Drogowe odcinki lotniskowe jako element infrastruktury krytycznej i obronnej państwa

• Autorzy: Wesołowski Mateusz , Blacha Krzysztof , Poświata Adam

Warianty tytułu

EN

Highway landing strips as an element of critical and defence infrastructure of the country

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z bardzo istotnych elementów infrastruktury krytycznej i obronnej Polski, obok sieci lotnisk wojskowych i cywilnych, są drogowe odcinki lotniskowe, których funkcja, znaczenie i przydatność nabrały szczególnego wymiaru w aktualnej sytuacji geopolitycznej, w tym przede wszystkim podczas trwającego konfliktu zbrojnego w Ukrainie. Drogowe odcinki lotniskowe (DOL) to specjalnie przygotowane odcinki dróg publicznych przystosowane do wykonywania operacji lotniczych startu i lądowania wojskowych statków powietrznych (WSP) realizujących zadania operacyjne w czasie kryzysu i wojny oraz zadania wynikające z realizacji procesu szkolenia lotniczego. Szczegółowe informacje dotyczące wymagań stawianym DOL przedstawiono w normie obronnej NO-17-A207:2022 Nawierzchnie lotniskowe – Drogowe odcinki lotniskowe – Wymagania i badania [1]. W ww. dokumencie normatywnym określono minimalne wymagania w zakresie wymiarów geometrycznych, obszarów o ograniczonych przeszkodach oraz układów konstrukcyjnych nawierzchni DOL. Przedstawiono wymagania dla podstawowych parametrów eksploatacyjnych nawierzchni na obiektach użytkowanych przez służby drogowe, które należy stosować przede wszystkim: przy projektowaniu i budowie DOL, modernizowaniu i przebudowie istniejących drogowych odcinków lotniskowych, odbiorze wykonanych robót, ocenie technicznej i eksploatacyjnej. Postanowienia normy są właściwe dla oceny stanu technicznego DOL w całym okresie ich technicznej żywotności, a szczególnie w okresie ich użytkowania przez wojskowe statki powietrzne. Stan techniczny i użytkowy nawierzchni DOL ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych. Wymusza to konieczność posiadania aktualnej, pełnej wiedzy o ich stanie technicznym, co będzie pozwalało podejmować odpowiednie decyzje mające na celu zapewnienie ich bezpiecznej eksploatacji. W artykule przedstawiono wyniki badań parametrów eksploatacyjnych nowowybudowanych konstrukcji nawierzchni drogowego odcinka lotniskowego Wielbark w ciągu drogi wojewódzkiej nr 604 oraz wymagania obowiązującej normy obronnej NO-17-A207:2022. Omówiono również możliwe zagrożenia eksploatacyjne dla wykonywania operacji lotniczych przez wojskowe statki powietrzne oraz realizowane prace dla poprawy bezpieczeństwa na DOL, wchodzących w skład elementów infrastruktury krytycznej i obronnej państwa.

EN

One of the essential elements of the Polish critical and defence infrastructure, apart from the network of military and civil airports, are highway landing strips, which function, importance and usefulness have taken on a special dimension in the current geopolitical situation, especially during the ongoing armed conflict in Ukraine. Highway Landing Strips (Polish. DOL) are specially prepared sections of public roads adapted to perform air operations of take-off and landing of military aircraft (Polish. WSP) intended for operational tasks during crisis and war, as well as tasks resulting from the implementation of the flight training process. Detailed information on the requirements for DOL is presented in NO-17-A207:2022 Airfield pavements – Airfield road strips – Requirements and tests [1]. The above normative document outlines the minimum requirements for geometric dimensions, runway obstacle free zones and DOL surface construction systems. Requirements for the basic operating parameters of pavements on facilities used by road services have been presented. In addition, these requirements should be primarily used in designing and constructing DOL, modernizing and reconstructing the existing road sections of airfields, accepting the performed works, and technical and operational assessment. The normative provisions are appropriate for assessing the technical condition of DOLs throughout their entire technical lifetime, especially during their use by military aircraft. The technical and operational condition of the DOL surface has a direct impact on the safety of air operations. This enforces the need for up-to-date, full knowledge about their technical condition, which will help make the appropriate decisions to ensure their safe operation. The article presents the results of testing the operational parameters of the newly built structures of the surface of the Highway Landing Strip of Wielbark airport along provincial road No. 604 and the requirements of the applicable defence standard NO-17-A207:2022. The possible operational hazards for performing air operations by military aircraft and the ongoing works aimed at improving the security of the DOL, which are part of the critical and defence infrastructure of the country, are also discussed.

