Empiryczna ocena wiarygodności określenia denudacji chemicznej zlewni Macelowego Potoku metodą modeli numerycznych

Szostakiewicz-Hołownia, M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Empiryczna ocena wiarygodności określenia denudacji chemicznej zlewni Macelowego Potoku metodą modeli numerycznych

Autorzy

Szostakiewicz-Hołownia M.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

http://geojournals.pgi.gov.pl/bp/

Identyfikatory

Warianty tytułu

Empirical evaluation of the accuracy of determination of the chemical denudation in the Macelowy Potok catchment, using numerical geochemical modelling

Konferencja

Współczesne problemy hydrogeologii

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule przedstawiono wyniki badań nad ilościową oceną denudacji chemicznej nowatorską metodą wykorzystującą modele numeryczne oraz ocenę wiarygodności wykonanych obliczeń. Poligon doświadczalny stanowiła zlewnia Macelowego Potoku (Pieniński Pas Skałkowy). Ocenę przeprowadzono dwuetapowo: jakościowo i ilościowo. Jakościowo – określono procesy zachodzące w warstwie wodonośnej, na podstawie zmian wietrzeniowych w płytkach cienkich, wykonanych ze skał budujących poligon i umieszczonych na powierzchni terenu oraz w podłożu skalnym. Ilościowo – metodą bezpośrednią wymagającą oceny rozpuszczonej masy tabletek skalnych. Tabletki umieszczono na powierzchni terenu i w podłożu skalnym. Uzyskano zgodność wyników obliczeń denudacji chemicznej z pomiarów bezpośrednich z wynikami określonymi metodą modeli numerycznych, co potwierdza zdaniem autorki wiarygodność tej metody.

The results presented in this article focus on quantitative analysis of the chemical denudation using a new approach based on numerical models and evaluation of the computed rates. Testing area was a Macelowy Potok catchment (Pieniny Klippen Belt). This evaluation has been conducted in two stages: qualitative and quantitative. Qualitative analysis evaluated processes occurring in aquifers based on the weathering studied in thin sections made of the native aquifer rock material and buried in these catchment. Quantitative analysis was based on determination of dissolved amount of the rock in the dissolved tablets that were placed both in the catchment. Observed denudation in the field rock tablets is consistent with the results of the numerical modeling, which validity of the used approach.

Słowa kluczowe

denudacja chemiczna modelowanie geochemiczne Pieniński Pas Skałkowy

chemical denudation geochemical modelling Pieniny Klippen Belt

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2011

Tom

nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

Strony

685--692

Opis fizyczny

Bibliogr. 30 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Szostakiewicz-Hołownia M.

marzena.szostakiewicz@uw.edu.pl

Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, 02-089 Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 93

