Tytuł artykułu
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Rodzinne ogrody działkowe w strukturze miasta Poznania i ich rola w adaptacji do zmian klimatycznych
Języki publikacji
Abstrakty
The aim of this study was to analyse the location and current condition of the Family Allotment Gardens (FAGs) in Poznań city (Poland) and the changes that occurred between 2011 and 2021. The authors verified 98 gardens, of which only 85 still exists. The subject of the analysis were: the context and location of FAGs in the city structure, including the connection with Poznań's green wedges, and the hydrographic structure. As the result, the conditions and problems of FAGs in Poznan were identified, furthermore the possibilities of better use of their potential were indicated. The results of the research confirm that FAGs are integral part of the structure of Poznan green wedges and are of great social, natural and climatic importance, but due to the modus of arrangement (parcelling of plots, fences) they disturb the continuity and accessibility of urban green areas and are poorly integrated with the city's surface waters. The proposed changes in spatial arrangement and organization of FAGs (increasing the public accessibility) would enable the inclusion of some gardens into the structures of green wedges or the creation of new connectors between the wedges. In addition, the improvement of connections with waterbodies (daylighting of canalized sections of streams, improving accessibility of banks) would increase their ecosystem value and the retention capacity of urban catchments.
Celem pracy była analiza lokalizacji i aktualnego stanu zagospodarowania Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD) w Poznaniu oraz zmian, jakie zaszły w latach 2011-2021. Autorki zweryfikowały 98 ogrodów, z których tylko 85 nadal istnieje. Przedmiotem analizy były: kontekst i lokalizacja ROD-ów w strukturze miasta, w tym powiązania z klinami zieleni Poznania oraz układem hydrograficznym. W rezultacie zidentyfikowano uwarunkowania i problemy ROD-ów w Poznaniu, a także wskazano możliwości lepszego wykorzystania ich potencjału. Wyniki badań potwierdzają, że ROD-y stanowią integralną część struktury poznańskich klinów zieleni i mają duże znaczenie społeczne, przyrodnicze i klimatyczne, jednak ze względu na sposób aranżacji (podział działek, ogrodzenia) zakłócają ciągłość i dostępność terenów zieleni miejskiej i są słabo zintegrowane z wodami powierzchniowymi miasta. Proponowane zmiany w układzie przestrzennym i organizacji ROD-ów (zwiększenie dostępności publicznej) umożliwiłyby włączenie niektórych ogrodów w struktury klinów zieleni lub utworzenie nowych łączników pomiędzy klinami. Ponadto poprawa powiązań ze zbiornikami wodnymi (odkrycie skanalizowanych odcinków potoków, poprawa dostępności brzegów) podniosłaby ich wartość ekosystemową i pojemność retencyjną zlewni miejskich.
Rocznik
Tom
Strony
37--58
Opis fizyczny
Bibliogr. 32 poz., fot., rys., tab.
Twórcy
autor
- Poznań University of Technology, Faculty of Architecture, Institute of Architecture and Spatial Planning
autor
- Poznań University of Technology, Faculty of Architecture, graduate
autor
- Poznań University of Technology, Faculty of Architecture, graduate
Bibliografia
- 1. Bańka A., 2015, Psychologiczna struktura projektowa środowiska Studium tworzenia miejsc architektonicznych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.
- 2. Bartłomiejski R., Kowalewski M., 2019, Polish Urban Allotment Gardens as ‘Slow City’ Enclaves, “Sustainability”, 11, 3228, p. 1-12.
- 3. Borysiak J., Mizgajski A., Speak A., 2015, Allotment gardens and parks: Provision of eco-system services with an emphasis on biodiversity, “Urban Forestry & Urban Greening" Volume 14, Issue 4, p. 772-781 (access: 03.2021).
- 4. Borysiak J., Mizgajski A., Speak A., 2017, Floral biodiversity of allotment gardens and its contribution to urban green infrastructure, “Urban Ecosystems", p. 323-335.
- 5. Chojecka A., 2014, Znaczenie terenów zielonych w przestrzeni publicznej oraz ich wpływ na jakość życia miejskiego The Importance of Green Areas in Public Places and their Impact on the Quality of Urban Life, „Rynek - Społeczeństwo - Kultura”, nr 1.
- 6. Cyłka T., 2021, Bloki zamiast ogródków? Mieszkańcy Winiar i działkowicze protestują. Klin zieleni w Poznaniu znów zagrożony, https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,26727927,mieszkancy-winiar-i-dzialkowicze-protestuja-kolejny-klin-zieleni.html? disableRedirects=true (access: 04.2021).
- 7. Danielewicz M., 2019, Deweloper zabuduje zachodni klin zieleni na Sołaczu? Działkowcy mają zostać eksmitowani z ROD Bogdanka. „ Nie zgadzamy się na to " - mówią, https://plus.gloswielkopolski.pl / deweloper-zabuduje-zachodni-klin-zielem-na-solaczu-dzialkowcy-maja-zostac-eksmitowani-z-rod-bogdanka-nie-zgadzamy-sie-na-to/ar/c1-15032934 (access: 04.2021).
- 8. Departament Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego, wrzesień 2010, Informacja o wynikach kontroli zapewnienia warunków dla prawidłowego funkcjonowania rodzinnych ogrodów działkowych Warszawa.
- 9. Dymek D., Bednorz L., 2017, Zagospodarowanie Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD) na przykładzie ROD im. Józefa Chociszewskiego w Poznaniu, „Studia Miejskie”, p. 133-147.
