IJburg - w poszukiwaniu równowagi

• Autorzy: Mielnik Anna

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2020.135419

Warianty tytułu

EN

IJburg - in search of balance

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest wskazanie potrzeby przywrócenia racjonalnego podejścia do dzisiejszego planowania urbanistycznego i architektury. Wiele badań i projektów dotyczących współczesnego miasta koncentruje się głównie na różnych rodzajach „nowatorskich” konfiguracji miejskich, które mają poradzić sobie z obecnymi i przyszłymi problemami. Wydaje się jednak, że często brakuje w nich historycznej, kulturowej, psychologicznej i społecznej świadomości. A przecież postrzeganie i rozumienie miasta opiera się głównie na jego obrazach, wspomnieniach i konotacjach z przeszłości. Wciąż podejmowane są próby zbliżenia się do racjonalnej równowagi między starym a nowym, tradycyjnym a nowoczesnym, formą a funkcją, pięknem a postępowymi aspektami miasta. Tekst stanowi studium przypadku dzielnicy Amsterdamu - IJburg - jako przykładu dużego przedsięwzięcia, który może ułatwić omówienie roli i potencjału tkwiącego w tradycyjnej typologii urbanistycznej i architektonicznej, pomocnego w procesie tworzenia nowych układów miejskich. Wnioski przedstawione w tekście, oparte na analizowanym projekcie dzielnicy IJburg, koncentrują się na wskazaniu typów urbanistycznych i architektonicznych z przeszłości jako narzędzi projektowych, które wciąż mogą zapewniać niezwykłe twórcze i instrumentalne możliwości oraz funkcjonować jako nośniki znaczenia i tożsamości kulturowej.

EN

The purpose of the text is to highlight the need to reinstate the rational attitude towards contemporary city planning and architecture. A number of studies and projects about the city today are focused mainly on different types of transformations, leading to “cutting-edge” urban configurations that would ultimately deal with current and future problems. However, these often seem to lack traditional, cultural, psychological and social awareness. And yet, human perception and comprehension of the city is mainly based on its traditional images, memories and connotations. There are still some attempts made to approach a rational balance between old and new, traditional and modern, of purely formal and purely functional, of beautiful and progressive aspects of the city. This text carries out a case study of the IJburg district of Amsterdam as a splendid example of contemporary development, that may help in discussion of the role and critical potential of traditional urban building typology in the transformation process of cities and territories, that lead to new urban configurations. The conclusions presented in this text, based on analysis of the project of IJburg, focuses on the use of urban and architectural types, from the past, as design tools that can still provide extraordinary, creative and instrumental possibilities, acting as carriers of cultural meaning and identity.

Słowa kluczowe

PL

typologia architektoniczna; typologia urbanistyczna; IJburg; miasto racjonalne

EN

architectural typology; urban typology; IJburg; rational city

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 48
• Strony: 281--297
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., zdj.

Twórcy

autor

Mielnik Anna

• Cracow University of Technology, Faculty of Architecture, Institute of Architectural Design, Chair of Housing and Architectural Composition

Bibliografia

• Colquhoun, A. (1986), EssaysinArchitecturalCriticism.Modern Architecture and Historical Change, Cambridge, Massachusetts, and London, England: The MIT Press.
• Cousin, M. (2009), Design Quality in new Housing. Learning from the Netherlands, London: Taylor & Francis.
• van Gameren, D., Riedijk, M. (2014), ‘Preface’, [in:] Cavallo, R., Komossa, S., Marzot, N., Berghauser Pont, M., Kuijper, J. (eds.), New Urban Configurations, Delft: Delft University Press.
• Graham, W. (2016), Miasta wyśnione. Siedem wizji urbanistycznych, które kształtują nasz świat, Kraków: Wydawnictwo Karakter, s. 7.
• van Heeswijk, J. (2005), The Blue House [online:] http://www.jeanneworks.net/projects/the_blue_house/, (dostępne: 4.04.2020).
• Jacobs, J. (2014), Śmierć i życie wielkich miast ameryki, Warszawa: Centrum Architektury.
• Kozłowski, D. (2004), ‘7 przypadków architektury’(3 rok 5 semestr)/‘7 Cases of Architecture’ (3 year 5 semestr), Pretekst: Zeszyty Katedry Architektury Mieszkaniowej, nr 1, Kraków: DjaF, s. 41.
• Krier, L. (2011), Architektura wspólnoty, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Krier, L. (1978), ‘The reconstruction of the city’ [in:] Peckham, A., Schmiedeknecht, T. (eds.) (2014), The Rationalist Reader. Architecture and Rationalism in Western Europe 1920–1949/1960–1990, London: Routledge.
• Lörzing, H (2006), ‘Reinventing Suburbia in the Netherlands’, Built Environment, 32(3), 298–310, p. 302 [online:] https://www.academia.edu/8280079/TO-WARDS_SUSTAINABLE_SUBURBS_298_BUILT_ENVIRONMENT_VOL_32_NO_3_Reinventing_Suburbia_in_The_Netherlands, (accessed: 05.03.2020).
• Mensink, J., van der Hoeven F. (2017), ‘Density, compact urban form and sustainability in the Netherlands’, [in:] Bay J.H.P., Lehmann S. (eds), Growing Compact: Urban Form, Density and Sustainability, London: Routledge, pp. 129–143.
• O’ Neill, P. (2012), The Blue House, [online:] http://www.jeanneworks.net/files/esy/i_0019/Paul_O_Neill__The_Blue_House.pdf, (accessed:4.04.2020).
• Palmboom, F. (ed.) (2010), Drawing the Ground - Landscape Urbanism Today. The Work of Palmbout Urban Landscapes, Basel: Birkhäuser.
• Pierini, O.S. (2018), Housing Experimental Projects in the Netherlands [in:] Díez-Medina C., Monclús J. (eds.), Urban Visions: From Planning Culture to Landscape Urbanism, Berlin: Springer, p. 143–152.
• Thomas, D. (2002), Architecture and the urban environment: a vision for the New Age, Oxford: Architectural Press.
• Tschumi, B., Cheng, I. (eds.) (2003), The state of Architecture at the Beginning of the 21st Century, New York: The Monacelli Press.
• https://www.archdaily.com/190250/block-128-ijburg-dp6, (dostępne: 1.04.2020).
• https://cie.nl/page/960/masterplan-ijburg?lang=en, (dostępne: 4.06.2020).