Bibliografia

1. ALLEN P.A., 2000 — Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
2. APPELO C.A.J., POSTMA D., 1993 — Geochemistry groundwater and pollution. Wyd. A.A.Balkema, Rotterdam.
3. BIRKENMAJER K., 1979 — Przewodnik geologiczny po Pienińskim Pasie Skałkowym. Wyd. Geol., Warszawa
4. BIRKENMAJER K., JEDNOROWSKA A., 1984 — Stratygrafia górnej kredy płaszczowiny pienińskiej okolic Sromowiec Niżnych w Pieninach. Stud. Geol. Pol., 83: 25-50.
5. BOUCHARD M., JOLICOEUR S., 2002 — Chemical weathering studies in relation to geomorphological research in southeastern Canada. Geomorphology, 32: 213-238.
6. DEMIREL Z., CÜNEYT G., 2006 — Hydrogeochemical evolution of groundwater in Mediterranean coastal aquifer, Mersin-Erdemil basin (Turkey). Environmental Geol., 3: 477-487.
7. GABET E.J., WOLFF-BOENISCH D., LANGNER H., BURBANK D. W., PUTKONEN J., 2010 — Geomorphic and climatic controls on chemical weathering in the High Himalayas of Nepal. Geomorphology, 122: 205-210.
8. GUCWA I., PELCZAR A., 1992 — Katalog analiz chemicznych skał Karpat Polskich za lata 1963-1985, cz. 1 skały osadowe. Wyd. Geol., Warszawa.
9. HODSON A., TRANER M., VATNE G., 2002 — Contemporary rates of chemical denudation and atmospheric CO2 sequestration in glacier basins: an Arctic perspective. Earth Surfaces Process and Landforms, 13: 1447-1471.
10. KORCZYŃSKA-OSZACKA B., 1969 — Badania mineralogiczne skał marglistych przy zastosowaniu kompleksonu III. Pr. Miner. Kom. Nauk Mineral. PAN, oddział w Krakowie: 59-68.
11. KOTARBA A., 1972 — Powierzchniowa denudacja chemiczna w wapieniach dolomitycznych Tatr Zachodnich. Pr. Inst. Geogr. PAN, 96.
12. KULKA A., RĄCZKOWSKI W., ŻYTKO K., GUCIK S., PAUL Z., 1985 — Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000 – arkusz Szczawnica–Krościenko. Państw. Inst. Geol., Warszawa
13. LACHMAR T., BURK N., KOLESAR P, 2006 — Groundwater contribution of metals from an Abandoned Mine to The North Fork of American For River, Utah. Water, Air, and Soil Pollution, 1-4: 103-120.
14. LANGMUIR D., 1997 — Aqueous Environmental Geochemistry. Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, New Jersey.
15. MACIOSZCZYK A., DOBRZYŃSKI D., 2002 — Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
16. MACIOSZCZYK A., WITCZAK S., 1999 — Current problems of hydrogeochemistry. Biul. Państw. Inst. Geol., 388: 139-156.
17. MAŁECKI J.J., SZOSTAKIEWICZ M., 2004 — Quantitative estimates of chemical denudation rates of the Suchy stream draina ge basin (Podhale Basin) using numerical models: 61-65. Wyd. VSB-TU Ostrava, VIII.
18. MAŁECKI J., SZOSTAKIEWICZ M., 2006 — The role of evapotranspiration in the formation of the chemical composition of shallow groundwater (the Polish Tatras). Acta Geol. Pol., 56: 485-492.
19. MAŁECKI J., SZOSTAKIEWICZ M., 2008 — Application of a numerical model for calculating chemical denudation rates in the Biały Potok drainage basin (West Tatra Mts.). Biul. Państw. Inst. Geol., 431: 127-134.
20. MANECKI M., ECKSTEIN Y., MANECKI A., MAŁECKA D., MAŁECKI J., 1994 — Monitoring neutralization processes of acid rains with mineral components of atmosferic dust and soils. Fall Meeting, San Francisco, California, American Geophysical Union.
21. MATSUKURA Y., HIROSE T., OGUCHI CH.T., 2001— Rates of chemical weathering of porous rhyolites: 5-year measurements using the weight-loss method. Catena, 43: 341-347.
22. PARKHUST D.L., APPELO C.A.J., 1999 — User's guide to PHRE- EQC (v. 2)– a computer program for speciation, batch-reaction, one-dimensional transport, and inverse geochemical calculations. Water – resourses Investigations Report, Denver.
23. PULINA M.,1999—Kras — formy i procesy. Wyd. UŚ, Katowice.
24. SZOSTAKIEWICZ M., 2005 — Ocena denudacji chemicznej wybranych zlewni Karpat wewnętrznych.(praca doktorska) Biblioteka Wydz. Geol. UW, Warszawa.
25. SZOSTAKIEWICZ M., MAŁECKI J., 2006— Quantitative estimation of chemical denudation by using geochemical modeling. Prz. Geol., 54: 1007-1010.
26. SZOSTAKIEWICZ-HOŁOWNIA M., MAŁECKI M., MATYJASIK M., 2010—Evaluation of the accuracy of determination of the chemical denudation based on numerical geochemical modeling. Biul. Państw. Inst. Geol., 441: 175-182.
27. THORN C., DARMODY R., DIXON J., SCHLYTER P., 2002 — Weathering rates of buried machine-polisched rock disks, Karkevagge Swedish Lapland. Earth Surfaces Process and Landforms, 27, 8: 831-845.
28. WISSMEIER L., BARRY D.A, 2010 — Implementation of variably saturated ?ow into PHREEQC for the simulation of biogeochemical reactions in the vadose zone. Environmental Modelling & Software, 25: 526-538.
29. ZAMBO L., FORD D.C., 1997 — Limestone dissolution processes in Beke Doline Aggtelek National Park Hungary. Earth Surfaces Process and Landforms, 6: 531-543.
30. ZENISOVA Z., FLAKOVA R., ADAMUSOVA A., 2002 — Hydrogeochemical modeling in porous and karst-fissure media. Pr. Wydz. Nauk o Ziemi UŚl., 22: 233-240.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-20edf274-b24f-4a24-8583-b71c5cc2ddfb