The most significant weed infestation was found in 2011 in Chwałowice (76 g/m2) and in 2012 in Osiny (53 g/m2).The analysis revealed no significant differences in competitive abilities against weeds between the examined varieties. Although, in cluster analysis, a set of varieties which had the largest (Bombona, Hewilla, Łagwa, Żura) and the smallest competitive abilities against weeds (Monsun, Parabola, Trappe, Tybalt) were distinguished, which should be tested in further studies.

Słowa kluczowe

PL

chwasty; konkurencyjność; odmiany pszenicy jarej; system ekologiczny

EN

weeds; competitiveness; spring wheat varieties; organic system

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, nr 3
• Strony: 104--110
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Feledyn-Szewczyk B.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

autor

Berbeć A. K.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Bibliografia

• [1] Bertholdsson N-O.: Early vigour and allelopathy – two useful traits for enhanced barley and wheat competitiveness against weeds. Weed Res., 2005, 45, 94-102.
• [2] Bond W., Grundy A.C.: Non-chemical weed management in organic farming systems. Weed Res., 2001, 41, 383-405.
• [3] Didon U.M.E.: Variation between barley cultivars in early response to weed competition. J. Agronomy & Crop Science, 2002, 188, 176-184.
• [4] Eisele J.-A., Köpke: Choice of Cultivars in Organic Farming: New Criteria for Winter Wheat Ideotypes. Pflanzenbauwissenschaften, 1997, 1 (1), 19-24.
• [5] Feledyn-Szewczyk B.: Ocena współczesnych i dawnych odmian pszenicy ozimej w aspekcie ich konkurencyjności z chwastami w warunkach rolnictwa ekologicznego. Polish Journal of Agronomy, 2011, 6, 11-16.
• [6] Feledyn-Szewczyk B.: Zachwaszczenie odmian pszenicy jarej uprawianej w ekologicznym systemie produkcji. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2011, 56(3), 71-76.
• [7] Feledyn-Szewczyk B.: Porównanie konkurencyjności w stosunku do chwastów 14 odmian pszenicy ozimej uprawianych w systemie ekologicznym w różnych rejonach kraju. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2012, 57(3), 73-78.
• [8] Finney D. M., Creamer N. G.: Weed Management on Organic Farms. The Organic Production Publication Series, CEFS 2008, 1-34.
• [9] Gąsiorowski H., Klockiewicz-Kamińska E.: Polskie odmiany pszenicy. W: Pszenica: Chemia i Technologia, PWRiL, Poznań 2004, 113-125.
• [10] GUS. Rocznik Statystyczny Rolnictwa. Główny Urząd Statystyczny, 2012 (http://www.stat.gov.pl/)
• [11] Hoad, Kovacs G., Löschenberger F., Miedaner T., Østergård H., Lammerts van Bueren E. T.(A): Developments in breeding cereals for organic agriculture. Euphytica, 2008, 163, 323-346.
• [12] Hoad, Topp C., Davies K.: Selection of cereals for weed suppression in organic agriculture: a method based on cultivar sensitivity to weed growth. Euphytica, 2008, 163(3), 355-366.
• [13] Kapeluszny J.: Kształtowanie się struktury plonu i łanu jęczmienia jarego i jarej pszenicy w zależności od stopnia zachwaszczenia. XVII Krajowa Konferencja "Przyczyny i źródła zachwaszczenia pól uprawnych". Olsztyn-Bęsia, Wyd. ART, 1994, 95-100.
• [14] Kolb L.N., Gallandt E.R.: Weed management in organic cereals: advances and opportunities. Organic Agriculture, 2012, 2(1), 23-42.
• [15] Kuś J., Jończyk K., Stalenga J., Feledyn-Szewczyk B., Mróz A.: Plonowanie wybranych odmian pszenicy jarej w uprawie ekologicznej i integrowanej. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2011, 56(4), 18-23.
• [16] Lemerle D., Verbeek B., Orchard B.: Ranking the ability of wheat varieties to compete with Lolium rigidum. Weed Res., 2001, 41, 197-209.
• [17] Michalski T.: Przyrodniczo-rolnicze podstawy uprawy pszenicy. W: Pszenica: Chemia i Technologia, PWRiL, Poznań, 2004, 64-102.
• [18] Michalski T., Idziak R.: Zachwaszczenie pielęgnowanych mechanicznie zbóż jarych uprawianych na glebie lekkiej w warunkach braku nawożenia mineralnego. Progress in Plant Protection, 2011, 51 (1), 464-468.
• [19] Olesen J. E., Hansen P.K., Berntsen J., Christensen S.: Simulation of above-ground suppression of competing species and competition tolerance in winter wheat varieties. Field Crop Res., 2004, 89, 263-280.
• [20] Seavers G.P., Wright K.J.: Crop canopy development and structure influence weed suppression. Weed Res., 1999, 39, 319-328.
• [21] Worthington M., Reberg-Horton C.: Breeding Cereal Crops for Enhanced Weed Suppression: Optimizing Allelopathy and Competitive Ability. Journal of Chemical Ecology, 2013, 39 (2), 213-231.
• [22] Woźniak A.: Weed infestation of a spring wheat (Triticum aestivum L.) crop under the conditions of plough and ploughless tillage. Acta Agrobotanica, 2011, 64, 133-140.