Zespoły pałacowo-folwarczne w krajobrazie kulturowym Ślężańskiego Parku Krajobrazowego – problemy ochrony i zagospodarowania

• Autorzy: Gubański J.

Warianty tytułu

EN

Manor and Palace Estates in Ślężański Landscape Park – Problems with Preservation and Usage

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Wyróżniające się z zabudowań wiejskich okazałe bryły pałaców i obszerne założenia folwarczne są charakterystyczne dla krajobrazu podślężańskich wsi. W osiemnastu zespołach osadniczych leżących w granicach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego istnieje jedenaście zespołów rezydencjalno-gospodarczych o różnym stanie zachowania, formach użytkowania i ochrony. Wykorzystywane w ograniczonym zakresie stają się często zdegradowanym terenem wpływającym destrukcyjnie na strukturę przestrzenną miejscowości oraz na jej postrzeganie. W artykule omówiono wybrane problemy ochrony i zagospodarowania zespołów pałacowo-folwarcznych na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego.

EN

Quaint rural buildings, stately manor houses and spacious farmlands are common sights in the village landscape near the Ślężański Landscape Park. Out of eighteen rural communities within the borders of the Ślężański park, there are eleven which have manor estates with various physical conditions, usage and state of preservation. Developed for current use only to a limited extent, these estates and grounds are often in such disrepair that they exert a negative impact on the rural spatial composition and local identity. This article discusses some of the issues of preservation and development of manor estates within the Ślężański Landscape Park.

Słowa kluczowe

PL

zespół pałacowo-folwarczny; dziedzictwo kulturowe; Ślężański Park Krajobrazowy

EN

manor estates; cultural heritage; Ślężański Landscape Park

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 2
• Strony: 30--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., zdj.

Twórcy

autor

Gubański J.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. Ciesielski M., 1991. Inwentaryzacja przyrodnicza Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Praca niepublikowana. Instytut Ochrony Środowiska Oddział we Wrocławiu. Zakład Planowania Przestrzennego i Urbanistyki.
• 2. Gubańska R., 2005. Folwarki nizinne Dolnego Śląska od połowy XVIII do XX wieku. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• 3. Gubański J., 2009. Operat walorów kulturowych [w:] Plan ochrony Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Praca niepublikowana, Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa–Wrocław.
• 4. Gubański J., 2011. Browar w Sobótce Górce jako element krajobrazu kulturowego Ślężańskiego Parku Krajobrazowego – problemy zachowania i rewitalizacji. Przegląd Budowlany, nr 4, 92–96.
• 5. Korta W., 1988. Tajemnice Góry Ślęży. Śląski Instytut Naukowy.
• 6. MPZP Sobótka, 2006. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Sobótka z wyłączeniem obszaru miasta, Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego Nr 153, Wrocław, dnia 27 lipca 2006 r.
• 7. Przyłęcki M., 1996. Zespoły zabytkowe i zabytki architektury Ślężańskiego Parku Krajobrazowego [w:] K. Nowacki, M. Przyłęcki (red.), Ślężański Park Krajobrazowy. Aspekty prawne, przyrodnicze i konserwatorskie. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Warszawa 68–92.
• 8. Przyłęcki M., Łużyniecka E., 1993. Zabytki architektoniczne i zespoły podworskie z założeniami parkowo-ogrodowymi w rejonie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego [w:] Stan i perspektywy Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami we Wrocławiu, Fundacja Marshalla, 73–83.
• 9. Pokora J., Zlat M., 1991. Sobótka, Kąty Wrocławskie i okolice. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. IV, Z. 2. Woj. wrocławskie. PAN Instytut Sztuki, Wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
• 10. Staffa M. (red.)., 2005. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska. Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. XX. Wydawnictwo I-BiS Wrocław.
• 11. Studium Jordanów Śląski, 2007. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jordanów Śląski, zespół autorski pod kierunkiem Angeliki Jonak, Regioplan, Jordanów Śląski.