Bezpieczeństwo stosowania olejków eterycznych

• Autorzy: Girek Beata , Deska Małgorzata , Girek Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.16926/ijess.2020.01.02

Warianty tytułu

EN

Essential oils and safety of their use

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecnie, bardzo dużo substancji pochodzenia naturalnego znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu oraz w produktach wykorzystywanych w życiu codziennym. Olejki eteryczne to mieszaniny lotnych związków organicznych wydzielane z roślin lub ich części. Charakteryzują się intensywnym zapachem mają jednak zróżnicowany skład, w którym zależnie od źródła pochodzenia jest jeden lub kilka składników dominujących. Historia pozyskiwania olejków eterycznych sięga starożytności i ze względu na wyjątkowe walory zapachowe olejki towarzyszą ludzkości do tej pory. Coraz doskonalsze metody analizy składu olejków eterycznych stosowanych w kosmetyce, żywności (przyprawy) i aromaterapii skłania do zastanowienia się nad bezpieczeństwem ich stosowania. Oprócz substancji prozdrowotnych olejki mogą też zawierać wiele związków organicznych o działaniu alergicznym lub wręcz toksycznym. Dokładne poznanie składu olejków oraz rzetelne zapoznanie konsumentów z ewentualnymi zagrożeniami jakie niesie za sobą stosowanie olejków wydaje się w obecnych czasach priorytetem dla producentów olejków eterycznych.

EN

Currently, many herbal substances are used in everyday life products and in many industry such as food, cosmetics and others. Essential oils are mixtures of volatile organic compounds separated from plants or parts of them. They are characterized by an intense fragrance, but they have a diverse composition. Depending on the source, there are one or several dominant components. History acquisition of essential oils dates back to ancient times. Due to the unique fragrance qualities, the oils accompany humanity all the time. More perfect methods of analysis of the composition of essential oils used in cosmetics, food (spices) and aromatherapy, prompts us to consider the safety of their use. In addition to health-promoting substances, oils can also contain many organic compounds with an allergic or even toxic effect. Getting to know the essential oils composition and thorough acquaintance of consumers with possible risks of using essential oils is currently a priority for the producers of essential oils.

Słowa kluczowe

PL

olejki eteryczne; substancje zapachowe; karty charakterystyki olejków eterycznych

EN

essential oils; fragrances; safety data sheets of essential oils

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: International Journal of Engineering and Safety Sciences
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 1
• Strony: 17–38
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Girek Beata

• Wydział Nauk Ścisłych, Przyrodniczych i Technicznych Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie Armii Krajowej 13/15, 42–200 Częstochowa

autor

Deska Małgorzata

• Wydział Nauk Ścisłych, Przyrodniczych i Technicznych Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie Armii Krajowej 13/15, 42–200 Częstochowa

autor

Girek Tomasz

• Wydział Nauk Ścisłych, Przyrodniczych i Technicznych Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie Armii Krajowej 13/15, 42–200 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Wasilenko, A., Świat Perfum, Świat Książki, Warszawa 2003
• [2] Burr, Ch., The Emperor of Scent: A Story of Perfume, Obsession, and the Last Mystery of the Senses, Random House, New York, 2003
• [3] Hallmann-Mikołajczak, A., Mikołajczak, T., Olibanum i Mirra na starożytnym Bliskim Wschodzie, w: Aromaterapia 2006, 1(43), 12–17
• [4] Teofrast, Przyczyny powstawania i rozwoju roślin. Fizjologia roślin, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, 2002
• [5] (Legowicz J., Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973)
• [6] Stewart S., Cosmetics & Perfumes in the Roman World, Tempus, 2007
• [7] Sroka S.A., Genealogia Andegawenów węgierskich, Kraków 1999
• [8] Historia kosmetyki w zarysie: z dziejów kosmetyki i sztuki upiększania od starożytności do poł. XX w./Jolanta Szczygieł-Rogowska, Joanna Tomalska. - Wyd. 2. - Białystok : Wyższa Szkoła Kosmetologii i Ochrony Zdrowia w Białymstoku, 2007
• [9] Jabłońska-Trypuć, A., Farbiszewski, R., Sensoryka i odstawy Perfumerii, MedPharm Polska, Wrocław, 2008
• [10] Lamer-Zarawska E., Chwała C., Gwardys A., Rośliny w kosmetyce i kosmetologii przeciwstarzeniowej, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2012
• [11] Jędrzejko K., Kowalczyk B., Bacler B., Rośliny kosmetyczne, Wyd. Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Katowice 2007
• [12] Malinka W., Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław, 1999.
• [13] Fengier W., Szeląg P., Chemia kosmetyczna, 1998.
• [14] Góra J., Lis A., Najcenniejsze olejki eteryczne, cz.I, Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź 2019; Sarbak Z., Jachymska-Sarbak B., Sarbak A., Chemia w kosmetyce i kosmetologii, MedPharm Polska, Wrocław 2013
• [15] International Fragrance Association: Annex I to the IFRA standards – 48th amendment [Internet]: Association, Brussels 2015
• [16] http://ifraorg.org/Upload/DownloadButtonDocuments/5267954b-8f1e-412b-b2e8-5e500727e91/Annex%20I%20to%20the%20IFRA%20Standards%20(48th%20Amendment,%20June% 202015).xlsx
• [17] Chaintreau A., Joulain D., Marin Ch., Schmidt C-O., Vey M.: GC-MS quantitation of fragrance compounds suspected to cause skin reactions.,. J. Agric. Food Chem. 2003; 51: 6398-6403
• [18] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych. DzU UE z 2009 r., L342/59 z późn. zm.
• [19] https://reach.gov.pl/reach/pl/akty-prawne/reach/

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).