Ocena stanu zagrożenia środowiska przez cząstki stałe PM2,5 ze źródeł transportu drogowego

• Autorzy: Chłopek Z

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the state of threat to the environment by the PM2,5 particulates from the road transport sources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pyły są jednym z najpoważniejszych zagrożeń zdrowia ludzi. Szkodliwość cząstek stałych zawieszonych w powietrzu dla zdrowia ludzi zależy od umownych wymiarów ziaren oraz ich składu. Szczególnie dużym zagrożeniem są pyły o wymiarach mniejszych od 2,5 mm, tzw. cząstki stałe PM2,5. W pracy przedstawiono propozycję modelowania emisji cząstek stałych PM2,5 w postaci imisji cząstek stałych PM2,5 jako funkcji liniowej imisji cząstek stałych PM10. Na podstawie wyników badań imisji cząstek stałych PM10 i PM2,5, przeprowadzonych w stacjach nadzorowania jakości powietrza w Warszawie, dokonano identyfikacji zaproponowanego modelu. Stwierdzono silną korelację zbiorów imisji cząstek stałych PM10 i PM2,5. Oceniono konieczność statystycznego potraktowania parametru modelu w zależności od kategorii źródeł emisji cząstek stałych oraz warunków rozprzestrzeniania zanieczyszczeń.

EN

Dust is one of the most serious threats to the human health. Harmfulness of the particulates suspended in the air to the people's health depends on the size of the grains and their chemical contents. A particularly large threat is posed by the dust of the size smaller than 2,5 mm, so called PM2.5 particulates. The work presents a proposal of modelling the PM2.5 particulates emission in the form of the PM2.5 particulates imission as a linear function of the PM10 particulates imission. Based on the results of the examinations of the PM10 and PM2.5 particulates imissions, conducted at the air quality monitoring stations in Warsaw, the identification of the proposed model have been completed. There is a strong co–relation established between the groups of PM10 and PM2.5 particulates imissions. Evaluated was the necessity of statistically treating the parameter of the model depending on the category of the particulates emission sources and the conditions of spreading the pollution.

Słowa kluczowe

PL

cząstki stałe; PM; emisja cząstek stałych; zagrożenie zdrowia; pyły

EN

particulates; particulates emission; health risk; dust

• Wydawca: Instytut Pojazdów Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów / Politechnika Warszawska
• Rocznik: 2011
• Tom: z. 1/82
• Strony: 101--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chłopek Z

• Politechnika Warszawska, Wydział SiMR, Instytut Pojazdów

Bibliografia

• [1] Canagaratna M.: Chase studies of particulate emissions from in–use New York City vehicles. Aerosol Science and Technology 2004. 38(6). 555–573.
• [2] Chłopek Z., Skibiński F.: Wprowadzenie do tematyki emisji cząstek stałych PM2,5 z transportu samochodowego. Transport Samochodowy 3/2010. 73–87.
• [3] Chłopek Z., Żegota M.: Problemy modelowania emisji cząstek stałych PM10 w ruchu drogowym. Archiwum Motoryzacji 1/2004: 25–42.
• [4] Chłopek Z., Żegota M.: The emission of particulate matter PM10 from vehicles. Eksploatacja Niezawodność – Maintenance and Reliability Nr 1 (21)/2004. 3–13.
• [5] Christoforou C. S.: Trends in fine particle concentration and chemical composition in Southern California. Journal of the Air & Waste Management Association 2000. 50(1). 43–53.
• [6] Forsberg B. et al: Comparative health impact assessment of local and regional particulate air pollutants in Scandinavia. Journal of the Human Environment 34(1). 2005. 11–19.
• [7] Harrison R. M., Jones A. M., Lawrence R. G.: Major component composition of PM10 and PM2.5 from roadside and urban background sites. Atmos. Environ 38. 2004. 4531–4538.
• [8] Houthujis D. et al.: PM10 and PM2.5 concentrations in central and eastern Europe: results from the CESAR study. Atmospheric Environment, 35, 2001. 2757÷2771.
• [9] Kittelson D. B.: Engines and nanoparticles: a review. J. Aerosol Sci. Vol. 29, No. 5/6. Elsevier Science Ltd. 1998. 575–588.
• [10] Leksykon ekoinżynierii. Pod red. Gabriela Borowskiego. Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej. Warszawa 2010.
• [11] Pyta H., Przydacz P.: Analiza rozkładu stężenia pyłu PM2,5 i PM10 w warunkach aglomeracji miejsko przemysłowej. Środowisko i Rozwój, 9, (1/2004). 153÷165.
• [12] Schwartz J., Laden F., Zanobetti A.: The concentration–response relation between PM2.5 and daily deaths. Environmental Health Perspectives 2002. Vol 110, No. 10. 1025–1029.
• [13] Siemiński M.: Środowiskowe zagrożenie zdrowia. PWN. Warszawa 2001.
• [14] Venn A.J. et al.: Living near a main road and the risk of wheezing illness in children. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 2001. 164. 177–2180.
• [15] Wilkinson P. et al.: Case–control study of hospital admission with asthma in children aged 5–14 years: relation with road traffic in north west London. Thorax 1999; 54. 1070–1074.
• [16] Wstępna ocena zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w województwie mazowieckim. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Warszawa 2009.
• [17] Yuh–Shen Wu et al.: The measurements of ambient particulates (TSP, PM2,5, PM2.5–10), chemical component concentration variation, and mutagenicity study during 1998–2001 in central Taiwan. Journal of Environmental Science and Health, Part C Environ-mental Carcinogenesis and Ecotoxicology Reviews. Volume 20 Issue 1 2002. 45–59.