Słowa kluczowe

PL

drogowy odcinek lotniskowy; infrastruktura krytyczna; obronność; bezpieczeństwo; nawierzchnia lotniskowa

EN

road section of the airport; critical infrastructure; defence; security; airport pavement

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Przegląd Komunikacyjny
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 78, nr 5
• Strony: 31--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz, rys., tab.

Twórcy

autor

Wesołowski Mateusz

• Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej

• https://orcid.org/0000-0002-5545-8831

autor

Blacha Krzysztof

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych

• https://orcid.org/0000-0002-4599-4294

autor

Poświata Adam

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych

• https://orcid.org/0000-0002-7861-1616

Bibliografia

• [1] NO-17-A207:2022 Nawierzchnie lotniskowe – Drogowe odcinki lotniskowe – Wymagania i badania.
• [2] NO-17-A204:2015 Nawierzchnie lotniskowe – Nawierzchnie z betonu cementowego – Wymagania i metody badan.
• [3] NO-17-A200:2017 Nawierzchnie lotniskowe – Nawierzchnie z betonu asfaltowego – Wymagania i badania.
• [4] NO-17-A500:2016 Nawierzchnie lotniskowe i drogowe – Badania nośności.
• [5] NO-17-A502:2015 Nawierzchnie lotniskowe – Badania równości.
• [6] NO-17-A501:2015 Nawierzchnie lotniskowe – Badania szorstkości.
• [7] NO-17-A503:2017 Nawierzchnie lotniskowe – Darniowe i gruntowe nawierzchnie lotniskowe – Badania nośności.
• [8] NO-17-A205:2017 Zimowe utrzymanie nawierzchni lotniskowych – Stosowanie środków do odladzania – Wymagania i badania.
• [9] Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 470, z późn. zm.).
• [10] Katalog typowych konstrukcji nawierzchni sztywnych, załącznik do zarządzenia nr 30 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16 czerwca 2014 r.
• [11] Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych, załącznik do zarządzenia nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16 czerwca 2014 r.
• [12] Załącznik 14 ICAO do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, Lotniska Tom I – Projektowanie i eksploatacja lotnisk, wydanie 11, styczeń 2019.
• [13] Aerodrome Design Manual Part 3, Pavements, ICAO, Doc 9157-AN/901.
• [14] Wesołowski M., Pietruszewski P., Iwanowski P. Analysis of natural airfield pavement load-bearing capacity in the aspect of air operation safety. „Proceedings of the 29th European Safety and Reliability Conference”, Beer, M., Zio, E. Ed., Research Publishing, Singapore, 2019.
• [15] Wesołowski M., Kowalewska A. The impact of a geogrid system on load-bearing capacity of natural airfield pavements. Archives of Civil Engineering, 2020, Vol. LXVI, 52, nr DOI: 10.24425/ace.2020.131795
• [16] Wesołowski M., Blacha K. The Impact of Load Bearing Capacity of Airfield Pavement Structures on the Air Traffic Safety. “Environmental Engineering”, 10th International Conference, Litwa, 27-28 Kwietnia 2017.
• [17] Poświata A., Pietruszewski P., Włodarski P. Wpływ nierówności nawierzchni lotniskowych na stan techniczny i bezpieczeństwo operacji lotniczych. Przegląd Komunikacyjny 2022, nr 10, 11-17.
• [18] Pietruszewski P., Poświata A., Wesołowski M. Evaluation of airfield pavement evenness. IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering, 2018.
• [19] Advisory Circular No: 150/5320-12C Measurement, Construction, and Maintenance of Skid Resistant Airport Pavement Surfaces Document Information, FAA, 1997.
• [20] Wesołowski M., Blacha K. Evaluation of airfield pavement micro and macrotexture in the light of skid resistance (friction coefficient) measurements. MATEC Web of Conferences, Volume 262, (05017), 2019.
• [21] Wesołowski M., Blacha K., Pietruszewski P., Kowalewska A. Wykonanie badania nośności, szorstkości i równości nawierzchni z betonu cementowego wykonanej jako Drogowy Odcinek Lotniskowy, Sprawozdanie nr 24/24/21, ITWL, Warszawa 2021.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).