Analiza możliwości sterowania jakością strugi urobku na etapie planowania operacyjnego na przykładzie jednego ze złóż węgla brunatnego

• Autorzy: Naworyta W. , Sypniowski Sz. , Benndorf J.

Warianty tytułu

EN

Analysis of the possibility of lignite stream quality control at the stage of operational planning using an example lignite deposit

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na przykładzie wybranej części jednego ze złóż węgla brunatnego poddano pod dyskusję problem sterowania jakością strugi wydobywanego węgla na etapie planowania operacyjnego. Do analiz wybrano jeden parametr jakościowy złoża - wartość opałową węgla w stanie surowym Qr. Na podstawie rozpoznania eksploatacyjnego wykonano modele zmienności przestrzennej wartości opałowej. Modele wykonano dwiema metodami geostatystycznymi - metodą krigingu zwyczajnego w odmianie blokowej oraz metodą sekwencyjnej symulacji warunkowej Gaussa. Modelowanie wykonano w blokach o rozmiarach odpowiadających wielkości wydobycia dobowego. Wykazano wady i zalety zastosowanych metod modelowania oraz ich przydatność dla sterowania jakością surowca. Opierając się na kierunkach wybierania kolejnych bloków eksploatacyjnych przeanalizowano zmiany wartości opałowej w półrocznym okresie eksploatacji złoża. Na podstawie symulacji warunkowej przedstawiono mapy prawdopodobieństwa przekroczenia założonych górnych i dolnych wartości progowych wartości opałowej. W podsumowaniu zaproponowano metodę łagodzenia cyklicznych zmian wartości opałowej w celu jej uśrednienia na etapie eksploatacji złoża.

EN

Using the example of a selected part of one lignite deposit, this study analyzes the problem of quality control of the mined lignite stream at the stage of operational planning. A single quality parameter of the deposit was selected for analysis - the calorific value of raw lignite Qr. Based on the drill holes from the exploitation phase, models of spatial variability for this parameter were created. The models were built using two geostatistical methods - ordinary block kriging and sequential Gauss conditional simulation. The modeling was done in blocks which correspond with the size of daily production. Advantages and disadvantages of the modeling methods were outlined together with their suitability for use in controlling raw material quality. Based on the direction of mining of particular exploitation blocks, the variability of the calorific value over a 6-month period was analyzed. The conditional simulation allowed for the creation of maps of the probability of exceeding certain upper and lower thresholds of the calorific value. The summary of the article proposes a method of mitigating the cyclical changes in the calorific value. The concept is to blend lignite of different quality in order to obtain a relatively stable value.

Słowa kluczowe

PL

sterowanie jakością; planowanie operacyjne; węgiel brunatny; symulacja geostatystyczna

EN

quality control; operational planning; lignite; geostatistical simulation

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 16, z. 3
• Strony: 233--245
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Naworyta W.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

autor

Sypniowski Sz.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie

autor

Benndorf J.

• Ing. MPhil - TU Delft w Holandii

Bibliografia

• CHMIELNIAK T., 2011 - Szanse i bariery w rozwoju technologii energetycznych paliw kopalnych. Polityka Energetyczna t. 14, z. 2, s. 23-34.
• GÄRTNER D., HEMPEL R., 2009 - Überwachung und Steuerung der Prozesse in den Braunkohletagebauen im Rheinland, Braunkohlentagebau, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, s. 391-408.
• JARECKI S., 2005 - Odkrywka „Drzewce". Węgiel Brunatny, Kwartalny Biuletyn Informacyjny PPWB nr 3/52.
• JURDZIAK L., KAWALEC W., 2005 - Operacyjne sterowanie jakością węgla bruatnego w energetyce niemieckiej. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Nr 113, Studia i materiały nr 31.
• KUNDE L., TRÜMMER D., 2009 - Kohlenqualitätsmanagement, Braunkohlentagebau, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, s. 409-426.
• MUCHA J., WASILEWSKA M., 2006 - Korekta efektu wygładzenia w procedurze interpolacyjnej krigingu zwyczajnego. Przegląd Górniczy t. 62, nr 1, s. 31-36.
• NAWORYTA W., BENNDORF J., 2012 - Ocena dokładności geostatystycznych metod modelowania złóż pod kątem projektowania eksploatacji na podstawie jednego ze złóż węgla brunatnego, Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 28, z. 1, s. 77-101.
• NAWORYTA W., SYPNIOWSKI S., 2013 - O problemie sterowania jakością strugi urobku w kopalniach węgla brunatnego w kontekście właściwego rozpoznania parametrów jakościowych złoża. Górnictwo Odkrywkowe nr 2/2013.
• REMY i in. 2009 - REMY N., BOUCHER A., WU J., 2009 - Applied Geostatistics with S-GeMS. Cambridge University Press, Cambridge.
• SYPNIOWSKI Sz., 2012 - Produkcja informatycznie zaplanowana. Surowce i Maszyny Budowlane nr 1/2012.
• ZAPOROWSKI B., 2011 - Efektywność energetyczna i ekonomiczna elektrowni i elektrociepłowni dużej i średniej mocy. Polityka Energetyczna t. 14, z 2, s. 455-468.
• ZIMMER B., 2010 - Neuentwicklung eines Online-Kohlequalitätsmanagementsystems in einem Braunkohlentagebau in Serbien. [W:] Drebenstedt C., red. (2010) - Continous Surface Mining, Latest Development in Mine Planning, Equipment and Environmental Protection, Proceedings of 10th International Symposium Continuous Surface Mining, 13-15 września 2010, Freiberg, s. 290-302.