Koncepcja udostępnienia dla ruchu turystycznego obiektu objętego ochroną przyrody jako przykład turystyki zrównoważonej

• Autorzy: Kotarska Izabela , Mizera Barbara , Szczerbowska Małgorzata

Warianty tytułu

EN

Design of the new tourist route in the nature protected object – example of responsible to-urism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jaskinia Niedźwiedzia jest jedną z najdłuższych i najgłębszych jaskiń w Polsce. Obiekt objęty jest ochroną w formie rezerwatu przyrody oraz programu Natura 2000. Część jaskini została udostępniona do zwiedzania w 1983 r. W 2010 r. odkryto wejście do nowego ciągu korytarzy, których długość przekracza 1000 m. Występują w nich różnorodne formy naciekowe: stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, żyrandole, kopuły, kaskady i draperie. Z uwagi na unikatowość odkrycia oraz jego olbrzymi potencjał turystyczny, zdecydowano się na rozpoczęcie prac, zmierzających do udostępnienia nowo odkrytej części jaskini dla ruchu turystycznego. Założeniem, przyjętym przed przystąpieniem do prac, było takie ich prowa-dzenie, aby istniejące warunki środowiskowe zachować w możliwie niezmienionym stanie. Dlatego też przedsięwzięcie rozpoczęto od szczegółowych badań, pomiarów i obserwacji dokumentujących: - miejsca i warunki zimowania nietoperzy, okresy rojenia się i ich migracji, - warunki klimatyczne oraz geomorfologiczne jaskini, - siedliska przyrodnicze oraz chronione i rzadkie gatunki roślin. Projekt trasy turystycznej powstał w nawiązaniu do uzyskanych wyników. Przedmiotem arty-kułu są, opracowane przez multidyscyplinarny zespół specjalistów, rozwiązania – zarówno techniczne, jak i organizacyjne – umożliwiające zachowanie chronionych elementów środowiska w warunkach udostępnienia nowej trasy turystycznej.

EN

The subject of the paper are technical and organizing solutions of opening the new tourist route in the valuable, protected by the Natura 2000 object: the Niedźwiedzia Cave. The cave is one of the longest and deepest caves in Poland. In 2010 the entrance into the new route of the Cave was discovered, the length of which was over 1000 m. Because of the unique features of the discovery and its huge tourist potential, the decision was made to start works aiming to make the new part of the cave available for tourists. At the beginning the assumption was made, that the priority by new route designing was maintaining existing natural conditions in realizable unchanged state. That’s why works were started from detailed researches, measurements and observations, which documented: - habitats of protected and rare species of plants and animals, - places and conditions of bats hibernation, their migrations and swarming, - climatic and geomorphological conditions of the cave. The tourist route of the cave was created on the basis of obtained research results.

Słowa kluczowe

PL

Jaskinia Niedźwiedzia; ochrona siedlisk i gatunków; turystyka zrównoważona

EN

responsible tourism; caves; species and habitats protection

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 2
• Strony: 15--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Kotarska Izabela

• KGHM CUPRUM sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław

autor

Mizera Barbara

• KGHM CUPRUM sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław

autor

Szczerbowska Małgorzata

• KGHM CUPRUM sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław

Bibliografia

• 1. Buřič Z., Furmankiewicz J., Telatyński S., 2001, Jaskinia Niedźwiedzia jako jedno z najcenniejszych stanowisk nietoperzy na Dolnym Śląsku, Poland, Przegląd Przyrodniczy, 1-2, s. 109-114.
• 2. Dzwonkowska D., 2011, Studia Ecologiae et Bioethicae UKSW, Poland 9(2011)2, s. 23-41.
• 3. Furmankiewicz J., Furmankiewicz M., 2002, Bats hibernating in the natural caves in the Polish part of the Sudetes, [in:] Furmankiewicz J., Kokurewicz T. (eds.) The bats of the Sudetes, Poland, Przyroda Sudetów Zachodnich, Suplement 2, s. 15-38.
• 4. Furmankiewicz J., Hebda G., Furmankiewicz M., Klocek R., Jablonska J., Jablonski J., Mielcarek K., Duma K., 2008, Nietoperze rezerwatu przyrody „Jaskinia Niedźwiedzia” w Masywie Śnieżnika (Sudety Wschodnie), Przyroda Sudetów, supl. 3, s. 27-44.
• 5. Kostka S., Haczek A., 2014, Autorska koncepcja udostępnienia Partii Mastodonta Jaskini Niedźwiedziej (praca niepublikowana), Wrocław.
• 6. Kotarska I., Furmankiewicz J., Mizera B., Kmiecik A., Kmiecik P., Korzystka-Muskała M., Pomorska-Grochowska J., Sawiński T., Sobczyk A., Stefaniak K., Szafran A., Szczerbowska M., Świerkosz K., 2018, Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika przedsięwzięcia pn.: „Budowa szlaku turystycznego w Jaskini Niedźwiedziej – Partie Mastodonta wraz z infrastrukturą turystyczną, tj. ścieżką komunikacyjną do wejścia i wyjścia z trasy oraz rozbudową pawilonu obsługi ruchu turystycznego”, KGHM Cuprum Sp. z o.o. CBR, Wrocław, (praca niepublikowana).
• 7. Madziarz M., Dębkowski E., Kostka Sz., Haczek A., Chęcińska M., Kociński A., Gryglewicz E., Półkoszek Z., Dobrowolski W., 2018, Koncepcja projektowa rozwiązań techniczno-budowlanych przedsięwzięcia mającego na celu udostępnienie nowo odkrytych partii Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie (partii Mastodonta) dla ruchu turystycznego, KGHM Cuprum sp. z o.o. CBR, Wrocław, (praca niepublikowana).
• 8. Piasecki J., Sawiński T., 2009, The Niedźwiedzia Cave in the climatic environment of the Kleśnica Valley (Śnieżnik Massif), [in:] Karst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes: palaeoenvironments and protection, Edition: Studies of the Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, Poland, no. 56, K. Stefaniak, A. Tyc, P. Socha (eds.), pp. 423-454.
• 9. Pulina M., 1970, Wstępne wyniki badań nad środowiskiem geograficznym Jaskini Niedźwiedziej, Acta Universitatis Wratislaviensis 127, Poland, Studia Geograficzne 14, s. 5-37.
• 10. Zaręba D., 2010, Ekoturystyka, PWN, Poland.