Walory turystyczne sieci dolinnej w dorzeczu Parsęty

• Autorzy: Mazurek M. , Paluszkiewicz R. , Piotrowska I.

Warianty tytułu

EN

Tourist assets of valley network in Parsęta basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Walory turystyczne stanowią elementy środowiska przyrodniczego lub kulturowego, które decydują o atrakcyjności terenu, determinują aspekt poznawczy potencjalnego turysty, są uwzględniane w planach zagospodarowania przestrzennego i ochronie przyrody. O walorach turystycznych dorzecza Parsęty decyduje m.in. zróżnicowana struktura krajobrazu młodoglacjalnego. Charakterystycznym elementem środowiska przyrodniczego tego terenu jest sieć dolinna złożona z szeregu poligenetycznych obniżeń odziedziczonych po cyklu glacjalnym i peryglacjalnym. Najmłodszą część sieci drenażu stanowią dolinki erozyjno-denudacyjne i nisze źródliskowe. Elementy sieci dolinnej są silnie powiązane z pozostałymi składnikami środowiska przyrodniczego i decydują o georóżnorodności krajobrazu młodoglacjalnego. Walory krajobrazowe sieci dolinnej oraz uznanie części dolin jako obiektów ważnych w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 wskazują na możliwości turystycznego wykorzystania tych form hydromorfologicznych.

EN

Tourist assets are a set of elements of the natural or cultural environment of an area that decide about its attractiveness, have a cognitive aspect for a potential tourist, and are considered in plans of spatial development and environmental protection. Among the tourist assets of Parsęta basin are a variety of valley landscapes. A characteristic element of the natural environment of this region is a valley network consisting of several polygenetic depressions left by the glacial-periglacial cycle. The youngest sections of this drainage network are erosiondenudation valleys and headwater alcoves. Elements of valley landscapes are closely connected with the remaining components of the natural environment and are an important factor determining the geodiversity of the postglacial landscape. A well-thought-out conception of their development and accessibility, including also damage-preventing measures, can certainly enrich the region’s tourist offer.

Słowa kluczowe

PL

walory turystyczne; sieć dolinna; dolinka erozyjno-denudacyjna; nisza źródliskowa; Polska NW

EN

tourist assets; valley network; erosion-denudation valleys; headwater alcoves; NW Poland

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 14
• Strony: 229--242
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., ryc., map., fot.

Twórcy

autor

Mazurek M.

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Poznań, Polska

autor

Paluszkiewicz R.

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Poznań, Polska

autor

Piotrowska I.

