Radiowy wszechświat

• Autorzy: Kus A.

Warianty tytułu

EN

The Radio Universe

• Konferencja: Krajowa Konferencja Radiokomunikacji, Radiofonii i Telewizji (XIII ; 10-12.06.2013 ; Wrocław, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono historię rozwoju i największe osiągnięcia badań radioastronomicznych. Dużą uwagę poświęcono rozwojowi radioastronomii w Polsce. Wiodącą rolę odgrywają tu dwa ośrodki - Obserwatorium Astronomiczne UJ i Centrum Astronomii UMK CA UMK ma jedyny w Polsce w pełni sprawny 32 m średnicy radioteleskop zaprojektowany i zbudowany w Polsce. Ciągły rozwój bazy aparaturowej następujący dzięki wyjątkowo dobrze rozwiniętej współpracy międzynarodowej tworzy warunki dla prowadzenia badań na poziomie europejskich obserwatoriów. W kontekście wielkich światowych projektów omówiono najnowszy projekt dużego polskiego 100 m radioteleskopu Narodowego Centrum Radioastronomii i Inżynierii Kosmicznej oraz włączenie się Polski do europejskiego projektu LOFAR.

EN

In this paper a development and the greatest achievements of Radio Astronomy are given. On the ground of overall world activity in this field, the Polish contribution is reviewed. Current involvement of Polish Institutes into international research in Radio Astronomy is presented here mostly from the perspective of the Torun Centre for Astronomy 0"Cf A), which operates large 32m diameter radio telescope. This telescope, designed and built in Poland, is one of the best of its class in the world. It has been intensively used for VLBI, pulsar and spectral research. Continuous technical development of the telescope instrumentation, conducted in close cooperation with European observatories, and the scientific results obtained in various research programs, places TCfA well among the European Radio Observatories. The new investment to build a 100m class, fully steerable new generation radio telescope, is well prepared and scientifically motivated.

Słowa kluczowe

PL

radioastronomia; anteny; interferometria; techniki odbioru radiowego; naturalne radioźródła

EN

radio astronomy; antennas; interferometry; technique of radio receiving; natural radio sources

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 6
• Strony: 162--168
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Kus A.

• Centrum Astronomii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• [1] Jansky K. G.: Directional Studies of Atmospherics at High Frequencies. Proc. IRE, Vol. 20,1932
• [2] Reber G.: Cosmic Static, Astrophys. J., vol. 91,1940
• [3] Ryle M., Smith F.G., Elsmore B.: A Preliminary Survey of the Radio Stars in the Northen Hemisphere, Mon. Not. Roy. Ast. Soc., vol. 110,1950
• [4] Baade W., Minkowski R.: Identyfications of the Radio Sources in Cassiopeia, Cygnys A, and Puppis A., Astrophys J., vol. 119 1954
• [5] Schmidt, M., 3C273: A Star Like Object with Large Red-Shift, Nature, vol. 197., 1963
• [6] Penzias A. A., Wilson R. W.: A Measurement of Excess Antenna Temperature at 4080 Mcls, Astrophys. J., vol. 142., 1965
• [7] Hewish A. R. F., Bell J. D., Pilkington H., Scott R. F., Collins R. A.: Observations of Rapidly Pulsating Radio Source, Nature, vol. 217,1968
• [8] Pacholczyk: Radio Astrophysics, Freeman, San Francisco, 1970
• [9] Verschur G .L, Kellermann K. I., Gal lactic and Extragalactic Radio Astronomy, Springer, Berlin, 1988
• [10] Taylor J. H., Weisberg J. M.: Gravitational radiation from pulsar PSR1913+16,Astrophys. J., vol. 345, 1989
• [11] Wolszczan A., Frail D. A.: Planetary system around PSR1257+12, Nature, vol. 355,1992
• [12] John D. Kraus, Radio Astronomy, 2-nd edition, Cygnus-Quasar Books, 1992
• [13] Burke B. F., Graham-Smith F: Radio Astronomy, Cambridge University Press, 1997
• [14] Kus A.: Polski 90-m radioteleskop - potrzeby, propozycja, szanse budowy, Urania - Postępy Astronomii, 2010,1
• [15] Kus A, Gil J., Kijak J., Lewandowski W, Szymczak M, Gawroński M.: Polski 90-m radioteleskop, proponowane programy badawcze cześć 1, Urania- Postępy Astronomii, 2010,2
• [16] Urbanik M., Chyży K., Jamrozy M., Wilkinson R. N.: Polski 90-m radioteleskop, proponowane programy badawcze, cześć 2, Urania – Postępy Astronomii, 2010, 3
• [17] Lew B.: Udział RT90 w badaniach kosmologicznych, Urania – Postępy Astronomii, 2010, 4
• [18] Szymczak M., Kus A., Gawrońska G.: Parametry radioteleskopu RT3, 1982, Posf.Asfr.,30
• [19] Borkowski K. M., Kępa A., Mazurek J., Kus A.: Toruński system do radiowych obserwacji pulsarów, 1983, Post.Astr., 31
• [20] Kus A., Gorgolewski S., Kępa A., Mazurek J., Pazderski E.: Systemy odbiorcze toruńskiego radioteleskopu RT3,1984, Post.Astr., 32
• [21] Borkowski K .M., Kus A.: Interferometria wielkobazowa-N, 1984, Post. Astr., 32
• [22] Kus A., Borkowski K. B.: 32m Radioteleskop, opis techniczny i podręcznik obserwatora, Katedra Radioastronomii, CA UMK, edycje 1997-2012. http:/www.astro.uni.torun.pl