- 10. Dziennik Ustaw 2014 poz. 140 Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych; data wejścia w życie: 19.01.2014 r
- 11. Główny Urząd Statystyczny (GUS), 2020, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-polski-2020,1,22.html (access: 7.05.2021).
- 12. Główny Urząd Statystyczny (GUS), Ochrona Środowiska 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2020,1,21.html (access: 7.05.2021)
- 13. Główny Urząd Statystyczny (GUS), https://bdl.stat.gov.pl/BDL/errors/500? aspxerrorpath=/BDL/dane/teryt/tablica (access: 5.05.2021).
- 14. Gołdyn R., Basińska A., Budzyńska A., Dondajewska-Pielka R., Joniak T., Klimaszyk P., Kowalczewska-Madura K., Kozak A., Kuczyńska-Kippen N., Nagengast B., Piotrowicz R., Szeląg-Wasielewska E., Szyper H., Świdnicki K., 2019, Stojące i płynące wody Poznania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
- 15. Januchta-Szostak A., 2019, Miasta przyjazne rzekom. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań.
- 16. Jarmuż A., 2014, ROD im. Ks. Masłowskiego: Musicie zlikwidować ogród działkowy - mówi Ryszard Grobelny, https://gloswielkopolski.pl/rod-im-ks-maslowskiego-musicie-zlikwidowac-ogrod-dzialkowy-mowi-ryszard-grobelny-zdjecia/ar/3401237 (access: 04.2021).
- 17. Kisiel B., 2010, POZNAŃ - Sześć ROD-ów do likwidacji. Tysiące działkowców musi się wyprowadzić, https://oborniki.naszemiasto.pl/poznan-szesc-rod-ow-do-likwidacji-tysiace-dzialkowcow-musi/ar/c8-346900 (access: 04.2021).
- 18. Kisiel B., 2013, ROD-y w Poznaniu: Zlikwidują działki, by budować mieszkania, https://gloswielkopolski.pl/rody-w-poznaniu-zlikwiduja-dzialki-by-budowac-mieszkania/ar/1044427 (access: 04.2021).
- 19. Kisiel B., 2019, Poznań zaciska pasa i planuje zwiększenie dochodów ze sprzedaży nieruchomości. Pod młotek pójdą rodzinne ogrody działkowe, https://gloswielkopolski.pl/poznan-zaciska-pasa-i-planuje-zwiekszenie-dochodow-ze-sprzedazy-nieruchomosci-pod-mlotek-pojda-rodzinne-ogrody-dzialkowe/ar/c1-14470261 (access: 04.2021).
- 20. KÓRNIK SIP System Informacji Przestrzennej, 2022, https://kornik.e-mapa.net/ (access: 4.02.2022.
- 21. Lewandowski P., 2019, Proces urbanizacji miast w Polsce a rodzinne ogrody działkowe, „Przegląd Budowlany”, p. 83-87.
- 22. Pawlikowska-Piechotka A., 2009, Ogrody działkowe w rozwoju zrównoważonym współczesnego miasta, „Problemy Ekologii”, p. 106-109.
- 23. Pawlikowska-Piechotka A., 2012, Tradycyjne i współczesne postrzeganie ogrodów działkowych jako terenu rekreacji, „Turystyka i Rekreacja”, p. 67-74.
- 24. Polski Związek Działkowców, 2011, Kim są polscy działkowcy w 2011 roku, http://pzd.pl/artykuly/4329/188/Komunikat-dotyczacy-wynikow-przeprowadzonego-przez-PZD-badania-pt-Kim-sa-polscy-dzialkowcy-w-2011-roku.html (access: 8.05.2021).
- 25. Škamlová L., Wilkaniec A., Szczepańska M., Bačik V., Hencelová P., 2020, The development process and effects from the management of community gardens in two postsocialist cities: Bratislava and Poznań, “Urban Forestry & Urban Greening”, p. 1-13.
- 26. Speak A.F., Mizgajski A., Borysiak J., 2015, Allotment gardens and parks: Provision of ecosystem services with an emphasis on biodiversity, “Urban Forestry & Urban Greening”, p. 772-781.
- 27. Strategia Rozwoju Miasta Poznania, 2020, https://www.poznan.pl/mim/main/-,p,14886. html (access: 7.05.2021).
- 28. Szczepańska M., Krzyżaniak M., Świerk D., Urbański P., 2016, Rodzinne ogrody działkowe jako element zielonej infrastruktury na terenie aglomeracji poznańskiej, „Studia Miejskie”, p. 129-142.
- 29. Urbański P., Szpakowska B., Raszeja E., 2008, Walory rekreacyjne zieleni Poznania, „Nauka Przyroda Technologie”, p. 1-9.
- 30. Witczak Ł., Macias A., 2016, Wpływ człowieka na tereny biologicznie czynne w mieście na przykładzie klinów zieleni w Poznaniu, “Badania Fizjograficzne”, p. 271-288.
- 31. World Economic Forum, 2022, BiodiverCities by 2030: Transforming Cities’ Relationship with Nature. Insight Report.
- 32. Zlikwidują gródki działkowe, https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/poznan/poznan-zlikwiduja-ogrodki-dzialkowe/98jnpr0 (access: 04.2021).
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-1f4372e3-3bc6-45e5-aba1-3252b54f6b03