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Poznań, Polska

Bibliografia

• Andrejczuk W., 2007: Krajobrazy dolin rzecznych. KKK PTG, 7, s. 9-27.
• Augustowski B., 1977: Pomorze. PWN, Warszawa, ss. 349.
• Bartkowski T., 1975: O atrakcyjności województwa koszalińskiego dla rekreacji. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, 28, seria A, s. 7-27.
• Błaszkiewicz M., 1998: Dolina Wierzycy jej geneza oraz rozwój w późnym plejstocenie i wczesnym holocenie. Dokumentacja Geograficzna, 10, ss. 116.
• Błaszkiewicz M., 2005: Późnoglacjalna i wczesnoholoceńska ewolucja obniżeń jeziornych na Pojezierzu Kociewskim (wschodnia część Pomorza). Prace Geograficzne PAN IGiPZ, 201, ss. 192.
• Brykczyński M., 1986: O głównych kierunkach rozwoju sieci rzecznej Niżu Polskiego w czwartorzędzie. Artykuł dyskusyjny. Przegląd Geograficzny, 58, 3, s. 411-440.
• Borówka R., K., 1992: Przebieg i rozmiary denudacji w obrębie śródwysoczyznowych basenów sedymentacyjnych podczas późnego vistulianu i holocenu. Seria Geografia, 54, ss. 177.
• Dobracka E., Piotrowski A., 2002: Budowa geologiczna i rzeźba powierzchni podczwartorzędowej. [w:] Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty - IX Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”. R. Dobracki, J. Lewandowski, T. Zieliński, (red.), PIG Oddz. Pomorski, Szczecin, UŚ WNoZ, Sosnowiec, s. 85-92.
• Galon R. (red.), 1972: Geomorfologia Polski, t. 2. Niż Polski. Warszawa, PWN, ss. 372.
• Florek W., 1991: Postglacjalny rozwój dolin rzek środkowej części północnego skłonu Pomorza. WSP, Słupsk, ss. 238.
• Karczewski A., 1989: Morfogeneza strefy marginalnej fazy pomorskiej na obszarze lobu Parsęty w vistulianie (Pomorze Środkowe). UAM, Poznań, Geografia, 44, ss. 48.
• Karczewski A., 1998: Układ przestrzenny stref morfologicznych dorzecza rzeki Parsęty. [w:] Funkcjonowanie geosystemów zlewni rzecznych 1. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty. Stań badań, zagospodarowanie, ochrona. A. Kostrzewski (red.). Wyd. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin, s. 15-20.
• Kondracki J., 2000: Geografia fizyczna Polski, PWN, Warszawa, ss. 440.
• Kondracki J., Ostrowski J., 1994: Typy krajobrazu naturalnego i jednostki fizycznogeograficzne. [w:] Atlas środowiska geograficznego Polski. Agencja Reklamowo- Wydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa.
• Kostrzewski, A., Mazurek, M., Szpikowski J., Zb. Zwoliński Zb., 1998: Podział Drawskiego Parku Krajobrazowego na jednostki geomorfologiczne. [w:] Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce - stan aktualny i perspektywy. Referaty i komunikaty. K. Pękala (red.). Wyd. UMCS, Lublin, s. 17-26.
• Kowalczyk A., 2001: Geografia turyzmu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 287.
• Kożuchowski K., 2005: Walory przyrodnicze w turystyce i rekreacji. Wydawnictwo Kurpisz. Poznań, ss. 200.
• Lewandowski J., Nita M., 2008: Ewolucja systemu hydrograficznego i szaty roślinnej dorzecza górnej Piławy i górnej Drawy (Pomorze Środkowe). Przegląd Geologiczny, 56, 5, s. 380-390.
• Maksiak S., Mróz W.J., 1978: Czwartorzęd środkowej części Pojezierza Pomorskiego”. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 300, s. 97-152.
• Majewski M., 2008: Ewolucja form i osadów w późnym vistulianie i holocenie w rynnie jeziora Jasień. Landform Analysis, 7, s. 95-101.
• Mazurek M., 2005: Wykształcenie systemów źródliskowych w strefie młodoglacjalnej, dorzecze Parsęty. [w:] Współczesna ewolucja rzeźby Polski. VII Zjazd Geomorfologów Polskich. A. Kotarba, K. Krzemień, J. Święchowicz (red.), Kraków, UJ., s. 293-298.
• Mazurek M., 2006a: Morphometric differences in channel heads in a postglacial zone (Parsęta catchment, West Pomerania). Questiones Geographicae, 25A, s. 39-47.
• Mazurek M., 2006b: Wypływy wód podziemnych w południowej części dorzecza Parsęty. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A, 57, s. 101-118.
• Osadowski Z., 2008: The state of preservation and the need to protect the vegetation of the springs of central Pomerania. Oceanological and Hydrobiological Studies, 37, 1, s. 81-90.
• Piasecki D., 1976: Doliny złożone rzek Zachodniego Przymorza. Czasopismo Geograficzne, 47, 1, s. 21-32.
• Piasecki D., 1982: Ewolucja dolin rzek Przymorza. Przegląd Geograficzny, 54, 1-2, s. 49-68.
• Paluszkiewicz R, 2009: Zróżnicowanie litologiczne osadów dolinek erozyjnodenudacyjnych (Pomorze Zachodnie). [w:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, t. V, A. Kostrzewski, R. Paluszkiewicz (red.). Seria Geografia, 88, s. 383-406.
• Przewoźniak M., 1999: Potencjał rekreacyjny środowiska przyrodniczego, atrakcyjność a przydatność. Problemy ekologii krajobrazu, 5, s. 151-160.
• Rogalewski O., 1974: Zagospodarowanie turystyczne. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, ss. 159.
• Sylwestrzak J., 1978: Rozwój sieci dolinnej na Pomorzu pod koniec plejstocenu. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Gdańsk, ss. 168.
• Szpikowski J., 2007: Osady antropogeniczne jako wyraz gwałtownych przemian w środowisku geograficznym (zlewnia Perznicy, Pojezierze Drawskie). [w:] Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych 4, Procesy ekstremalne w środowisku geograficznym, A. Kostrzewski (red.), Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 345-355.
• Szpikowski J., Kostrzewski A., Mazurek M., Smolska E., Stach A., 2008: Współczesne procesy kształtujące rzeźbę stoków. [w:] Współczesne przemiany rzeźby Polski. Starkel L., Kostrzewski A., Kotarba A., Krzemień K. (red). Wydawnictwo IGiGP UJ, Kraków, s. 283-291.
• Szwichtenberg A., 1998: Turystyka w dorzeczu Parsęty. [w:] Funkcjonowanie geosystemów zlewni rzecznych 1. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty. Stań badań, zagospodarowanie, ochrona. A. Kostrzewski (red.). Wyd. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin, s. 241-251.
• Zwoliński Z., 1989: Geomorficzne dostosowywanie się koryta Parsęty do aktualnego reżimu rzecznego. Dokumentacja Geograficzna, 3-4, ss. 144.