Aktywność izotopów radu w wodach kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Pluta, I.; Pindel, T.; Janeczek, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Aktywność izotopów radu w wodach kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Autorzy

Pluta I. , Pindel T. , Janeczek J.

Identyfikatory

Warianty tytułu

The activity of radium isotopes in the waters of the mines of Upper Silesian Coal Basin

Języki publikacji

Abstrakty

Zmienność występowania izotopów radu 228Ra, 226Ra i 224Ra w wodach utwo¬rów karbonu jest konsekwencją ewolucji paleohydrogeologicznej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz odmiennych zawartości uranu i toru w monacytach skał karbońskich. Pogląd, zgodnie z którym tylko procesy sorpcji i desorpcji izotopów radu spowodowały ich zmienne aktywności w wodach, nie znalazł potwierdzenia w badaniach hydrochemicznych i mineralogicznych utworów karbonu w kopalniach „Janina" i„Rydułtowy".

Variability in the occurrence of radium isotopes 228Ra, 226Ra i 224Ra in the waters of Carboniferous formation is a consequence of the paleohydrogeological evolution of the Upper Silesian Coal Basin and different contents of uranium and thorium in monazites of Carboniferous rocks. The idea, according to which only the sorption and desorption processes of radium isotopes resulted in their variable activity in the waters, has not been confirmed in the hydrochemical and mineralogical studies of Carboniferous formations in „Janina" and „Rydultowy" mines.

Słowa kluczowe

badania hydrochemiczne badania mineralogiczne kopalnia Janina kopalnia Rydułtowy

hydrochemical studies mineralogical studies Rydultowy Mine Janina mine

Wydawca

Wydawnictwo Górnicze Sp. z o.o.

Czasopismo

Wiadomości Górnicze

Rocznik

2012

Tom

R. 63, nr 6

Strony

351--357

Opis fizyczny

Bibliogr. 28 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pluta I.

i.pluta@gig.eu

Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Pindel T.

Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Janeczek J.

Uniwersytet Śląski, Katowice

Bibliografia

1. Chałupnik S.: Transfer izotopów radu z wodami kopalnianymi. Prace Naukowe GIG „Górnictwo i Środowisko" 2004. T. 2, s. 65-78
2. Chałupnik S.: Rad w wodach kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku - metody badań, ocena wpływu na środowisko, zapobieganie skażeniom. Prace Naukowe GIG 2007, nr 870, s. 185
3. Davidson M.R., Dickson B.L.: A porous flow model steady state transport of radium in groundwater. Water Resources Research 1986, Vol. 22, no 1, pp. 34-44
4. Dickson B.L.: Radium isotopes in saline seepages south-western Yilgarn, Western Australia, Geochimica et Cosmochimica Acta 1985, Vol. 49, pp. 361-368
5. Dickson B.L.: Radium in groundwater. Technical Report „The environmental behaviour of radium". STI/DOC/10(310), Vienna 1990, IAEA
6. Janeczek J.: Composition and origin of coffinite from Jachymow. Czechoslovakia. N. Jb. Miner. Mh. 1991, H. 9, s. 385-395
7. Kowalski W.M.: Procesy wietrzeniowe i epigenetyczne w obrębie pstrych utworów Rybnickiego Okręgu Węglowego. Przegląd Geologiczny 1983, nr 11, s. 591-595
8. Lipiarski I.: The Carboniferous-Permian Boundary in the Estern part of the Cracov-Silesian Coal Basin. Bull. Acad. Pol. de Sci. S. des Sci. geol. et geogr. 1970, Vol. XVIII, no 3
9. Lipiarski I.: Pstre utwory jako wynik fosylnego wietrzenia i termicznego przeobrażenia utworów górnego karbonu w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. [W:] Materiały XXIV Sympozjum „Geologia formacji węglonośnych Polski", AGH, Kraków 2001, s. 39-46.
10. Marczak M.: Geochemiczne aspekty występowania niektórych pierwiastków w wodach rejonu Rybnika. Prace Naukowe U.ŚL, Katowice 1971, nr 28, s. 103
11. Marczak M., Kwapuliński J.: Związek między mineralizacją a radioaktywnością wód kopalnianych ROW. Przegląd Geologiczny 1973, T. 21, nr 4, s. 218-222
12. Pałys J.: O genezie solanek w górnym karbonie na Górnym Śląsku. Roczniki Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1966, T. 36, s. 121-154
13. Pałys J.: Pochodzenie słonych wód w karbonie ważniejszych Zagłębi Węglowych Europy na tle ich geologicznego rozwoju. Prace Instytutu Geologicznego 1971, T. 62, s. 65
14. Pindel T.: Źródła promieniotwórczości naturalnej w wybranych kopalniach węgla kamiennego GZW. Praca doktorska UŚ2003, s. 95-126
15. Pindel T.: Badania nad promieniotwórczością węgli i skał przywęglowych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Geologia 2004, tom 16, s. 9-21
16. Plewa M.: Wyniki badań ciepła radiogenicznego skał obszaru Polski. Zeszyty Naukowe AGH 1988, Geofizyka stosowana, nr 1218, z. 1, s. 125-136
17. Pluta I.: Promieniotwórczość wód karbonu GZW a ich pochodzenie określone z badań izotopowych i hydrochemicznych. Praca doktorska AGH, Kraków 1988
18. Pluta I.: Wody kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego - geneza, zanieczyszczenia i metody oczyszczania. Prace Naukowe GIG 2005, nr 865, s. 169
19. Pluta I.: Hydrogeochemia utworów karbonu obszarów górniczych południowej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Wydaw. GIG, Katowice 2011, s. 171
20. Pluta I., Zuber A.: Uran i Rad-226 a geneza solanek GZW. [W:] Problemy hydrogeologiczne południowo-zachodniej Polski. Prace Naukowe Instytutu Geotechniki Politechniki Wrocławskiej 1989, s. 505-510
21. Pluta I., Zuber A.: Origin of brines in the Upper Silesian Coal Basin (Poland) inferred from stable isotope and chemical data. Applied Geochemistry 1995, Vol. 10, pp. 447-460
22. Pointer CM., Ashworth J.R., Ixerr R.A.: The zirconthorite mineral group in metasomatised granite. Ririwai 1988, Nigeria. Mineralogy and Petrology 38, s. 245-262
23. Różkowski A., Przewłocki K.: Application of stable isotopes in mine hydrogeology taking Polish coal basin as an example. Isotopes Techniques in Groundwater Hydrogeology, IAEA Vienna 1974, Vol. 1, pp. 481-502
24. Różkowski A. i in.: Środowisko hydrogeochemiczne karbonu produktywnego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Wydaw. UŚ, Katowice 2004, s. 174
25. Sałdan M.: Metalogeneza uranu w utworach karbońskich Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biuletyn Instytutu Geologicznego 1965, T. V, nr 193, s. 111-128
26. Smits G.: (U, Th) - bearing silicates in reefs of the Witwatersrand, South Africa. Canadian Mineralogist 1989, vol. 27, pp. 643-655
27. Tomza I.: Analiza naturalnej promieniotwórczości wód w kopalniach węgla kamiennego. Praca doktorska AGH, Kraków 1978, s. 149
28. Tomza I., Lebecka J., Pluta I.: Promieniotwórczość wód występujących w utworach karbońskich GZW. Prace Naukowe Głównego Instytutu Górnictwa 1986, Seria 432

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-1df14590-1b24-4e2b-a04a-3b3ebd2c4566