The barn complex in mstów: cultural value, revitalization, and challenges in preserving regional architecture

• Autorzy: Kos Andrzej , Sołkiewicz-Kos Nina

Identyfikatory

DOI

10.24427/aea-2024-vol16-08

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The barn complex in Mstów, situated in the northern Kraków-Częstochowa Upland, represents a unique element of regional cultural heritage. Built at the turn of the 19th and 20th centuries using local materials such as limestone and wood, the barns reflect the traditional lifestyle of the local community and their adaptation to the natural and socio-economic conditions of the region. Despite their historical and architectural significance, the barns are in a state of advanced degradation due to neglected conservation efforts and the lack of a comprehensive revitalization plan. This article analyzes the cultural, historical, and architectural value of the Mstów barn complex, emphasizing its potential for preservation and sustainable development. By comparing the site with the successfully revitalized barn complex in Żarki, it highlights strategies for adapting traditional architecture to contemporary needs while respecting its cultural and landscape context. Recommendations include preserving the cultural landscape, maintaining traditional aesthetics, and developing new functions that integrate the barns into modern economic and social frameworks. The findings underline the importance of revitalizing the Mstów barn complex as a model for blending heritage conservation with contemporary needs, enriching both the local community and visitors while safeguarding this unique cultural asset for future generations.

Słowa kluczowe

EN

sustainable development; cultural heritage; traditional building techniques; regional architecture; architectural revitalisation

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 16, no. 4
• Strony: 15--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Kos Andrzej

• Silesian University of Technology, Faculty of Architecture, ul. Akademicka 7, 44-100 Gliwice, Poland

• https://orcid.org/0000+0001+5833+9531

autor

Sołkiewicz-Kos Nina

• Częstochowa University of Technology, Faculty of Civil Engineering, ul Dąbrowskiego 69, 42-201, Częstochowa

• https://orcid.org/0000+0001+5477+3891

Bibliografia

• 1. Adamczewska-Wejchert H., Wejchert K. (1986), Małe miasta. Problemy urbanistyczne stale aktualne, Arkady, Warszawa, 3.
• 2. Bogdanowski J. (1997), Procesy osadnicze i przemiany architektoniczno-krajobrazowe (1939–1970), in: Osadnictwo i krajobraz. Od schyłku średniowiecza po współczesność. Natura i kultura w krajobrazie Jury, Wydawnictwo Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w Krakowie, Kraków, 69–76.
• 3. Czarnecki B. (2015), Turystyka jako czynnik rozwoju miasta, „Ekonomia i Środowisko”, Vol. 4, No. 55, 211–220.
• 4. Czarnecki B. (2017), Konflikty i różnice interesów w zagospodarowaniu przestrzeni a dobro wspólne w systemie planowania przestrzennego, in: Problemy planowania przestrzennego. Podlaskie Forum Urbanistów 2012–2016, Vol. 1, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok, 78–87.
• 5. Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Mstów. Część I. Zarys historii gminy Mstów, in: Załącznik nr 1 do uchwały Rady Gminy nr XXXVII/294/2013 z dnia 14 września 2013 r., Mstów 2013.
• 6. Kos A. (2017), Charakterystyka zabudowy na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej na przykładzie gminy Olsztyn k. Częstochowy, „Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo”, No. 12/II, 67–77.
• 7. Kos A. (2019), Case studies of architecture in Kraków-Częstochowa Upland, „Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym”, Vol. 8, No. 2, 125–129.
• 8. Królikowski J. (1991), Wieś i miasteczko – próba analizy znaczeń, in: Wieś i miasteczko u progu zagłady, PWN, Warszawa, 31–39.
• 9. Myczkowski Z. (1977), Współczesny krajobraz osadniczy i architektura po roku 1970, in: Osadnictwo i krajobraz. Od schyłku średniowiecza po współczesność. Natura i kultura w krajobrazie Jury, Wydawnictwo Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w Krakowie, Kraków, 77–86.
• 10. Nowicka A. (2018), Wskazanie potrzeb rewitalizacyjnych oraz analiza przeprowadzonych dotychczas działań mających na celu rewitalizację wsi Mstów, „Studia Obszarów Wiejskich”, Vol. 49, 7–24.
• 11. Późniak J. (1987), Zespół 48 stodół. Żarki (woj. śląskie). 2 poł. XIX w. 1 ćw. XX w., in: Karta biała zabytku, Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie.
• 12. Rączka J. (1985), Rodzimy krajobraz wsi, „Architektura”, No. 3(425), 22–23.
• 13. Szymański S. (1966), Budownictwo z wapienia jurajskiego w Częstochowie, „Rocznik Muzeum w Częstochowie”, Vol. 2, 111–142.
• 14. Trawińska M. (1966), Z badań nad budownictwem wiejskim w rejonie częstochowskim, „Rocznik Muzeum w Częstochowie”, Vol. 2, 79–110.
• 15. Wiącek-Marzec H. (2015), Zespół stodół. Mstów. Przełom XIX i XX w., in: Karta biała zabytku, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach Delegatura Urzędu w Częstochowie.