The room above the porte cochère of the Kwidzyn castle in the times of the Pomesanian chapter

• Autorzy: Piwek Aleksander , Jażdżewski Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc210301

Warianty tytułu

PL

Pomieszczenie nad przejazdem zamku kwidzyńskiego w czasach kapituły pomezańskiej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article presents the history of the construction of the room above the porte cochère in the northern wing of the Kwidzyn castle in the times of the Pomesanian chapter. The findings presented here were derived from the architectural and stratigraphic research and analysis of archival materials conducted in 2017. According to these findings, the room was built in the first stage of erecting the castle. In the following centuries, it underwent architectural changes corresponding to the new needs of the castle’s inhabitants. The preserved traces testify that it had several successive functions from the 14^th to the 16^th century, so far not fully recognised and explained: a watchtower, court office or chamber, or even a chapel. Much of the knowledge about it is contained in the stratification of the walls and the reconstructions of historical transformations from the medieval period. In later times, the room was spared significant damage and still constitutes a valuable source of knowledge about the castle’s history.

PL

W artykule przedstawiono historię budowlaną pomieszczenia nad przejazdem bramnym w skrzydle północnym zamku w Kwidzynie w czasach kapituły pomezańskiej. Prezentowane ustalenia uzyskano na podstawie wyników badań architektonicznych, stratygraficznych oraz analizy materiałów archiwalnych, które przeprowadzono w 2017 roku. Według nich pomieszczenie powstało w pierwszym etapie wznoszenia zamku. W kolejnych wiekach podlegało architektonicznym zmianom odpowiadającym nowym potrzebom mieszkańców zamku. Zachowane ślady świadczą, że od XIV do XVI wieku pełniło ono kilka następujących po sobie funkcji, dotąd nie w pełni rozpoznanych i umotywowanych: strażnicy, kancelarii bądź izby sądowej, a nawet kaplicy. Znaczną część wiedzy o nich zawarto w rozwarstwieniu ścian i rekonstrukcjach historycznych przekształceń z okresu średniowiecza. W późniejszych czasach wnętrze uniknęło znacznych zniszczeń i do dziś stanowi cenne źródło wiedzy o historii zamku.

Słowa kluczowe

EN

Kwidzyn; castle; watchtower; court office; court chamber; chapel

PL

Kwidzyn; zamek; strażnica; kancelaria; izba sądowa; kaplica

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 3 (67)
• Strony: 3--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il.

Twórcy

autor

Piwek Aleksander

• Faculty of Architecture, Gdańsk University of Technology

• https://orcid.org/0000-0001-9487-5091

autor

Jażdżewski Tomasz

• Faculty of Architecture, Gdańsk University of Technology

• https://orcid.org/0000-0002-7348-2552

Bibliografia

• [1] Łoziński J.Z., Pomniki sztuki w Polsce, t. 2., cz. 1, Arkady, Warszawa 1992.
• [2] Heise J., Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Westpreussen, H. 11: Kreis Marienwerder östlich der Weichsel, Commissions-Verl. von Th. Bertling, Danzig 1898.
• [3] Töppen M., Geschichte der Stadt Marienwerder und ihrer Kunstbauten, Kanter’schen Hofbuchdruckerei, Marienwerder 1875.
• [4] Domańska H., Zamek kapituły pomezańskiej w Kwidzynie, województwo gdańskie. Dokumentacja naukowo-historyczna, Gdańsk 1968–1969 [manuscript in Oddział Terenowy NID, Gdańsk].
• [5] Haftka M., Zamek w Kwidzynie. Przewodnik, Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork 1983.
• [6] Haftka M., Zamki krzyżackie w Polsce. Szkice z dziejów, Consort, Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork–Płock 1999.
• [7] Chrzanowicz A., Zamek w Kwidzynie. Badania architektoniczne, t. 1, Gdańsk 1977–1982 [manuscript in Oddział Terenowy NID, Gdańsk].
• [8] Dembek T., Dokumentacja konserwatorska prac badawczo-odkrywkowych w kaplicy i głównej klatce schodowej na zamku w Kwidzynie, Gdańsk 1994 [manuscript in Muzeum Zamkowe, Malbork, Oddział Kwidzyn].
• [9] Stawski Ł., Pomieszczenie nad przejazdem bramnym zamku kapituły pomezańskiej w Kwidzynie. Przemiany architektonicznofunkcjonalne, Kwidzyn 2012–2013 [manuscript in Muzeum Zamkowe, Malbork, Oddział Kwidzyn].
• [10] Król I., Sala nad przejazdem bramnym. Zamek kapituły pomezańskiej w Kwidzynie, Kwidzyn 2017 [manuscript in Muzeum Zamkowe, Malbork, Oddział Kwidzyn].
• [11] Raczkowski J., Medieval murals recently uncovered in the chamber above the gate of the castle of the chapter of the diocese of Pomesania in Kwidzyn. Preliminary analysis: iconography, style, dating and functional role of the chamber, “Ordines Militares. Colloquia Torunensia Historica” 2017, Vol. 22, 287–303, doi: 10.12775/OM.2017.017.
• [12] Piwek A., Kwidzyn. Zamek kapituły (obecnie muzeum). Piętro – pomieszczenie nad przejazdem. Badania architektoniczne, Gdańsk 2017 [manuscript in Muzeum Zamkowe, Malbork, Oddział Kwidzyn].
• [13] Krantz-Domasłowska L., Katedra w Kwidzynie, PWN, Toruń 1999.
• [14] Torbus T., Zamki konwentualne Państwa Krzyżackiego w Prusach, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2014.
• [15] Powierski J., Dzieje Kwidzyna. Średniowiecze, [in:] W. Jackowski et al. (red.), Kwidzyn. Z dziejów miasta i okolic, Pojezierze, Olsztyn 1982, 49–82.